"Padało" w Teatrze Łaźnia Nowa: niezwykłe spotkanie dwóch aktorek i spektakl pomocowy

• Sztuka "Padało" Endy Walsha w tłumaczeniu Marty Orczykowskiej będzie miała premierę 1 marca w Teatrze Łaźnia Nowa. Reżyseruje Anna Gryszkówna, w rolach głównych – Iwona Budner i Natalia Krystowska.
• Podczas realizacji spektaklu reżyserce i aktorkom towarzyszyła psychoterapeutka specjalizująca się w terapii traumy, która przeprowadziła je bezpiecznie przez kolejne etapy pracy.

Na początku był/były…

Na początku był tekst Endy Walsha "Padało", który przełożyła znakomita tłumaczka Marta Orczykowska i pokazała aktorce Teatru Starego z Krakowa – Iwonie Budner. Potem tekst trafił do szuflady na jakiś czas. Aż do momentu, gdy…

Na początku były też dwie nieznające się aktorki, które dzieliła różnica jednego pokolenia. Natalia Krystowska, kończąc szkołę aktorską i pracując już w zawodzie, wielokrotnie słyszała, że jest niezwykle podobna do... Iwony Budner. Słyszała to tak wiele razy, że w końcu postanowiła się do niej odezwać. Zdobyła jej adres mailowy, a potem nagrała i wysłała filmik nakręcony komórką, w którym opowiedziała, że nieustannie ktoś ją do niej porównuje i w związku z tym powinny się w końcu spotkać. I przyjechała do Krakowa z Elbląga, w którym wtedy pracowała. Kiedy się zobaczyły, poczuły, jakby znały się całe życie…

Kieślowski na żywo

– Wspaniała tłumaczka, Marta Orczykowska, która za tłumaczenie "Padało" dostała nagrodę, zadzwoniła pewnego dnia do mnie, opowiadając niesamowitą historię o Iwonie Budner i Natalii Krystowskiej. Okazało się, że są one do siebie tak podobne, że można się powołać na film Kieślowskiego "Podwójne życie Weroniki". Gdy Iwona spotkała Natalię, to tak, jakby spotkała samą siebie z przeszłości… I to spotkanie zaczęło owocować pięknymi momentami – opowiada reżyserka Anna Gryszkówna. – Kiedy pierwszy raz zobaczyłam Natalię i Iwonę, doznałam pewnego rodzaju zaburzenia dysocjacyjnego, ponieważ były do siebie niesamowicie podobne. Oprócz podobieństwa fizycznego, miały podobny śmiech, gesty, zarzucanie włosów… Widziałam jedną postać w dwóch przestrzeniach czasowych! – wspomina.

Przeczytaj także

• "Proszę Państwa, Wyspiański umiera": podróż przez piekło i niebo życia wybitnego artysty
• Polska prapremiera "Geniusza" Tadeusza Słobodzianka: Jerzy Stuhr reżyseruje i gra główną rolę
• Niemen, twórca jak najbardziej teatralny. Musical "Jednego serca" w warszawskim Teatrze Roma

Opowieść o traumie

Wtedy ponownie pojawiła się sztuka Endy Walsha "Padało" jako wręcz naturalny element tego niezwykłego, metafizycznego wręcz spotkania. – Dziewczyny do tego projektu zaprosiły mnie, ja zaprosiłam psycholożkę, psychoterapeutkę Anię Szulc i nagle okazało się, że zbiera nam się grono cudownych dziewczyn, które chcą opowiadać historię o traumie, rozszczepieniu, szukaniu swojego ja, dbaniu o swój dobrostan… O tych wszystkich rzeczach, o których, mam wrażenie, zapominamy w tych szybkich, pędzących czasach, nastawionych na "mieć", a nie na "być"– tłumaczy rozmówczyni Tomasza Miary. – I w tym wszystkim tekst Endy Walsha stworzył możliwość przecudownej, teatralnej podróży, w którą teraz chcemy zaprosić widzów. Podzielić się z nimi naszymi doświadczeniami i wnioskami, które wyciągamy z sytuacji. Czym jest trauma, jak można z nią walczyć, jak można sobie z tym wszystkim poradzić? I że nie jesteśmy w tej całej rzeczywistości sami – wskazuje.

Spektakl pomocowy

Jak mówią jego twórczynie, "Padało" z założenia jest spektaklem pomocowym: ma być pierwszym krokiem do tego, aby samemu sobie zacząć pomagać. – To absolutnie nie zastąpi specjalistów, natomiast oswaja nas ze zjawiskiem i neguje poczucie wstydu. Bo do pewnego momentu szukanie pomocy u terapeuty, psychologa, psychiatry było powodem do wstydu… – mówi Trójkowa gościni. – A to lekarze, którzy są po to, by nam pomóc radzić sobie z trudnymi, bo niewidocznymi chorobami, które nosimy w swoim sercu, w duszy. Ten spektakl jest pierwszym krokiem, żeby nie czuć się samotnym, że nasze choroby to nie jest otchłań rozpaczy, w której musimy tkwić, tylko możemy coś z tym zrobić – zapewnia.

Posłuchaj

9:26

Historia jak z Kieślowskiego i spektakl o traumie w Teatrze Łaźnia Nowa (Trójka do trzeciej)

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

***

Tytuł audycji: Trójka do trzeciej
Prowadzi: Tomasz Miara
Gość: Anna Gryszkówna (reżyserka spektaklu "Padało" w krakowskim Teatrze Łaźnia  Nowa)
Data emisji: 22.02.2024
Godzina emisji: 13.43

pr/mpkor