Kieślowski nie chciał wiedzieć, kogo gram – mówi Artur Barciś o swojej roli w "Dekalogu"

• "Dekalog" w reżyserii Krzysztofa Kieślowskiego został zrealizowany w roku 1988 na podstawie scenariusza napisanego wraz z Krzysztofem Piesiewiczem. Jednak cały  cykl został pokazany w telewizji dopiero na przełomie 1989 i 1990.
• "Dekalog" w 1989 roku na festiwalu w Wenecji otrzymał Nagrodę FIPRESCI a na festiwalu w Montrealu "Nagrodę krytyki". W 1991 roku Francuskie Stowarzyszenie Krytyków Filmowych nagrodziło cykl jako "Najlepszy film zagraniczny".

Międzynarodowy sukces "Dekalogu" jako cyklu telewizyjnego, a także oddzielnie "Krótkiego filmu o zabijaniu" i "Krótkiego filmu o miłości", był przełomem w karierze Kieślowskiego. Zwrócił uwagę zagranicznych producentów na wcześniejsze dokonania reżysera, a w efekcie otworzył mu drogę do realizacji "Podwójnego życia Weroniki". A po entuzjastycznym przyjęciu tego filmu, właściwie bez większych problemów mógł przystąpić do realizacji cyklu "Trzy kolory".

Pytanie o grzech wciąż jest aktualne

W dziewięciu częściach "Dekalogu" pojawia się postać grana przez Artura Barcisia. Nigdy nic nie mówi, czasem stoi, czasem przechodzi, coś niesie… Jej ekranowa obecność w "Dekalogu" liczona jest zalewie w minutach, a jednocześnie dla przynajmniej części widowni, ta postać grana jest symbolem cyklu: nie tylko łącznikiem pomiędzy wszystkimi częściami, ale zarazem oddaje metafizycznego ducha całości.

– Ten cykl filmów luźno nawiązujący do dekalogu, właściwie z religią, z kościołem ma niewiele wspólnego. I pytania, które tam padają, dotyczą właściwie każdej religii, w ogóle myślenia człowieka o jego wyborach: co powinien, a czego nie powinien – tłumaczy Artur Barciś. – Dekalog właściwie to jest "nie rób tego, albo tamtego. A jak zrobisz, to będzie grzech". Jednak pytanie co jest grzechem, a co nim nie jest, wciąż jest aktualne – wskazuje.

– Dlatego pewnie trzeba było to metafizycznie połączyć: stąd pomysł Krzysztofa na tę postać dodaje.

Przeczytaj także

• "Dekalog" Krzysztofa Kieślowskiego - najczęściej komentowane dzieło
• Operator Łukasz Żal o realizacji "Strefy interesów": to był Big Brother w domu nazistów
• Rok 2023 na platformach streamingowych: polskie filmy w są oglądane, są w czołówce

Twarz każdego, której się nie zapomina

Jak się okazuje, początkowy pomysł reżysera był taki, że postać grana przez Artura Barcisia miała w każdym odcinku grać na innym instrumencie. – Krzysztof szybko z tego pomysłu zrezygnował, bo uznał, ze wystarczy tylko obecność: wzrok i to, co ja zagram. Nawet kiedyś powiedział, że gdyby mnie nie poznał, to tej postaci by nie było. Powiedział, że mam twarz, którą może mieć każdy, ale jednocześnie nie da się jej nie zauważyć – wspomina aktor.

Ktoś, kto wie więcej

Artur Barciś wyjaśnia, że Kieślowskiemu chodziło właśnie o interpretacje widzów, one były dla niego najważniejsze. – Gram realne postaci: studenta, faceta z walizką czy mężczyznę, który niesie łódkę. Każda z tych rzeczy też jest oczywiście symbolem. Ale kiedy zapytałem Krzysztofa kogo gram, odpowiedział "nie wiem". Na tym to polegało: on nie chciał tego wiedzieć, nie chciał nazywać tej postaci. Każdy widz powinien sobie sam znaleźć na to odpowiedź – mówi. I opowiada, jak to wyglądało podczas kręcenia: – My na planie nigdy właściwie o tej postaci nie rozmawialiśmy. Mówił "tu stoisz, tu jest kamera" i tyle. Kiedyś, kiedy zapytałem, "ale kogo gram?", Krzyśkowi się wymsknęło "Kogoś, kto wie więcej".

Dekalog - Trailer/YouTube luca

Posłuchaj

6:36

Artur Barciś o "Dekalogu", Kieślowskim i swojej postaci (Trójka do trzeciej)

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

***

Tytuł audycji: Trójka do trzeciej
Prowadzi: Justyna Grabarz
Autor materiału reporterskiego: Marcin Mindykowski
Data emisji: 28.03.2024
Godzina emisji: 14.41

pr