100 lat Teatru Nowego w Poznaniu. "Sen nocy letniej" od nowa "połamany" przez Jana Klatę
2023-09-14, 20:09 | aktualizacja 2023-09-15, 07:09
Teatr Nowy w Poznaniu świętuje 100-lecie swego istnienia. Zainaugurował działalność 15 września 1923 roku i dokładnie wiek później uczci ten fakt premierą "Snu nocy letniej" Szekspira w reżyserii Jana Klaty. Czyli klasyka, ale odczytana na nowo. A do tego imponujące, trzytomowe wydawnictwo poświęcone historii poznańskiego Teatru Nowego.
- W piątek, 15 września, Teatr Nowy w Poznaniu będzie świętował 100-lecie swojego istnienia. Z tej okazji odbędzie się premiera "Snu nocy letniej Williama Szekspira w reżyserii Jana Klaty.
- Z okazji 100-lecia poznańskiego Teatru Nowego ukazało się trzytomowe wydawnictwo poświęcone historii tej sceny, pełne informacji, ale także anegdot i zdjęć.
- Tutaj mówią wieki, bo nazwiska, które chodziły po deskach tego teatru, robią wrażenie: Tadeusz Łomnicki, Krystyna Feldman i Sława Kwaśniewska. Fajnie być w tym miejscu, o tej porze i czuć tę historię na żywo – mówi Rafał Michalczuk z Teatru Nowego w Poznaniu.
Dwa półwiecza i dwa początki
Poznański Teatr Nowy rozpoczął działalność premierą "Przechodnia" Bohdana Katerwy. I mimo że wcześniejsze inicjatywy kulturalne w Poznaniu kończyły się bankructwem, scena zdołała przyciągnąć publiczność lekkim repertuarem, komediami, farsami, bajkami dla dzieci, umiejętnie przeplatanymi twórczością poważną (sztuki Szaniawskiego, Żeromskiego, Wyspiańskiego, Shawa, Ibsena) i atrakcyjnymi występami gościnnymi (jak np. słynny Moskiewski Teatr Artystyczny – MChAT). Normą było przygotowywanie ok. 30 premier w każdym sezonie. Niestety, światowy kryzys podcina skrzydła i po dramatycznej walce o widza i przetrwanie Teatr Nowy bankrutuje i zostaje zamknięty 24 maja 1937.
Powojenne odrodzenie następuje już w październiku 1945 roku, jednak niespełna cztery lata później Teatr Nowy, prowadzony przez aktora i reżysera Zbigniewa Szczerbowskiego, zostaje upaństwowiony. Powstaje kombinat Państwowe Teatry Dramatyczne w Poznaniu, obejmujący poza Teatrem Nowym i Komedią Muzyczną także Teatr Polski, a od 1952 roku – Teatr Młodego Widza. Dopiero w lipcu 1973 roku Teatr Nowy odzyskał status samodzielnej instytucji artystycznej: jego dyrekcję powierzono Izabelli Cywińskiej, a kierownikiem literackim został Milan Kwiatkowski. W grudniu tego roku zespół wprowadził się do wyremontowanego budynku teatru. – Tutaj mówią wieki, bo nazwiska, które chodziły po deskach tego teatru, robią wrażenie: Tadeusz Łomnicki, Krystyna Feldman i Sława Kwaśniewska. Fajnie być w tym miejscu o tej porze i czuć tę historię na żywo – mówi Rafał Michalczuk, szef promocji poznańskiego Teatru Nowego.
Jubileuszowy Szekspir w innej formie
Obchody 100-lecia Teatru Nowego mają wymiar teatralny: 15 września o godz. 18 rozpocznie się premierowy spektakl "Snu nocy letniej" w reżyserii Jana Klaty. – Doskonale znany tekst u nas trochę w innej formie. Szekspir na odwrót: mam wrażenie, że wracający do korzeni, bo zawsze był autorem mrocznym, perwersyjnym, aczkolwiek ten tekst trafiał na słodko na sceny, do książek i na ekrany. A tymczasem u nas jest to opowieść o lesie ateńskim, który jest bardzo średniowiecznym lasem, lasem, do którego jak się wejdzie, to niekoniecznie można wyjść, albo na pewno nie w takiej formie, w jakiej się do niego wchodziło – opowiada Trójkowy gość. – To spektakl, który stawia pytania na temat cenzury w teatrze, co wolno w teatrze, czy twórca i artysta w teatrze może być po prostu twórca i artystą – wskazuje.
– A z drugiej strony doskonała rzecz, aby zobaczyć, jak można tak znaną rzecz "połamać" na nowo – dodaje.
Trzy tomy historii, wiedzy i anegdot
Te rocznicowe obchody są również mocno zaakcentowane w inny sposób: wystawami na terenie Poznania oraz wydawnictwem poświęconym historii Teatru Nowego. – To potężna dawka wiedzy, anegdot, historii, recenzji, zdjęć. Trzy potężne tomy dla wszystkich fanów teatru, nie tylko naszego – zachęca rozmówca Katarzyny Cygler. – Na kilkuset stronach zwarta jest cała pasja, cała miłość do tego miejsca i naprawdę warto to przeczytać – zachęca.
Przeczytaj także
- Spektakl "niemęski", czyli konfrontacja ze stereotypem w krakowskim Starym Teatrze
- Nowy Yorick, czyli ocalić Szekspira dla polskich teatrów
- Klasyczna komedia Moliera wciąż aktualna po 250 latach
- Krystian Lupa ponownie zaprasza do Wrocławia: "Elżbieta II" już za rok
Posłuchaj
***
Tytuł audycji: Trójka do trzeciej
Prowadzi: Katarzyna Cygler
Gość: Rafał Michalczuk (szef promocji Teatru Nowego w Poznaniu)
Data emisji: 14.09.2023
Godzina emisji: 12.17
mat.prasowe/pr