Jedzenie w wydaniu historycznym. Jak powstały najpopularniejsze potrawy?

  • Facebook
  • Twitter
  • Wykop
  • Mail
Jedzenie w wydaniu historycznym. Jak powstały najpopularniejsze potrawy?
Co mają chipsy do frytek? Między innymi o tym w "Zagadkowej niedzieli"Foto: Farknot Architect/Shutterstock

Z wykształcenia jest historykiem sztuki i kultury średniowiecza. Z zawodu natomiast jest redaktorem; tworzy reportaże historyczne i wywiady oraz książki dotyczące kuchni. W radiowej Dwójce prowadzi również audycję o związkach jedzenia z literaturą. Teraz z kolei Łukasz Modelski, bo o nim mowa, wydał książkę "Pyszne przypadki. Niewiarygodne historie słynnych dań". A w "Zagadkowej niedzieli" opowiedział, jak powstały popularne potrawy.

Skąd w ogóle wiemy, jak powstały niektóre dania? Łukasz Modelski wyjaśnia, że wiedza jest ukryta w wielu źródłach. - Nie jest tak źle. Trochę źródeł jest napisane, trochę namalowane i narysowane; trochę jest też w archeologii albo archeozoologii, czyli nauce, która bada pozostałości po jedzeniu - wymienia gość "Zagadkowej niedzieli".

Potrzeba matką wynalazków. O tym, jak powstała kanapka

Dziś to jeden z najpospolitszych posiłków. Kanapki jemy na śniadanie, w ramach przekąski, zabieramy je też do szkoły czy pracy. A wszystko zaczęło się od angielskiego arystokraty Johna Montagu.

Czwarty hrabia Sandwich uwielbiał grać w karty. Aby je trzymać, potrzebował wolnych dłoni. Musiał jednak odkładać karty na stół na czas jedzenia. - Szkoda mu było czasu na jedzenie, ale głód robi swoje. Trzeba było jakoś jeść w czasie gry; wpadł więc na taki pomysł, że kazał sobie przynieść kawałek chleba i położył na to kawałek mięsa. Przykrył to drugim kawałkiem chleba, aby nie brudzić sobie palców potrzebnych do trzymania kart - opowiada Łukasz Modelski.

Wynalazek arystokraty stał się bardzo popularny wśród brytyjskich elit. Na cześć twórcy nazwano ją sandwichem. - Właściwie wszystkie sfery wysokie w Anglii jadły te sandwiche; uznały, że to jest modne. I tylko dzięki tej modzie ten sandwich wszedł do użycia - tłumaczy gość radiowej Trójki.

Najczęściej czytane:

Pizza - od ulicznej potrawy do kulinarnej sensacji

Weźmy pszenny placek, połóżmy na to sos, dowolne składniki i upieczmy. W ten sposób otrzymamy pizzę, czyli jedną z najpopularniejszych potraw na świecie. Wywodzi się ona (najpewniej, historycy nie są zgodni) z Neapolu, gdzie początkowo była spożywana na ulicy. Z czasem, i rosnącą popularnością potrawy, zaczęto natomiast budować pizzerie. Według legendy, w tym czasie do Neapolu zawitał król Wiktor Emanuel II z żoną Małgorzatą - po włosku Margherita. - Podobno para królewska odwiedziła jedną z pizzerii. Na cześć królowej jeden z kucharzy stworzył pizzę w kolorach włoskiej flagi - wyjaśnia Łukasz Modelski.

Przy okazji opowieści o pizzy należy odpowiedzieć na jedno, istotne pytanie: czy ananas może być jednym z jej składników? Przypomnijmy, że od lat trwają dyskusje na ten temat. - Ostatnio jeden bardzo ważny szef kuchni we Włoszech, który zajmuje się pizzą, położył ostentacyjnie ananasa na pizzy i powiedział, że to też jest pizza. Od tej pory właściwie nie ma wątpliwości - podkreśla kulinarny ekspert w "Zagadkowej niedzieli".

Czytaj także: Światowa kariera pszennego placka z pomidorami i serem, czyli jak to z pizzą było…

Chipsy ziemniaczane, czyli nieudana zemsta na milionerze

W swojej najbardziej podstawowej formie (kształty i warianty są już różne) chipsy to cienkie i przyprawione plastry z ziemniaków, smażone w głębokim oleju. Smaczna i chrupiąca, ale niekoniecznie zdrowa przekąska jest dziś niezwykle popularna. Jej powstanie zawdzięczamy natomiast pewnemu kucharzowi, milionerowi i... frytkom.

Zaznaczmy od razu, że dawniej frytki miały inny kształt. Kiedyś nie były to długie, raczej wąskie kształty, ale grubsze talarki ziemniaków. Taką potrawę zamówił jeden z amerykańskich bogaczy, Cornelius Vanderbilt. - Chłopak, który pracował w kuchni, przyrządził takie frytki, ale ów milioner odesłał je, krzywiąc się, że były za grube. Kucharz był tak sfrustrowany, że postanowił się zemścić. Pokroił ziemniaki tak cieniutko, że wyszły chipsy, kiedy je wrzucił na olej - tłumaczy gość "Zagadkowej niedzieli" - To z kolei wywołało zupełnie przeciwną reakcję. Milioner był spragniony nowych pomysłów i te chipsy bardzo mu przypadły do gustu - dodaje.


Posłuchaj

19:16
Jedzenie w wydaniu historycznym. Jak powstały najpopularniejsze potrawy? (Zagadkowa niedziela/Trójka)
+
Dodaj do playlisty
+

 

***

Tytuł audycji: Zagadkowa niedziela
Prowadziła: Katarzyna Stoparczyk
Data emisji: 21.04.2024
Godzina emisji: 9.35

qch/wmkor

Polecane