Nowa wystawa w Muzeum Niepodległości w 105. rocznicę uzyskania praw wyborczych przez polskie kobiety

• Prawa wyborcze Polek zostały potwierdzone 28 listopada 1918 roku dekretem Tymczasowego Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego.
• Polska była jednym z pierwszych z państw w Europie, które przyznały kobietom prawa wyborcze, zrównując je tym samym z mężczyznami.

Walka o niepodległość i prawa kobiet

O "Siłaczce" i siłaczkach uczyliśmy się w szkole, ale kim były "entuzjastki" i "bojowniczki"? O co walczyły, jaką rolę odegrały w walce o niepodległość Polski? Jak ważną postacią wśród nich była Narcyza Żmichowska? Na te i na wiele innych pytań będzie można uzyskać odpowiedź dzięki wystawie "Entuzjastki, siłaczki, bojowniczki. Kobiety Mazowsza 1863-1918", której wernisaż odbędzie się we wtorek, 28 listopada w Muzeum Niepodległości.

- Mówimy o kobietach, które przyczyniły się do odzyskania niepodległości Polski, ale też prawa wyboru dla kobiet. To są nazwiska znane: Żmichowska, Konopnicka, Nałkowska - wymienia Elżbieta Leszczyńska, współautorka wystawy. - Ale w tle za tymi paniami były zwykłe szare bohaterki, które wykonały mrówczą pracę - wskazuje.

Silna osobowość Narcyzy Żmichowskiej

- "Entuzjastki" są uważane za pierwszą feministyczną grupę nieformalną w historii polskiej emancypacji. Na pewno Narcyza Żmichowska swoją silną osobowością wywarła duży wpływ na to grono przyjaciółek, do którego potem dołączyły jej uczennice - opowiada Natasza Rączka, druga współautorka wystawy "Entuzjastki, siłaczki, bojowniczki. Kobiety Mazowsza 1863-1918".

- Pokazujemy to bardziej w filmie, którego bohaterką jest jedna z cichych bohaterek, czyli Wanda Umińska. Jako bardzo młoda osoba poznała Narcyzę Żmichowską, jeszcze przed wybuchem powstania styczniowego. I to spotkanie było brzemienne w skutki: przez całe swoje bardzo długie życie (zmarła dopiero w 1926 roku) angażowała się na każdym froncie społecznym, na jaki natrafiała - tłumaczy.

- "Entuzjastki" są ważne, bo są pierwszą, bardzo silną inspiracją - dodaje.

Symboliczne stukanie parasolkami

- Wystawa mówi o kobietach, które przeszły przez powstanie [styczniowe - red.], pracę organiczną, rewolucję 1905-1907, w końcu Wielką Wojnę, aż do niepodległości. Wtedy, 28 listopada 1918 roku, kobiety, dekretem podpisanym przez Piłsudskiego, uzyskują prawo wyborcze - opisuje Elżbieta Leszczyńska. - Kobiety stają na równi z mężczyznami: jesteśmy jednym z pierwszych krajów w Europie, gdzie kobiety mają prawo wyboru! - zapewnia.

- Symbolem 28 listopada jest fakt, że kobiety poszły pod dom Piłsudskiego i stukając parasolkami w okna i drzwi Marszałka, zaznaczyły swoją obecność, prosząc o podpisanie dekretu o prawie wyborczym - opowiada.

Przeczytaj także:

• "Wojowniczki. Kobiety Powstania Styczniowego": najnowsza wystawa w Muzeum Literatury
• Wystawa "Chciałem, by Warszawa była wielka" – przypomnieć Stefana Starzyńskiego
• Przywrócić pamięć o zrywie: wystawa "Powstali 1863-64". Od Tykocina do Wrocławia

Posłuchaj

8:32

"Entuzjastki, siłaczki, bojowniczki. Kobiety Mazowsza 1863-1918": nowa wystawa w Muzeum Niepodległości (Trójka do trzeciej)

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

***

Tytuł audycji: Trójka do trzeciej
Prowadzi: Katarzyna Cygler
Goście: Natasza Rączka, Elżbieta Leszczyńska (autorki wystawy "Entuzjastki, siłaczki, bojowniczki. Kobiety Mazowsza 1863-1918" w Muzeum Niepodległości)
Data emisji: 27.11.2023
Godziny emisji: 13.13, 13.20

pr/kc