Abstrakcja do góry nogami – ciekawy przypadek Pieta Mondriana

Z okazji 150. rocznicy urodzin holenderskiego abstrakcjonisty Pieta Mondriana, Muzeum Kunstsammlung Nordrhein-Westfalen w Düsseldorfie zorganizowało wystawę retrospektywną "Mondrian Evolution". Przy tej okazji wyszło na jaw, że jeden z obrazów znajdujących się w zbiorach muzealnych, "New York City 1", przez ponad siedem dekad zawieszony był górną częścią do dołu.

Ta pomyłka nie musi jednak wpływać na obniżenie wartości artystycznej dzieła składającego się z naklejanych poziomych oraz pionowych czerwonych, żółtych i niebieskich pasków. – Akurat w przypadku Mondriana jest równowaga, balans siatki tych linii – mówił w "Trójce do trzeciej" Marek Sobczyk, malarz i teoretyk sztuki. – Jeśli ktoś to powiesił i to było zrównoważone, to w naturalny sposób nie musiał odczuwać niepokoju i mogło to tak prawdopodobnie zostać.  

źródło: YouTube / KunstsammlungNRW

Prostowanie gałęzi

Sobczyk przypomniał artystyczną drogę Modriana, który zaczynał od malowania naturalistycznych pejzaży. – Potem miał taki okres przejściowy, gdzie gałęzie jabłoni korygował do pionów, poziomów i łuków, a potem już tylko pionów i poziomów. Całe życie szukał pewnego rodzaju harmonii i równowagi, traktując to jako taki panseksualny wręcz system, dzięki któremu działa świat.

Marek Sobczyk o sztuce Mondriana (Trójka do trzeciej)

5:01

Dodaj do playlisty

Pojazd suprematyczny

Rozmówca Katarzyny Cygler przedstawił przy okazji pokrótce różne definicje sztuki abstrakcyjnej, powołując się na przykłady trzech artystów. Pierwszy z nich, Władysław Strzemiński, był propagatorem koncepcji unistycznej, która zakłada, że wszystko jest do siebie podobne. Drugi, Stefan Gierowski, podkreślał rolę budowy i granic samego obrazu, a także samej czynności kładzenia farby na płótno.

Szerokie pojęcie abstrakcji stosował rosyjski awangardowy malarz Kazimierz Malewicz. Artysta ten pragnął zbudować "pojazd suprematyczny", który się porusza bez użycia jakiejkolwiek innej energii, poza samą sztuką. – W każdym przypadku mamy trochę z czym innym do czynienia, ale za każdym razem nie jest to jednak wyczyszczona abstrakcja, kompletnie oderwana od materialności – mówił Marek Sobczyk.

Marek Sobczyk o pojęciu abstrakcji (Trójka do trzeciej)

3:02

Dodaj do playlisty

Czytaj też:

• Zniszczenie "Słoneczników" Van Gogha. Czy happeningi są przekonujące?
• #PusteRamy - dzieła, które padły łupem w czasie II wojny światowej

***

Tytuł audycji: Trójka do trzeciej
Prowadzi: Katarzyna Cygler
Gość: Marek Sobczyk (malarz abstrakcjonista i teoretyk sztuki)
Data emisji: 31.10.2022
Godziny emisji: 13.31, 13.42

kc/kor