AI wygenerowała głos uczestniczki powstania w getcie. Dzięki temu możemy wysłuchać jej wspomnień
2023-12-21, 16:12 | aktualizacja 2023-12-21, 17:12
"Wokół nas morze ognia. Losy żydowskich cywilów podczas powstania w getcie warszawskim" w Muzeum POLIN to pierwsza wystawa o powstaniu w getcie warszawskim przedstawiona z perspektywy cywilów. Wystawa dotyczy historii, która wydarzyła się w miejscu, gdzie aktualnie stoi Muzeum POLIN. Opowiada o losach ok. 50 000 cywilów, którzy podczas powstania ukrywali się w labiryncie bunkrów i skrytek. Ślady historii tych osób nadal znajdują się pod powierzchnią ziemi.
- Na wystawie "Wokół nas morze ognia" można usłyszeć zapiski Stelli Fidelseid. Są one czytane głosem autorki, który został zrekonstruowany przez sztuczną inteligencję (AI).
- Wystawę "Wokół nas morze ognia. Losy żydowskich cywilów podczas powstania w getcie warszawskim" można oglądać w Muzeum POLIN do 8 stycznia.
Powstanie w getcie widziane przez cywilów
Wystawa "Wokół nas morze ognia" ukazuje powstanie w getcie warszawskim z perspektywy cywilów. Podczas powstania zeszli oni do bunkrów i kryjówek, sprzeciwili się Niemcom i narzuconemu przez nich systemowi mordowania bezbronnych w obozach zagłady. Zamiast stawić się do transportu, ukrywali się. Ich cichy opór był tak samo ważny, jak ten z bronią w ręku.
– W 80. rocznicę opowiadamy o losach ludności cywilnej, która ukrywała się na terenie Getta Warszawskiego w skrytkach, kryjówkach podczas powstania 1943 roku. Stella Fidelseid, jest jedną z 12. bohaterek i bohaterów tej wystawy – mówi Marta Dziewulska, rzeczniczka prasowa Muzeum Żydów Polskich POLIN. Ale też Stella Fidelseid jest jedyną bohaterką tej wystawy, która przemówiła własnym głosem. A dokładnie: wygenerowanym przez sztuczną inteligencję AI. Tak powstało trzygodzinne nagranie wspomnień z getta, zapisków Stelli, które zrobiła tuż po wojnie.
Przeczytaj także
- Niezwykłe eksponaty na wystawie "Kopernik i jego świat" w warszawskim Zamku Królewskim
- Sztuczna inteligencja: przydatna i potrzebna, czy jednak niebezpieczna?
- Zobacz zbiory warszawskiego Muzeum Narodowego w sieci. Ponad 43 tysiące obiektów!
Za dobrze po portugalsku, ale po polsku – idealnie
Odtworzenie głosu Stelli Fidelseid za pomocą AI to niezwykłe osiągnięcie. Jak do tego doszło? – Z pomocą Muzeum POLIN odnaleźliśmy archiwalne nagrania z 1997 roku w języku portugalskim, gdyż Stella Fidelseid wyemigrowała po wojnie do Brazylii. Ten materiał pozwolił na stworzenie wiernej kopii jej głosu – mówi Michał Sęk, dyrektor kreatywny agencji, która przeprowadziła ten projekt. – W dużym uproszczeniu: algorytm po otrzymaniu próbki głosu "nauczył się" sposobu mówienia Stelli. Dzięki temu mamy możliwość przeczytania dowolnego tekstu jej głosem stworzonym przez AI – tłumaczy.
– Kiedy postała pierwsza próbka głosu Stelli Fidelseid, musieliśmy poddać ją najtrudniejszej próbie: wysłaliśmy ją do jej rodziny w São Paulo. Wybuch radości nastąpił, kiedy otrzymaliśmy maila od wnuczki Stelli: "Babcia brzmi zbyt dobrze po portugalsku, ale po polsku – zupełnie, jak ona."
Posłuchaj
Wystawę "Wokół nas morze ognia. Losy żydowskich cywilów podczas powstania w getcie warszawskim" można oglądać w Muzeum POLIN do 8 stycznia.
Wokół nas morze ognia - oprowadzanie kuratorskie z Zuzanną Schnepf-Kołacz/YouTube Muzeum POLIN
***
Tytuł audycji: Trójka do trzeciej
Prowadzi: Tomasz Miara
Autorka materiału reporterskiego: Aleksandra Dobieszewska
Data emisji: 21.12.2023
Godzina emisji: 12.15
pr/zch/ans