Kiełbasa jaworska wraca na stoły. Odtworzono przysmak sprzed lat
2023-12-12, 13:12 | aktualizacja 2023-12-12, 13:12
Jaworska kiełbasa odeszła w zapomnienie, choć jeszcze dwa wieki temu biła rekordy popularności na stołach naszej części Europy. Smakołyk sprzed lat odtworzyli dr Grzegorz Sobel i jego żona prof. Joanna Nowosielska-Sobel z Instytutu Historycznego Uniwersytetu Wrocławskiego.
- Kiełbasa jaworska jest przyprawiona pieprzem i ma wyraźną nutę skórki cytrynowej.
- O żołnierzu, który raczył się jaworską kiełbaską, możemy przeczytać w archiwalnych opisach bitwy pod Dobromierzem z 1745 roku.
- Jeszcze w okresie międzywojennym przysmak z Jawora reklamowany był w dolnośląskich mediach.
Jaworska kiełbasa była wytworem masarskiego kunsztu. – Według tradycji osiemnasto- i dziewiętnastowiecznej siekano ją ręcznie przez godzinę. Producent wędliny musiał ją kroić, aż go ręka bolała – mówi Arkadiusz Buła, dyrektor Muzeum Regionalnego w Jaworze.
Kiełbasa taka, jak kiedyś
Odtworzona po latach nieobecności na stołach wędlina jest jak najbardziej zbliżona składem i smakiem do oryginału. – My nie możemy przekazywać bajek z mchu i paproci o tym, jak to drzewiej bywało. Staramy się jednak docierać do źródła. To kwestia odpowiedzialności – zapewnia prof. Joanna Nowosielska-Sobel, która wraz z mężem podjęła się dzieła wskrzeszenia jaworskiej kiełbasy, przez dziesięciolecia uznawanej za jeden z najważniejszych produktów kulinarnych regionu.
Po zrekonstruowaniu receptur sprzed wieków lokalny producent nie wyklucza ich modyfikowania pod kątem aktualnych gustów konsumentów. W planach jest na przykład stworzenie wegańskiej odmiany kiełbasy jaworskiej. Promocja dolnośląskiego smakołyku zbiega się w czasie z wydaniem książki "Rzecz o specjale znad Nysy Szalonej" autorstwa dr. Grzegorza Sobela.
Jawor – miasto słynące z kiełbaski
Jaworska kiełbasa była popularna jeszcze w dwudziestoleciu międzywojennym. Arkadiusz Buła przypomina treść spotów reklamowych emitowanych w 1935 roku przez wrocławskie radio, obejmujące zasięgiem cały Dolny Śląsk: "Jawor – miasto znane z kiełbaski i kuszki, obchodzi 31 sierpnia oraz 1 i 2 września po raz kolejny swoje święto. W sobotę cotygodniowy targ w strojach ludowych i wieczorny pokaz sztucznych ogni; w niedzielę pochód ulicami miasta, pokaz fajerwerków i potańcówka na rynku. Przybywajcie licznie do piastowskiego miasta Jawora!".
Posłuchaj
Czytaj też:
- Salceson najgorszą mięsną potrawą na świecie! – Czuję się urażony – reaguje mistrz kuchni Grzegorz Łapanowski
- Tajemnice polskiej kuchni okiem Tomasza Strzelczyka
***
Tytuł audycji: Trójka przed południem
Prowadzi: Witold Lazar
Autor materiału reporterskiego: Andrzej Andrzejewski
Data emisji: 12.12.2023
Godzina emisji: 11.13
kc