Szum informacyjny zatruwa umysł i osłabia decyzyjność. Jaki jest na niego sposób?

• Od momentu upowszechnienia internetu szum informacyjny stał się rzeczą powszechną, a zarazem zmorą naszej cywilizacji.
• Badania wykazały, że zaledwie kilka dodatkowych informacji może doprowadzić do paraliżu decyzyjnego.
• Im większy mamy wybór, tym większy problem – tłumaczy psycholog dr Beata Rajba.

Czym jest szum informacyjny?

Szum informacyjny, nazywany też przeciążeniem informacyjnym czy też bombą informacyjną, jest to po prostu zalew, nadmiar informacji, który zaburza możliwość wyodrębnienia informacji istotnych i prawdziwych. Zjawisko to jest coraz powszechniej obserwowane, szczególnie od momentu upowszechnienia się internetu.

Charakterystyczne dla szumu informacyjnego jest

• chaotyczność informacji,
• niespójność informacji,
• fragmentaryczność informacji,
• nieaktualność informacji,
• niska jakość informacji,
• częściowa bądź całkowita nieprawdziwość informacji.

Jak szum informacyjny wpływa na nasze decyzje?

Podczas zakupów warto wiedzieć, czego się chce, w przeciwnym wypadku nadmiar towarów na półkach może sparaliżować naszą decyzyjność. Oznacza to, że np. podczas zakupów w supermarkecie nie będziemy wiedzieli, który rodzaj mąki wybrać spośród oferowanych 20., bądź będziemy mieli duży problem z sięgnięciem po którykolwiek z 15. rodzajów olejów. – Przypomina mi się francuskie powiedzenie "l’embarras du choix", czyli "problem, trudność wyboru". Im większy mamy wybór, tym większy problem – tłumaczy dr Beata Rajba, psycholog z Uniwersytetu Dolnośląskiego DSW.

Mniej, znaczy łatwiej

Amerykańscy naukowcy przeprowadzili badania dotyczące decyzyjności. Obejmowały  one różnego rodzaju działania: od kupna domu i wyboru uczelni po utrzymanie właściwej masy ciała i głosowanie podczas wyborów. Efekt? – Ludzie, którzy mieli podstawową wiedzę na dany temat, poradzili sobie znacznie łatwiej, niż ci, którzy mieli już jakieś informacje i otrzymali kolejne. Po prostu ci drudzy nie byli w stanie poradzić sobie z nadmiarem wiedzy – opisuje problem prof. Samantha Kleinberg z amerykańskiego Stevens Institute of Technology. Okazało się, że dodanie tylko kilku szczegółów podczas podejmowania decyzji kończyło się dezorientacją.

Jak uniknąć szumu informacyjnego?

Czy to oznacza, że nie należy zbierać informacji przed podjęciem decyzji? Aż tak, to jednak nie. – Po pierwsze trzeba być świadomym tego, że nadmiar informacji niekoniecznie przekłada się na lepszy produkt. A po drugie faktycznie się odcinać i rezerwować ten cały rozumowy proces dla  rzeczy, które są naprawdę ważne – radzi dr Rejba. Oznacza to, że spędzanie godzin w internecie, aby dowiedzieć się wszystkiego na temat rodzajów mąki i ich przydatności nie musi zaowocować zrobieniem lepszego ciasta. Ale zebranie wszechstronnych informacji podczas wyboru szkoły dla dziecka bądź działki pod budowę domu – zazwyczaj owocuje dobrą decyzją.

Przeczytaj także

• Kasy samoobsługowe – kolejny przepis na samotność w tłumie?
• Za dużo, za wcześnie, zbyt natrętnie… Czy można się obronić przed komercjalizacją świąt?
• Telefon komórkowy: niezbędny, ale i niebezpieczny. Czy potrafimy jeszcze bez niego żyć?

Posłuchaj

3:25

Szum informacyjny osłabia naszą decyzyjność. Jak sobie z tym radzić? (Trójka przed południem)

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

***

Tytuł audycji: Pora na Trójkę
Prowadzi: Piotr Firan
Autor materiału reporterskiego: Monika Suszek
Data emisji: 11.10.2023
Godzina emisji: 8.13

pr