Najciemniej pod latarnią, czyli czy ciemna materia ukrywa się w Słońcu?

• Zrozumieć gwiazdy. Dlaczego tak ważne jest dla nauki badanie Słońca?
• Wstrząsy na Słońcu, jak pomagają nam zrozumieć jego budowę?
• Ciemna materia. Na czym bazują teorie każące szukać jej na Słońcu?

Słońce to żółty karzeł żyjący około 10 miliardów lat. W tej chwili jesteśmy w połowie długości jego życia. – Niektóre zjawiska występujące w gwiazdach, czy będzie to żółty karzeł, biały czy jakieś inne gwiazdy, są takie same – mówi Rafał Grabiański, z portalu naukowego "Urania. Postępy Astronomii". – Mamy wszędzie do czynienia z fuzją termojądrową, która odpowiada za generowanie tej energii. Wszędzie mniej więcej skład jest również bardzo podobny. W większości jest to oczywiście wodór, w pewnej części hel, który jest przeprodukowany w procesie fuzji termojądrowej. Te podstawowe mechanizmy, dzięki temu, że Słońce mamy blisko, najłatwiej jest zobaczyć na nim, a potem można to przekładać oczywiście na inne gwiazdy znajdujące się w naszej galaktyce – wyjaśnia rozmówca Moniki Suszek. 

Czy można "zobaczyć" co jest w środku Słońca?

Nie ma wątpliwości, że Słońce jest najważniejszą gwiazdą, bo gdyby nie ono nie byłoby nas. Ono samo generuje energię, a w jego środku Słońca temperatura sięga nawet kilkunastu milionów stopni. – Do dzisiaj nie wiemy do końca, jakie procesy odpowiedzialne są za to podgrzewanie. Trwają obecnie misje: amerykańska Parker Solar Probe i europejska Solar Orbiter. Są to sondy, które przelatują rekordowo blisko Słońca. Ze środkiem Słońca, tak jak ze środkiem Ziemi. [Prowadzone są – przyp. red.] dokładnie te same badania, czyli sejsmografia. Tutaj mówi się, że jest to heliosejsmografii, bo badamy można powiedzieć, wstrząsy na Słońcu. I tylko na tej podstawie możemy wnioskować, co jest wewnątrz naszej gwiazdy – opisuje ekspert. Jak dodaje naukowcy w podobny sposób badają Ziemię, wykorzystując dane zbierane podczas trzęsień ziemi, aby zrozumieć, co znajduje się w jej wnętrzu. 

Ciemna materia ukrywa się w Słońcu?

To co jest wewnątrz Słońca jest na razie niewiadomą. Niektórzy podejrzewają, że w gorącym i gęstym wnętrzu naszej gwiazdy mogą znajdować cząstki ciemnej materii, ale to tylko teoria. – Jeśli chodzi o kwestię ciemnej materii, ciemnej energii to tych teorii jest mnóstwo. Teorii mówiących o tym, gdzie ta ciemna materia może występować, bo w tej chwili ona nie jest ona zaobserwowana przez nas. Słońce jest o tyle fajnym obiektem do badań, czy teoretyzowania, bo zachodzą tam ekstremalne warunki. Głównie chodzi o to, że mamy bardzo wysokie zagęszczenie materii, czyli bardzo dużą energię, więc różne efekty kwantowe można tam obserwować, a co za tym idzie, jeżeli mamy efekty kwantowe, to próbujemy to połączyć z innymi teoriami fizycznymi to takie teorie [dotyczące ciemnej materii – przyp. red] mogą powstać – przyznaje Rafał Grabiański. 

Posłuchaj

3:02

Jakie tajemnice skrywa Słońce? (Trójka przed południem)

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

To, co wiemy na pewno, to to, że na Słońcu zachodzi reakcja fuzji termojądrowej, w której jądra atomów wodoru zamieniają się w hel i wyniku tego część masy zostaje przekształcona na energię, która jest przez Słońca wypromienowana i ogrzewa także naszą planetę.

A Decade of Sun/NASA Goddard

***

Tytuł audycji: Trójka przed południem
Prowadzi: Witold Lazar
Autorka materiału reporterskiego: Monika Suszek
Data emisji: 26.09.2023
Godziny emisji: 10.13

gs