Nachylenie osi obrotu Ziemi. Jak i dlaczego się zmienia?

Na łamach jednego ze znaczących czasopism naukowych, "Geophysical Research", opublikowane właśnie zostały wyniki badania, które po raz kolejny dowodzą, że ludzie mają duży wpływ na to, co dzieje się z Ziemią. Zdaniem naukowców olbrzymie zmniejszenie ilości wód gruntowych oraz topnienie lodowców spowodowało zmianę nachylenia osi obrotu Ziemi. Przechyliła się ona prawie o 80 centymetrów na wschód i to w ciągu zaledwie 17 lat.

Działalność człowieka przyczyną zmian

– Zaobserwowana zmiana wydaje się niewielka, ale każda, nawet niewielka, zmiana powoduje dosyć duże zmiany środowiskowe – mówi Rafał Grabiański z portalu Urania Postępy Astronomii. – Tak też jest w tym przypadku. W tej chwili nawet do końca nie wiemy, jakie dokładnie zmiany nastąpią.

Jak podkreśla dr Kamil Deresz z Centrum Nauki Kopernik, nachylenie osi ziemskiej, które wynosi mniej więcej 23,5 stopnia, powoduje, że mamy pory roku. – Nachylenie osi ziemskiej zmienia się w cyklu 41 tysięcy lat. Jest naturalnym cyklem wynikającym z ruchu Ziemi i innych planet – zaznacza specjalista. – W związku z tym to wszystko się przemieszcza, a do tego dochodzą efekty działalności człowieka. Zmiany klimatu powodują, że topnieją lodowce na biegunach i to też powoduje zmianę położenia osi ziemskiej.

Czytaj też: 

• Małe zmiany, wielkie wsparcie dla Ziemi. Jak możemy pomóc naszej planecie?
• Roboty jak rośliny: nowy sposób na podbój i terraformowanie Księżyca i Marsa

Niewielkie zmiany, duże konsekwencje?

Wiele więc czynników złożyło się na to, że biegun przesunął się prawie o metr na wschód. Naukowcy ustalili, że zużycie wód gruntowych ma wpływ nie tylko na miejsce, skąd pobierana jest woda, ale na całą naszą planetę, a skutek jest dość zaskakujący. Obserwacje zmiany położenia biegunów północnego oraz południowego pozwoliły badaczom wykazać, że oś obrotu Ziemi przesunęła się na wschód o blisko 80 centymetrów.

– Takie naturalne procesy są liczone w tysiącach lat. Tymczasem to przesunięcie zadziało się w ciągu niespełna dwóch dekad – zauważa ekspert Centrum Nauki Kopernik. – Więc te skale czasowe w wyniku działalności człowieka są dużo krótsze niż wynik procesów naturalnych. Konsekwencje dla nas, póki co, trudne są do przewidzenia.

Nachylenie osi obrotu Ziemi. Jak i dlaczego się zmienia? (Trójka przed południem)

4:28

Dodaj do playlisty

***

Tytuł audycji: Trójka przed południem
Prowadzi: Witold Lazar
Autor materiału reporterskiego: Jacek Frentzel
Data emisji: 21.06.2023
Godzina emisji: 11.40

aw