Prosta, smaczna, uwielbiana na całym świecie. Międzynarodowy Dzień Szarlotki!
2023-05-13, 10:05 | aktualizacja 2023-05-13, 10:05
Przepis jest prosty i ma dwa podstawowe składniki: ciasto oraz jabłka. Szczegóły (rodzaj ciasta, stopień kwaskowatości jabłek) jest kwestią absolutnie indywidualną. A efektem jest oczywiście szarlotka, w Polsce zwana także jabłecznikiem. 13 maja to Międzynarodowy Dzień Szarlotki.
- Ciasto z jabłkami pochodzi z Europy i znane było już w średniowieczu. Dzisiaj właściwie każdy kraj na kontynencie ma swój rodzaj tego rodzaju ciasta
- Do Stanów Zjednoczonych apple pie dotarło wraz z angielskimi osadnikami w XVII wieku
Popularne ciasto z jabłkami
Ciasto z jabłkami pochodzi z Europy – co, do tego wszyscy są zgodni. Jednak już kraj pochodzenia trudny jest do ustalenia: w końcu jabłka rosną właściwie na całym kontynencie i są niezwykle popularnym owocem. Anglicy mają apple pie (wspomina się o nich już w XIV wieku), Francuzi gâteau aux pommes albo tarte Tatin, Włosi torta di mele, a Holendrzy – appelbeignet i appelflap. Nie można też pominąć słynnego austro-węgierskiego strudla.
Skąd więc szarlotka? Wymyślił ją podobno francuski mistrz kuchni Marie-Antoine Carême dla cara Aleksandra I, dla którego pracował, serwując ciasto z jabłkami o nazwie charlotte russe. Nazwa charlotte pochodzi od imienia szwagierki imperatora, księżnej Charlotty, późniejszej carycy.
Podróż za ocean
Do Ameryki ciasto z jabłkami zawędrowało wraz z pierwszymi osadnikami. Był jednak fundamentalny problem: na nowym kontynencie nie rosły jabłonie! Początkowo jabłka były przywożone statkami z Anglii, ale oczywiście rozpoczęto też sadzenie jabłoni i to z tak dobrym skutkiem, że już w pierwszej amerykańskiej książce kucharskiej wydanej w roku 1796, pojawiły się aż dwa przepisy na apple pie.
- Łatwe, niedrogie i elastyczne danie: szarlotka stała się podstawą kuchni amerykańskiej w XVIII i XIX wieku. Jednak częścią amerykańskiej kultury stała się dopiero w wieku XX, kiedy reklama, wiadomości i wojna stworzyły nową, wprowadzająca w błąd, narrację przekształcającą to danie w nacjonalistyczny symbol – tłumaczy Jan Pachlowski. Nic więc dziwnego, że amerykańscy żołnierze podczas II wojny światowej mówili, że „walczą dla mamy i apple pie”.
Tysiące przepisów na jabłecznik
Natomiast w Polsce jadamy jabłecznik. I oczywiście sposób jego przyrządzania jest rodzinną tradycją. Może być przygotowany na spodzie kruchym, półkruchym albo francuskim. Jabłka mogą być kwaśne, półkwaśne, z cynamonem lub bez. Na wierzchu może być bita śmietana, kruszonka, bądź ułożone w kratkę paski ciasta, można też oczywiście podawać na ciepło z lodami waniliowymi… Przepisów są tysiące i wszystkie jednakowo pyszne. A więc jedzmy jabłecznik na zdrowie!
Przeczytaj także
- Dobre, nie za słodkie. Dziś obchodzimy Dzień Ciasta
- Przepis na wyjątkowo makowy makowiec według babcinego przepisu!
- Toruńskie pierniki i rogale świętomarcińskie. Noc Muzeów na słodko
Posłuchaj
***
Audycja: Bed and breakfast
Prowadzący: Piotr Łodej
Gość: Jan Pachlowski (korespondent Polskiego Radia)
Data emisji: 13.05.2023
Godzina emisji: 6.21
pr/pj