Zespół pałacowo-parkowy w Gułtowach: zimny barok z freskami iluzjonistycznymi
2023-05-09, 13:05 | aktualizacja 2023-05-09, 15:05
Wśród licznych pałaców Wielkopolski zespół pałacowo-parkowy w Gułtowach wyróżnia się m.in. tym, że leży niedaleko Poznania. Znajdującym się tam obecnie Domem Pracy Twórczej zarządza poznański Uniwersytet Adama Mickiewicza.
- Historia wsi Gułtowy sięga XIV stulecia, jednak sam pałac pochodzi z lat 80. XVIII wieku
- Obecnie w Gułtowach znajduje się Dom Pracy Twórczej UAM
Kłopoty z budowlańcami
– Wiadomo, że na początku XVIII wieku w Gułtowach istniał drewniany dwór kryty strzechą. W 1776 roku miejscowość trafiła w ręce Ignacego Bnińskiego, rotmistrza Kawalerii Narodowej oraz starosty średzkiego i wschowskiego, herbu Łodzia – opowiada Marek Gaworski, autor książek i przewodników poświęconych polskim zamkom i pałacom. I właśnie ów herb przedstawiający łódź widnieje w pałacu w Gułtowach, który w latach 1779-1786 został przebudowany w okazałą barokową rezydencję. – Prace powierzono Wawrzyńcowi Rychterowi z Poznania, lecz niezadowolony z jego prac właściciel, po pewnym czasie przekazał kierownictwo Ignacemu Graffowi. Ten sprostał zadaniu i dzięki temu możemy podziwiać ten piękny, barokowo-klasycystyczny pałac, który należy do pereł Wielkopolski – dodaje.
Freski iluzjonistyczne Smuglewicza
W wyniku przebudowy powstała piętrowa budowla na planie prostokąta z dwutaktowym układem wnętrz. Na parterze znajdują się sale reprezentacyjne, a na piętrze apartamenty gospodarzy, które zachowały się do dzisiaj. Wnętrza wykonano w stylu późnego, tzw. zimnego, baroku. – Pierwsze zmiany przeprowadzono na początku XIX stulecia i wówczas zmieniono dekoracje sztukatorskie i malarskie – wskazuje rozmówca Marty Piaseckiej. Freski iluzjonistyczne o motywach architektonicznych stworzył w sali balowej Antoni Smuglewicz. Prawdopodobnie to także on wraz z bratem są autorami dekoracji sztukatorskich w salonikach i sypialniach na piętrze.
Ostatnim przedwojennym właścicielem Gułtów był wojewoda poznański Adolf Rafał Bniński zamordowany w roku 1942. Po wojnie pałac przejął PGR, a na przełomie lat 60. i 70. XX w. przeprowadzono pierwsze prace konserwatorskie. Pod koniec ubiegłego wieku córka ostatniego właściciela całość majątku Gułtowy przekazała Uniwersytetowi Adama Mickiewicza.
Posłuchaj
***
Tytuł audycji: Trójka po królewsku
Prowadzi: Marta Piasecka
Data emisji: 9.05.2023
Godzina emisji: 9.38
pr