Teatr japoński w pigułce. Jak wyglądają spektakle w Kraju Kwitnącej Wiśni?
2023-04-29, 15:04 | aktualizacja 2023-05-07, 10:05
Od czego zacząć przygodę z japońskim teatrem? Czym różni się on od tego, co znamy chociażby ze sztuk prezentowanych na polskich scenach? O tym, jak również o bogatej historii tradycyjnego teatru z Kraju Kwitnącej Wiśni w audycji "W antrakcie" opowiedział Jakub Karpoluk – japonista, badacz teatru i aktor teatru Nō.
Początki teatru Nō sięgają co najmniej drugiej połowy XIV wieku. W ciągu stuleci przeszedł on spore zmiany, przez co nie wiemy, jak wyglądały ówczesne spektakle. Zachowały się jednak dramaty i traktaty teoretyczne z tego okresu. – Zachował się na przykład traktat Zeamiego, słynnego aktora i dramaturga, teoretyka teatru. W XIV to były pisma tajne, dla jego syna. To miały być sekrety sztuki aktorskiej przekazywane w w jego rodzie Kanze – opowiada gość Programu 3 Polskiego Radia.
Obecnie szkoła Kanze stanowi jedną z największych japońskich gildii artystycznych. Podobnie jak w innych tego typu ośrodkach, aktorstwo jest tam zawodem dziedzicznym. – Zawód dziedziczy się z ojca na syna, w takim biegu pokoleniowym. Akurat linia Zeamiego wygasła na jego synach. (...) Nie zakładamy więc, że od XIV wieku w przypadku szkoły Kanze jest to biologiczna sukcesja. W przypadku braku męskiego potomka przysposabia się kogoś z kręgu rodzinnego – wyjaśnia Jakub Karpoluk.
Najczęściej czytane:
- Strój ma znaczenie. Tradycje japońskiego ubioru w Muzeum Narodowym w Krakowie
- Wielki aktor, autorytet, mistrz słowa. Rzecz o Gustawie Holoubku
Poetycki teatr przemiany
Jak zaznacza japonista, teatr Nō jest "teatrem przemiany". Jednocześnie gość audycji ocenia, że tę formę sztuki cechują poetyckość i muzyczność. – Poetyckość polega na tym, że ten dramat nie jest zwykle bardzo długi. (...) To jeden długi poemat. Muzyczny natomiast dlatego, że sednem ekspresji aktorów jest taniec. Taniec jest reakcją ciała na muzykę. Bez muzyki aktor nie jest w stanie nic zrobić – wyjaśnia Jakub Karpoluk.
Ponadto w audycji:
Recenzje
- "1989. Pozytywny mit" – Teatr im. J. Słowackiego w Krakowie i Teatr Szekspirowski w Gdańsku, reż. Katarzyna Szyngiera. Teatralny hit sezonu, najlepszy spektakl sezonu według widzów Festiwalu Sztuk Przyjemnych i Nieprzyjemnych, prawdziwy teatralny przebój, musical formą nawiązujący do słynnego amerykańskiego musicalu "Hamilton";
- "Szatan Show" – o apostazji na wesoło.
Posłuchaj
***
Tytuł audycji: W antrakcie
Prowadzi: Malwina Kiepiel, Magda Kuydowicz
Data emisji: 29.04.2023
Godziny emisji: 12.07
qch/ans