Ludzie jak cząsteczki materii (Trójka przed południem)
6:26Ludzie jak cząsteczki materii – ciekawe obserwacje naukowców
Ludzie na zatłoczonych stacjach metra czy przejściach dla pieszych zachowują się podobnie, jak cząstki materii czy substancje w niektórych komórkach. Matematycy opisali ich sposób poruszania odpowiednim wzorem.
W tym pozornym chaosie da się odnaleźć porządek
Foto: shutterstock/Varavin88
Na pozór chaotyczne przemieszczanie się ludzi w tłumie jest tak naprawdę rodzajem specyficznego tańca, który da się ująć w matematyczne ramy. Analizę tego zjawiska przeprowadzili naukowcy z University of Bath na łamach czasopisma "Science". Wykorzystali do tego celu wzór zaczerpnięty z dziedziny matematyki zwanej mechaniką statystyczną. – Jest to teoria, która z jednej strony szuka połączenia pomiędzy jednostką a ogółem. Z drugiej strony okazuje się, że w sytuacji tłumu ludzkiego z czegoś, co wygląda jak chaos, wyłania się porządek – mówił w Trójce Karol Bacik z University of Bath.
Gość "Trójki przed południem" podał przykład grupy osób przechodzących przez ulicę po zapaleniu się zielonego światła. – Po przejściu na drugą stronę nie jesteśmy już rozproszonym tłumem w luźnej rozsypce, ale – mniej lub bardziej spontanicznie – organizujemy się w pasy ruchu, wężykiem jeden za drugim lub w kolumnie kilku przechodniów obok siebie.
Wygoda ważniejsza od kultury
Zachowanie tłumu uwarunkowane jest kulturowo i biologicznie. Z innej strony mogą chcieć się wyminąć ludzie z krajów, gdzie obowiązuje ruch prawostronny i lewostronny. Innych wyborów mogą też dokonywać osoby prawo- i leworęczne. Generalnie jednak – co też udowodnili naukowcy – mamy tendencję do wybierania najkrótszej możliwej drogi.
Tory, jakimi poruszają się ludzie w tłumie, mogą przybierać różne kształty, w zależności od sytuacji. Jeśli np. w pomieszczeniu są dwa wyjścia umieszczone po przeciwnych stronach, będą one miały kształt wycinka elipsy. Kiedy indziej może to być parabola lub hiperbola. W eksperymencie przeprowadzonym na stacji metra King's Cross w Londynie, gdzie bramki wejść i wyjść umieszczone są względem siebie pod kątem prostym, okazało się natomiast, że podróżni poruszali się po liniach przebiegających ukośnie do obu rodzajów bramek.
Dodaj do playlisty
Czytaj też:
- Papier i cukier przepisem na prostą, tanią i biodegradowalną baterię przyszłości?
- Nanolearning albo mnemotechniki. "Warto się uczyć w każdym wieku"
***
Tytuł audycji: Trójka przed południem
Prowadzi: Witold Lazar
Gość: Karol Bacik (naukowiec z University of Bath)
Data emisji: 9.03.2023
Godzina emisji: 11.34
kc