Czorsztyn: malownicze ruiny zamku w Pieninach

• Pierwotnie znajdująca się w tym miejscu warownia nosiła nazwę Wronin
• Prawie dokładnie naprzeciwko zamku w Czorsztynie, po drugiej stronie jeziora Czorsztyńskiego jest położony zamek w Niedzicy

Najpierw był Wroniec

– Oba zamki – Niedzica i Czorsztyn – należą do najważniejszych zabytków Pienin i wznoszą się niemal naprzeciwko siebie. Po raz pierwszy wieś i warownia o nazwie Wronin została wymieniona w dokumencie z roku 1320. W latach 40. XIV wieku zamek był już własnością królewską i nosił nazwę Czorsztyn – opowiada Mark Gaworski, autor książek i przewodników. – Za czasów Kazimierza Wielkiego założenie zostało rozbudowane i otoczone linią murów obronnych – opisuje.

Bunt Kostki-Napierskiego

Późniejsze rozbudowy powiększały zamek, a gruntowna modernizacja nastąpiła na przełomie lat 20. i 30. XVII wieku, gdy funkcję starosty czorsztyńskiego pełnił Jan Baranowski herbu Jastrzębiec. Powstała wówczas m.in. czterokondygnacyjna baszta zwana obecnie basztą Baranowskiego. – W 1651 roku, podczas powstania chłopskiego na Podhalu, zamek został opanowany przez Aleksandra Kostkę-Napierskiego i jego oddział. Po dwóch dniach został odbity, a buntownik – uwięziony – mówi rozmówca Marty Piaseckiej. Kostka-Napierski, który podobno był nieślubnym synem króla Władysława IV, został przewieziony do Krakowa, gdzie po torturach został stracony. Są przesłanki, że był agentem szwedzkim i kozackim, jednak ta teoria do dziś nie została potwierdzona.

Ruiny z widokiem na góry

Niespełna 100 lat później, po dewastacji Czorsztyna przez wojska kozackie w latach 1734-35, zaczął się upadek zamku. Spalenie dachów w 1790 roku po uderzeniu pioruna zdecydowanie przyspieszyło ten proces. – Zdewastowaną twierdzę w 1819 roku zakupiła rodzina Drohojowskich, w której rękach pozostała do 1945 roku. Za ich czasów przeprowadzono badania archeologiczne. Część znalezisk, m.in. gotycki miecz, przekazano do muzeum w Zakopanem – wskazuje Trójkowy gość.

Także za czasów Drohojowskich Czorsztyn stał się atrakcją turystyczną. Właściciele dużo zrobili, aby przyciągnąć zwiedzających, budując m.in. chatki noclegowe. Dziś, chociaż wciąż trwają prace konserwatorskie, malownicze ruiny zamku w Czorsztynie są udostępnione do zwiedzania. Można stąd podziwiać przepiękną panoramę gór.

Przeczytaj także

• Krupe – zamek Zborowskiego i Reyów, który nie miał szczęścia
• Szydłowiec: wczesnorenesansowy zamek na wyspie
• Żywiec – pałacowe pamiątki po Habsburgach
• Zamek w Łęczycy. Królowie i jeńcy, czyli burzliwa historia i niesamowite legendy
• Pałac Radziwiłłów w Antoninie. Miejsce spotkań i schadzek

Posłuchaj

3:51

Zamek w Czorsztynie (Trójka po królewsku)

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

***

Tytuł audycji: Trójka po królewsku
Prowadzi: Marta Piasecka
Data emisji: 9.01.2023
Godzina emisji: 9.34

pr/kor