Szydłowiec: wczesnorenesansowy zamek na wyspie
2022-12-28, 13:12 | aktualizacja 2022-12-28, 14:12
Na południowym krańcu województwa mazowieckiego, niedaleko drogi łączącej Warszawę z Krakowem, leży Szydłowiec. Znajdujący się tam niezwykle ciekawy wczesnorenesansowy zamek jest ze wszech miar godny odwiedzenia.
- Zamek w Szydłowcu, położony na sztucznej wyspie, został wybudowany w latach 1470-1480. Był wielokrotnie przebudowywany
- Obecnie w zamku znajduje się Muzeum Ludowych Instrumentów Muzycznych oraz Szydłowieckie Centrum Kultury
Zamek podskarbiego wielkiego koronnego
– Miejscowość Szydłowiec pochodzi z XIV wieku, a jej właścicielami był znany ród Odrowążów. W kolejnym wieku właściciele przyjęli nazwisko Szydłowieckich i postawili pierwszy, jeszcze drewniany, dwór ok. roku 1420 – mówi Marek Gaworski, autor książek i przewodników poświęconych polskim zamkom i pałacom. – Murowany zamek powstał w drugiej połowie XV wieku za sprawą Stanisława, natomiast kolejny właściciel, Mikołaj, w latach 1515-1526 przebudował zamek w stylu renesansowym – opowiada.
– Sam Szydłowiecki pełnił wówczas funkcję kasztelana sandomierskiego oraz podskarbiego wielkiego koronnego, czyli, w uproszczeniu, dzisiejszego ministra finansów – dodaje.
Odbudowa po upadku
W połowie XVI stulecia zamek wraz z majątkiem trafił w ręce Mikołaja Radziwiłła. Jego rodzina przebudowała rezydencję. – Po wschodniej stronie powstała ta niezwykle charakterystyczna loggia i dwie narożne przybudówki. Nad bramą była umieszczona piękna kaplica w stylu późnorenesansowym – wylicza rozmówca Marty Piaseckiej.
Na początku XIX wieku zamek stał się własnością księżnej Anny Sapieżyny, która w latach 20. sprzedała go rządowi Królestwa Polskiego. Wtedy zaczął się upadek budowli, która użytkowana m.in. jako browar, już w połowie XIX w. była w złym stanie. Dopiero po odzyskaniu niepodległości podjęto próby przywrócenia świetności zamku w Szydłowcu. Po II wojnie światowej przejęło go państwo, przeprowadzono szerokie badania archeologiczne, remont i oddano na cele kulturalne.
Przeczytaj także
- Wojnowice: jeden z najciekawszych zamków na Dolnym Śląsku
- Oporów. Gotycki zamek na wodzie
- Zamek w Ciechanowie - jedna z najważniejszych twierdz na Mazowszu
- Zamek w Łęczycy. Królowie i jeńcy, czyli burzliwa historia i niesamowite legendy
Posłuchaj
***
Tytuł audycji: Trójka po królewsku
Prowadzi: Marta Piasecka
Data emisji: 28.12.2022
Godzina emisji: 9.34
pr/kor