Miron Białoszewski. Czy naprawdę był "twórcą osobnym"?

• Miron Białoszewski żył w latach 1922-1983. Zadebiutował tomikiem poezji "Obroty rzeczy" w 1956 roku;
• Artysta najczęściej pisał w zeszytach szkolnych. Część rękopisów rozdał przyjaciołom i znajomym, dlatego np. "Pamiętnik z powstania warszawskiego" jest niepełny.

Istnienie poprzez ludzi

– Do Białoszewskiego przylgnęło określenie "poeta osobny", ale jego twórczość zawsze wyrastała z "potrzeby wspólnoty, istnienia poprzez ludzi, w ludziach, z ludzi czerpania" (Hanna Kirchner). Miron żył i tworzył w gęstej sieci artystycznych inspiracji i bliskich relacji. Nieprofesjonalne, alternatywne grupy twórcze i biografie ich uczestniczek i uczestników układają się w portret Białoszewskiego nieosobnego – można przeczytać w opisie wystawy "Białoszewski nieosobny". – Wiele z tych artystek i artystów niesłusznie pozostaje do dziś w cieniu Mirona, a wystawa w Muzeum Woli chce przywrócić te nietuzinkowe postaci pamięci warszawiaków i warszawianek.

Wykład: Miron Białoszewski - poeta codzienności i rzeczy ostatecznych, przeżywanych razem z ludźmi/YouTube Muzeum Warszawy

Trzy etapy twórczości

– Miron Białoszewski jako poeta "pokolenia Kolumbów" debiutuje w 1956 roku tomikiem "Obroty rzeczy". Nazwa wskazuje na pierwsze ukierunkowanie jego poezji – w stronę przedmiotów. Lata późne 50. i 60. XX w. to inna odsłona: nazwę go najkrócej "Mironem Białoszewskim od słów, od języka". Poeta wchodzi w okres zainteresowań lingwistycznych, słowiarskich: wprowadza do polskiej poezji język mówiony, zasłyszany w zupełnie przypadkowych, sklepowych sytuacjach – opowiada Tomasz Wójcik z Instytutu Literatury Polskiej UW. – Potem jest trzeci Miron Białoszewski: "Miron Białoszewski od sytuacji". To jest trzecia dekada poezjowania, okres fascynacji sytuacjami. Ale znowu: najbardziej zwyczajnymi, potocznymi, drobne spotkania, rozmowy. Pod tymi sytuacjami kryje się znacznie głębszy sens, znacznie głębsze znaczenia, które śmiało określę jako znaczenia metafizyczne – wskazuje.

Wykład: O "Pamiętniku z powstania warszawskiego"/YouTube Muzeum Warszawy

Przeczytaj także

• "Elie Nadelman – polski prekursor Art Deco" w warszawskiej galerii Wejman
• Jacek Malczewski i jego romantyczne oblicze – na wystawie w Muzeum Narodowym w Krakowie
• Zdjęcia inspirowane poezją Baczyńskiego przed stołeczną Kordegardą

Kaligraficzne pismo w szkolnych zeszytach

– To jest uczucie niezwykle ważnego, intymnego kontaktu przede wszystkim z procesem twórczym, z osobowością twórczą – opisuje Małgorzata Wichowska, kustosz warszawskiego Muzeum Literatury, która opracowywała archiwum poety znajdujące się w zbiorach muzeum. – Białoszewski pisał bardzo wyraźnie: jego pismo niemalże kaligraficzne, bardzo okrągłe. Pisał w zeszytach szkolnych. Jest ich ogrom: sam "Pamiętnik z powstania warszawskiego" liczy kilkanaście zeszytów – tłumaczy.

– Niestety nie mamy wszystkich: jeszcze mam nadzieję, że gdzieś u przyjaciół, w przepastnych szafach czy szufladach takie zeszyty z rękopisem "Pamiętnika..." znajdują się. Bo Białoszewski też rozdawał swoje rękopisy – dodaje.

Wykład: Narracja pacyfistyczna/YouTube Muzeum Warszawy

Wystawa w Muzeum Woli potrwa do 11 grudnia.

Posłuchaj

3:19

Miron Białoszewski w Muzeum Woli (Trójka do trzeciej)

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

***

Tytuł audycji: Trójka do trzeciej
Prowadzi: Katarzyna Cygler
Autor materiału reporterskiego: Maciej Żmijewski
Data emisji: 24.08.2022
Godzina emisji: 14.19

mat. prasowe/pr