Zniszczenia wojenne na Ukrainie. Polskie organizacje pomagają chronić zabytki

• Wskutek działań wojennych, prowadzonych na terytorium Ukrainy, zniszczeniu uległo wiele obiektów kultury, sztuki oraz samych zabytków i eksponatów.
• W pomoc ukraińskim konserwatorom włączyły się polskie instytucje, które od samego początku wojny starają się wspierać działania, mające na celu ochronę i zabezpieczenie najważniejszych dóbr kultury.
• Jak podkreślają zaangażowani w inicjatywę, obecnie proces ten stał się znacznie bardziej utrudniony.

– Rosjanie zniszczyli lub uszkodzili już ponad czterysta obiektów kultury, wśród nich są muzea, teatry oaz obiekty zabytkowe – usłyszeliśmy w Trójce. – Jedną z największych strat jest muzeum sztuki w Mariupolu. Znajdowało się w nim około czterech tysięcy eksponatów, w tym obrazy autorstwa ukraińskich malarzy. W obiekt trafiła bomba lotnicza. Budynek jest zrujnowany – relacjonował ukraiński historyk sztuki. 

Pomoc ze strony polskiej 

– Wszystkie nasze działania, jako Instytutu, koncentrują się na pomocy w zabezpieczaniu tych obiektów, które znajdują się w przestrzeni miast i mniszych miejscowości. Coraz większym problemem jest jednak rozdysponowywanie materiałów. Kurczy się rynek osób, które w tej sytuacji mogą nam pomóc w działaniach. Przy wsparciu naszych polskich współpracowników, staramy się nieprzerwanie dostarczać materiały przeciwpożarowe i pomagać doradczo wszędzie tam, gdzie trzeba zabezpieczyć wyposażenie wnętrz lub same eksponaty – wyjaśniała w Programie 3 Polskiego Radia Dorota Janiszewska-Jakubiak, dyrektor Instytutu Polonika.

Rejestr strat

– Prowadzony jest rejestr strat. Całkowitą skalę zniszczeń będzie można jednak oszacować dopiero po zakończeniu działań zbrojnych. Jednak już teraz rejestrowane są wszystkie znane zniszczenia i uszkodzenia zabytków, jakie mają miejsce na terytorium Ukrainy. Przypomnę, że mamy tam do czynienia m.in. z bombardowaniem teatrów, które znajdują się w obiektach zabytkowych. Skala zniszczeń rośnie każdego dnia  – podkreślił dr Michał Laszczkowski, prezes Fundacji Dziedzictwa Kulturowego.

Polskie organizacje pomagają chronić ukraińskie zabytki (Trójka do trzeciej)

3:53

Dodaj do playlisty

Zabytki Ukrainy: Opera Lwowska. Teatr Wielki. Opera we Lwowie. Atrakcje Lwowa. Ukraina./ Język i kultura ukraińska

Zabytki Lwowa – podstawą zabezpieczenie 

– Najważniejsze lwowskie zabytki są już zabezpieczone, ale nadal pracujemy nad ochroną pozostałych. – zaznaczała w rozmowie na początku lipca konserwator zabytków Lwowa Lilia Onyszczenko. 

– Kiedy wybuchła wojna nie mieliśmy pojęcia jak to zrobić, bo na co dzień się tym nie zajmujemy. Poprosiliśmy więc o radę stronę polską. Konserwator zabytków Bartosz Markowski miał doświadczenie z Syrii. Podpowiedział nam, jak powinniśmy działać w przypadku dużych obiektów np. pomnika Mickiewicza, kolumny koło kościoła Bernardynów albo fontanny z figurą Matki Bożej. Mówił, że najważniejsze jest, żeby zabezpieczyć te obiekty tak, aby w wypadku wybuchu nie rozpadły się na kawałki – powiedziała.

Czytaj także:

• II wojna światowa i wojna na Ukrainie na rysunkach dzieci. Wystawa "Mamo, ja nie chcę wojny!!!"
• Z pomocą humanitarną na wschód Ukrainy

– Postawiliśmy więc na tych zabytkach klatki. Rzeźby na rynku i przy katedrze zabezpieczaliśmy dwa razy. Pierwszy raz, prowizorycznie w obawie przed zniszczeniem, a potem już prawidłowo owinęliśmy je tkaniną, która oddycha, by kamień nie porósł mchem – dodała Lilia Onyszczenko.

– Witraże, których nie zdemontowaliśmy, zabezpieczyliśmy watą mineralną i deskami lub blachami. Strona polska bardzo szybko nam pomogła. Zwróciliśmy się do naszych partnerów, z którymi współpracowaliśmy latami, do Instytutu Polonika i do konserwatora stołecznego Warszawy Michała Krasuckiego. On ogłosił zbiórkę konserwatorów miejskich, którzy szybko zebrali dla nas gaśnice i inne materiały do zabezpieczenia, których na początku wojny nie mogliśmy dostać. Przysłali nam trzy wagony potrzebnego sprzętu, podzieliliśmy się nim z innymi miastami – podsumowała w rozmowie ukraińska konserwator zabytków.

***

Tytuł audycji: Trójka do trzeciej
Prowadzi: Katarzyna Cygler
Autor materiału reporterskiego: Stanisław Perzyna
Data emisji: 27.07.2022
Godzina emisji: 12.19

IAR/PAP/zch