Cenne znalezisko archeologiczne w Mierzynie (Trójka przed południem)
Bulla antypapieża Jana XXIII: niezwykłe znalezisko archeologiczne z XV wieku
2022-07-25, 11:07 | aktualizacja 2022-07-26, 08:07
Bullą nazywa się urzędowy dokument wydawany przez papieża. Jednak określenie "bulla" odnosi się także do pieczęci, którą pieczętowano papieskie dokumenty. I właśnie taką pieczęć, należącą do antypapieża Jana XXIII, datowaną na lata 1410-1415, znaleziono w Mierzynie w powiecie piotrkowskim.
- Jan XXIII (Baltassare Cossa) był antypapieżem obediencji pizańskiej podczas wielkiej schizmy zachodniej w okresie od 17 maja 1410 do 29 maja 1415
- Za prawowitego papieża uznały go Francja, Anglia, Czechy, Portugalia, Polska, niektóre księstwa Świętego Cesarstwa Rzymskiego oraz część leżących na północy włoskich miast-państw, w tym Florencja oraz Wenecja
Bardzo rzadkie znalezisko
– Bulla to jest rodzaj pieczęci. Książęta odciskali swoje tłoki pieczętne w wosku, natomiast papieże mieli krążek, najczęściej ołowiany, ok. czterocentymetrowej średnicy i grubości 4-5 mm. Przez całą średnicę tego krążka przechodził wąski otwór, przez który przekładano jedwabny bądź lniany sznurek. Potem zaciskano plombę i była ona przywieszona przy dokumencie – tłumaczy prof. Piotr Strzyż z Instytutu Archeologii i Etnologii Uniwersytetu Łódzkiego. – Ta bulla jest nienaruszona. Z jednej strony jest wizerunek Piotra i Pawła, z drugiej imię i numer papieża – opisuje znalezisko.
Bulla z Mierzyna jest zabytkiem wyjątkowym, gdyż w Polsce zachowało się ich bardzo mało. To zaledwie druga, która jest w całości: pierwsza wraz z dokumentem znajduje się w Muzeum Czartoryskich w Krakowie. I jest jeszcze pół bulli, również antypapieża Jana XXIII z Opatowa w okolicach Sandomierza.
Antypapież wspierający Jagiełłę
– Postać antypapieża Jana XXIII łączy się z wielką schizmą w kościele katolickim. Właśnie w jego czasach funkcjonował papież i dwóch antypapieży, którzy wzajemnie się nie uznawali i zwalczali – opowiada prof. Strzyż. – A skąd właśnie jego bulla w tym miejscu? Bo jego uznawała Polska, Francja, Anglia i jeszcze kilka krajów i księstw europejskich. Jednocześnie Jan XXIII mocno popierał Jagiełłę w konflikcie z Zakonem Krzyżackim – wskazuje.
Trudno jednak stwierdzić, z jakim dokumentem znaleziona bulla była związana. – Zachował się wykaz 298 dokumentów, które antypapież Jan XXIII wystawił dla Polski. Więc w ciągu ok. dwóch miesięcy będziemy mogli się przekonać, czy ma ona związek z Mierzynem – dodaje.
Przeczytaj także
- Na Opolszczyźnie archeolodzy odkryli pozostałości XIV-wiecznej wieży rycerskiej
- Czy dowiemy się, jak wyglądali rycerze spod Grunwaldu?
- Średniowieczne skarby w skupie złomu
Posłuchaj
4:08
Dodaj do playlisty
***
Tytuł audycji: Trójka przed południem
Prowadzący: Witold Lazar
Autorka materiału reporterskiego: Monika Gosławska (Radio Łódź)
Data emisji: 25.07.2022
Godziny emisji: 11.49
pr