Wolna sobota. Wprowadzono ją 49 lat temu

– W 1973 roku były w sumie dwie wolne soboty, rok później – sześć, a od 1975 roku pracujący mieli do dyspozycji 12 wolnych weekendów. W 1979 roku zostało wprowadzonych aż 14 wolnych sobót, od początku 1981 roku co druga sobota była już wolna, a następnie ustalono trzy wolne soboty w miesiącu – wylicza Tomasz Pakuła z Roztoczańskiego Muzeum PRL w Zamościu.

Postulat Solidarności

– Kluczowym momentem był ostatni z 21 postulatów Solidarności z 1980 roku, zakładający, że wszystkie soboty powinny być wolne. Władza ludowa najpierw się zgodziła, potem wycofała. Pięciodniowy tydzień pracy mamy od transformacji ustrojowej – mówi Rafał Patla z Muzeum Życia w PRL.

Przeczytaj także:

• Rekompensata za (nieodebranego) fiata
• Socrealizm w Polsce – artystyczny implant z ZSRR
• Coca-Cola - symbol gierkowskiej stabilizacji

Kaowcy kontra telewizory

Jak dodaje Rafał Pakuła "początkowo zakładowi kaowcy, czyli instruktorzy kulturalno-oświatowi, musieli tego dnia zapewniać pracownikom rozrywki, na przykład biwaki". – Władze PRL zachęcały, aby wolne dni spędzać aktywnie, chociażby remontować mieszkania, uprawiać ogródki działkowe, uczęszczać na kursy kroju, szycia czy jeździć na wycieczki krajoznawcze. Wynikało to z tego, że władza bardzo dbała, aby wolne soboty zanadto nie kojarzyły się wolnością. Niełatwo jednak było odciągać ludzi od telewizorów, które właśnie w latach 70. stały się powszechnie dostępne – mówi założyciel Roztoczańskiego Muzeum PRL.

Sobota w kolejce

– Musimy spojrzeć na to, jak się żyło, ile czasu obywatel tracił na przykład na stanie w kolejkach. Wolny czas poświęcano na to, żeby po prostu zdobyć produkty potrzebne do życia, szczególnie w latach 80., więc wolna sobota de facto nigdy była wolna – podkreśla twórca Muzeum Życia w PRL.

***

Tytuł audycji: Pora na Trójkę
Prowadzi: Karol Gnat
Autor materiału reporterskiego: Stanisław Perzyna
Data emisji: 21.07.2022
Godzina emisji: 6.47

mk