Joanna Gryzik, niezwykła śląska hrabina (Program obyczajowy/Trójka)
Kopciuszek ze Śląska
2021-04-24, 09:04 | aktualizacja 2021-04-26, 08:04
W Kopicach, niewielkiej miejscowości między Katowicami a Opolem znajdują się malownicze ruiny pięknego pałacu. Niegdyś było to miejsce tętniące życiem, gdzie bywali także przedstawiciele książęcych rodów, dzisiaj – tylko cień dawnej świetności przyciągający turystów, wielbicieli dawnej architektury i poszukiwaczy niezwykłych historii. A z pałacem w Kopicach wiąże się niezwykła historia jednej z jego właścicielek.
Mroczny romantyzm i burzliwa historia pałacu w Gorzanowie
Zaplanowany z rozmysłem, wybudowany z rozmachem, wkomponowany w zieleń i wodę, pałac w Kopicach stanowił prawdziwą perełkę architektury. Zawdzięczał to jednej osobie: Joannie Gryzik von Schomberg-Godulla, hrabinie von Schaffgotsch. Ta niezwykła kobieta w chwili śmierci miała wiele wspaniałych tytułów i ogromny majątek, ale urodziła się w bardzo biednej rodzinie. Mając cztery lata, trafiła pod opiekę służącej w domu Karola Goduli, najbogatszego wtedy człowieka na Śląsku. Zyskała sympatię tego starszego, samotnego mężczyzny, który rok później, dzień przed śmiercią, zapisał jej cały swój majątek!
Posłuchaj
3:56
Dodaj do playlisty
Nazwanie Joanny Gryzik niezwykłą kobietą jest w pełni uprawnione: całe swoje życie pracowała, pomnażając swój, w tak niezwykły sposób uzyskany, majątek. Ale również chętnie dzieląc się nim: zakładając szkoły, ochronki, fundując kościoły. Rozbudowała też i przebudowała pałac Kopicach, nadając mu kształt, który zachwycał do końca II wojny światowej. Jednak, mimo że przetrwał wojenną zawieruchę po wojnie, został zamieniony w magazyn zbożowy, a w końcu spłonął.
Pałac w Kopicach – Międzynarodowy Dzień Ochrony Zabytków (cz. 1)/YouTube kopice.pl
Dziś ruiny są świadectwem dzieła niezwykłej kobiety, która na początku swej drogi życiowej nie miała nic, ale kiedy los obdarzył ją wielkim majątkiem, umiała go odpowiednio wykorzystać. Nigdy też nie zapomniała o Karolu Goduli: to dzięki niej jedna z dzielnic Rudy Śląskiej nazywa się właśnie Godula.
"Kopice – historia utraconego piękna" A o właścicielce pałacu nie zapomnieli mieszkańcy Kopic i okolic, wciąż pamiętający ile zrobiła dla innych. Ostatnio ukazała się monografia "Kopice. Historia utraconego piękna" zbierająca bogaty materiał dokumentacyjny dotyczący tego miejsca. I poczesne miejsce w nim zajmuje właśnie Joanna Gryzik von Schomberg-Godulla, hrabina von Schaffgotsch.
Pałac w Kopicach – Międzynarodowy Dzień Ochrony Zabytków (cz. 2)/YouTube kopice.pl
***
Tytuł audycji: Program obyczajowy
Prowadzi: Anna Popek
Data emisji: 24.04.2021
Godzina emisji: 08.36
pr