Kryzysy samobójcze nastolatków i odpowiedzialność dorosłych. "Trzeba zacząć od tego, by zrozumieć"
2024-04-11, 10:04 | aktualizacja 2024-04-22, 10:04
Według danych Komendy Głównej Policji każdego dnia w Polsce co najmniej 6 nastolatków podejmuje próbę samobójczą. To jednak tylko wierzchołek góry lodowej. Nie do wszystkich prób wzywani są funkcjonariusze; o niektórych wiedzą tylko najbliżsi, albo samo dziecko. Z czego wynika kryzys? I jak możemy z nim walczyć?
- Aby pomóc dziecku zmagającemu się z kryzysem psychicznym, należy przede wszystkim okazać mu wsparcie. Musi ono być odpowiednio wyważone; należy też słuchać dziecka, ale go nie oceniać.
- Goście "Klubu Trójki" zwracają uwagę m.in. na to, że próby samobójcze i depresja u dzieci wciąż pozostaje tematem tabu.
W przypadku kryzysu psychicznego dziecko potrzebuje wsparcia. Nie należy jednak otaczać go zbyt dużą opieką. Aktywista społeczny współpracujący z komisją ekspertów ds. ochrony zdrowia psychicznego przy Rzeczniku Praw Obywatelskich i rodzic - Rafał Szymański, który odważnie dzieli się w przestrzeni publicznej doświadczeniem kryzysu psychicznego, jak również doświadczaniem prób samobójczych swojego nastoletniego dziecka, określa to działanie jako "gumkę od majtek". - Trzeba być dostatecznie blisko, tak żeby ono czuło tę bliskość, ale nie za blisko. Najtrudniej jest znaleźć ten balans - tłumaczy gość Katarzyny Stoparczyk.
Równie istotne jest to, by słuchać, ale nie oceniać dziecka. A o to jest czasem trudno, również w przypadku dorosłych. - Proszę zwrócić uwagę, jak często przychodzi mierzyć nam się z sytuacją, kiedy opowiadamy o swoim problemie, a osoba, zamiast nas wysłuchać, mówi: "a co dopiero się u mnie wydarzyło". Następuje swoista licytacja problemów; brak przestrzeni na zaakceptowanie tego, z czym mierzy się drugi człowiek - zwraca uwagę dr Halszka Witkowska, suicydolog, a także pomysłodawczyni i koordynatorka pierwszej w Polsce platformy edukacyjno-pomocowej dla osób w kryzysie samobójczym i ich bliskich "Życie warte jest rozmowy".
Nie bagatelizujmy problemów
Ekspertka zwraca uwagę na bagatelizowanie problemów dzieci przez dorosłych. Najmłodsi doświadczają trudności na miarę swojego wieku, niepowodzenia w szkole czy złamane serce mogą być dla nich bardzo bolesnymi przeżyciami. - To są sytuacje, kiedy dziecko nie ma często narzędzi do tego, żeby radzić sobie z tym problemem. Ten problem może je przerastać; potrzebuje nas jako odpowiedzialnego wsparcia i towarzysza w tym. Poczucia, że jeśli coś się dzieje, to rodzic nie ocenia tego, tylko jest razem z dzieckiem - zaznacza gościni "Klubu Trójki" i przyznaje, że wyraźnie widać to w przypadku przemocy rówieśniczej.
Z czego wynikają problemy natury psychicznej u dzieci?
Zdaniem Rafała Szymańskiego źródłem problemów wśród najmłodszych może być poczucie wstydu. - Mówię z perspektywy rodzica i ojca, bo to duża różnica. My, jako faceci, w naszym środowisku zostaliśmy wychowani w dwóch postawach: mamy dowieźć i dociągnąć. Jeżeli tego nie robimy z jakiegoś powodu, pierwszą reakcją jest wyparcie. (...) Długo uczyłem się wyjść z takiej roli jako facet, że jeżeli ktoś mi mówi o jakimś problemie, to odruchowo reagowałem na zasadzie "możemy zrobić to" - opowiada rozmówca Katarzyny Stoparczyk.
- Jednocześnie ten wstyd potem powoduje, że jako dorośli, nawet jeżeli zauważamy pewne problemy, to nie podejmujemy reakcji. (...) Ja, jako rodzic w naszym współczesnym świecie, mogę zmagać się z tym, że takie tematy jak próby samobójcze i problemy zaburzeń psychicznych czy depresji to dalej są tematy tabu. Mimo że rozmawiamy o tym od wielu lat. A sytuacja jest taka, co usłyszałem na podsumowaniu reformy psychiatrii środowiskowej, że w małych miejscowościach rodzice wożą dzieci 50 kilometrów dalej, do innej miejscowości, aby nie wyszło na jaw, że oni zawieźli dziecko do psychologa - opowiada aktywista.
Najczęściej czytane:
- "Mieć serce po stronie dzieci" – telefon zaufania dla dzieci i młodzieży: 116 111
- Co się dzieje ze zdrowiem psychicznym naszych dzieci? Jak im pomóc?
*** POMOC OSOBOM W KRYZYSIE ***
116 111 <- Telefon zaufania dla dzieci i młodzieży Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę, która bezpłatnie pomaga dzieciom, które doświadczyły różnych form przemocy. Telefon jest anonimowy, bezpłatny, całodobowy i dyskretny.
116 123 <- Bezpłatny kryzysowy telefon zaufania dla dorosłych w kryzysie emocjonalnym, czynny przez siedem dni w tygodniu w godz. 14.00–22.00.
800 108 108 <- Bezpłatny telefon wsparcia, czynny od poniedziałku do piątku (z wyjątkiem dni świątecznych) w godz. 14.00–20.00.
800 121 212 <- Bezpłatny telefon zaufania dla dzieci i młodzieży rzecznika praw dziecka, czynny całą dobę przez siedem dni w tygodniu.
22 635 09 54 <- Telefon zaufania dla osób starszych, czynny w poniedziałek, środę, czwartek w godz. 17.00–20.00.
Posłuchaj
***
Tytuł audycji: Klub Trójki
Prowadzi: Katarzyna Stoparczyk
Goście: dr Halszka Witkowska (suicydolog, pomysłodawczyni i koordynatorka platformy edukacyjno-pomocowej dla osób w kryzysie samobójczym i ich bliskich "Życie warte jest rozmowy"), Rafał Szymański (aktywista społeczny współpracujący z komisją ekspertów ds. ochrony zdrowia psychicznego przy Rzeczniku Praw Obywatelskich)
Data emisji: 10.04.2024
Godzina emisji: 20.12
qch/wmkor