Z ADHD się wyrasta? Obalamy mity dotyczące tego zaburzenia
2024-02-19, 12:02 | aktualizacja 2024-02-27, 10:02
- ADHD na zauważyć pierwsze objawy, czego nie powinniśmy bagatelizować?
- Nadpobudliwi, hałaśliwi. Dlaczego stereotypowo uważa się, że ADHD to problem chłopców?
- Jakie skutki niesie ze sobą nieleczenie zaburzenia jakim jest ADHD? Czy można to policzyć?
Objawy ADHD
Jak zaznacza rozmówczyni Piotra Firana odmienna struktura i funkcjonowanie mózgu w przypadku osób z ADHD towarzyszą osobie z zaburzeniem przez całe życie, choć objawy upośledzające funkcjonowanie wyglądają w przypadku dorosłych inaczej niż u dzieci i mogą występować ze zmiennym nasileniem. ADHD to (z ang. attention deficit hyperactivity disorder) zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi i zespół nadpobudliwości psychoruchowej z brakiem koncentracji uwagi.
Jak przebiega diagnoza ADHD?
– Osoby z ADHD doświadczają upośledzenia tzw. funkcji wykonawczych, czyli niewspółmiernie trudniej jest im zrealizować powzięte plany i dążyć do wyznaczonego celu. Te funkcje wykonawcze mózgu to w skrócie, jak przejść od słów do czynów. Druga rzecz: osoby, dzieci z ADHD nie mają możliwości normalnego rozwoju emocjonalnego i nauki samokontroli na takich samych zasadach, jak dzieci bez tego zaburzenia – podkreśla psychiatra. Jak dodaje obecnie dzieci najczęściej są diagnozowane na podstawie zachowania, a ADHD to ogromny problem emocjonalny, który jest, jakby pod powierzchnią, niezauważony.
ADHD diagnozowane u chłopców najczęściej wiązało się z stereotypowo z nadpobudliwością psycho-ruchową, impulsywności oraz trudnościami z koncentracją. – Jednak okazuje się, że w wieku dorosłym ADHD jest rozpoznawane zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn w stosunku jeden do jednego, więc prawdopodobnie ten stosunek w dzieciństwie też jest wyższy – przyznaje ekspertka w "Porze na Trójkę".
ADHD wyzwanie dla dzieci i rodziców
Z uwagą powinniśmy obserwować dzieci, zwłaszcza w sytuacji, gdy mają one problemy z koncentracją w szkole. Doktor Kajetana Foryciarz zwraca uwagę, że ADHD jest zaburzeniem wrodzonym, co najczęściej oznacza również, że dotyczy ono przynajmniej jednego z rodziców, który prawdopodobnie o tym nie wie, a ma trudności np. z regulowaniem emocji.
Czytaj także:
- Dziecko z ADHD - diagnoza, zaświadczenie, zadania szkoły
- Gra komputerowa na receptę? Pierwsza jest już dostępna w USA
- Wyjątkowy projekt polskich badaczy. Jaki wpływ na mózgi dzieci ma smog?
Skąd przekonanie, że z ADHD się wyrasta? – U dzieci zwykle bardziej widoczne są objawy w zachowaniu, czyli nadpobudliwość ruchowa. Zwykle z wiekiem, po okresie nastoletnim, ta ruchliwość nieco wygasa, ale nasilają się zaburzenia koncentracji i trudności w samoorganizacji. Tego już nie widać i osoby z ADHD są stygmatyzować i obwinianie za swoje tak naprawdę objawy neurologiczne, jak brak zorganizowania czy trudności w realizacji różnych celów edukacyjnych i innych – zaznacza psychiatra.
Posłuchaj
Nie oznacza, że osoby z ADHD nie mogą osiągnąć zamierzonych celów, ale dzieje się to ogromnymi kosztami zarówno emocjonalnymi, finansowymi jak i czasowymi. – Warto wspomnieć, że Amerykanie, którzy liczą koszty wszystkiego, opublikowali dwa lata temu duże badanie oceniające koszty nieleczonego ADHD. W samym 2018 roku wygenerowało ono koszt w Stanach Zjednoczonych 123 miliardów dolarów amerykańskich. Głównie to koszty bezrobocia, koszty utraty produktywności, koszty wypadków drogowych i koszty uzależnień od alkoholu i innych substancji uzależniających, w tym marihuany, wyłącznie związane z nieleczony ADHD – wylicza psychiatra.
Posłuchaj
Polskie ministerstwo zdrowia nie gwarantuje refundacji leków dla ADHD dla dorosłych. Również dla tych, którzy zostali zdiagnozowani przed osiemnastym rokiem życia.
ADHD u dorosłych
Spektrum ADHD u dorosłych - jak się objawia i jak sobie z nim radzić?/ Strefa Psyche Uniwersytetu SWPS
***
Tytuł audycji: Pora na Trójkę
Prowadzą: Piotr Firan
Autorka materiału dodatkowego: Martyna Masztalerz
Gość: dr Kajetana Foryciarz (psychiatra)
Data emisji: 19.02.2024
Godzina emisji: 7.09
gs