Fascynująca wystawa Yoko Ono w Londynie. Relacja korespondenta Polskiego Radia [POSŁUCHAJ]

• Yoko Ono jest jedną z najsłynniejszych artystek konceptualnych na świecie. Była żoną i muzą Johna Lennona, wraz z którym angażowała się w pokojowe akcje społeczne.
• Wystawa w Tate Modern prezentuje ponad 200 dzieł artystki. Potrwa do końca sierpnia 2024 roku.
• 18 lutego 2024 roku Yoko Ono skończy 91 lat.

Pochodząca z Japonii Yoko Ono od dawna słynie z awangardowego podejścia do sztuki. Potwierdza to jej najnowsza wystawa w galerii Tate Modern w Londynie. Zamiast spotykanych zazwyczaj w muzeach zakazów dotykania eksponatów, tutaj na zwiedzających czeka zestaw młotek plus gwoździe – można ich używać do wbijania w wystawione obrazy.

Fot. Adam Dąbrowski (Polskie Radio)

Sztuka to coś niedokończonego

Wystawa ma formę podróży nawiązującej do biografii artystki: od Tokio, przez Nowy Jork, aż po Londyn. Sama Yoko jest jej narratorką, a część przekazywanych przez nią zwiedzającym sugestii pochodzi z jej książki pt. "Grapefruit" z 1964 roku. Jest wśród nich niewinna zachęta: "Weź torebkę z groszkiem. Zostaw jeden groszek wszędzie tam, dokąd pójdziesz", ale też potencjalnie znacznie groźniejszy apel: "Ukradnij wszystkie zegary na świecie i zniszcz je".

Ono zmusza widzów do uczestniczenia w procesie twórczym, chce by to oni dopełniali twórczo jej pomysły. – To fascynujący sposób myślenia. Sztuka to coś niedokończonego, dopóki nie weźmie się w niej udziału. Możesz to zrobić, wbijając w obraz gwóźdź, pakując się do worka albo grając w szachy za pomocą jednobarwnych, białych figur – tłumaczy kurator wystawy Andrew de Brun.

Biała drabina Lennona

Przechodząc przez londyński odcinek ekspozycji, możemy poczuć atmosferę szalonych i kolorowych lat 60. XX w. Ulicą Carnaby spacerują Mick Jagger, Jimi Hendrix i muzycy grupy The Kinks, a w dzielnicy St James's na gości czeka słynna galeria Indica. To właśnie tam zorganizowano wystawę Yoko Ono pt. "Niedokończone obrazy i obiekty", która zmieniła bieg historii muzyki popularnej.

Częścią wystawy była biała drabina, po której w 1966 roku wspiął się John Lennon, by odczytać zapisane na wiszącej u sufitu kartce słowo "tak". W ten sposób rozpoczęła się jedna z najbardziej znanych historii miłosnych w artystycznym świecie. Jakiś czas później Yoko stała się muzą Johna, razem z nim stworzyła też duet pokojowych aktywistów, nawołujący do zakończenia wojen i nawiązania międzyludzkiego braterstwa. Kultowa już dziś drabina również jest do zobaczenia na wystawie w Tate Modern.

Niebo roztrzaskane na kawałki

Jest na niej też poruszająca praca Yoko Ono, pochodząca z 2001 roku. Składa się z zawieszonych nad ziemią żołnierskich hełmów z czasów II wojny światowej, wypełnionych po brzegi błękitnymi puzzlami, symbolizującymi skrawki nieba. – Niebo zawsze będzie dla niej ważne. To symbol pokoju. Jest przecież nad każdym z nas. To prawda, że wojna roztrzaskała je na kawałki, ale wspólne działanie może sprawić, że złożymy je na nowo – mówi Andrew de Brun.

Fot. Adam Dąbrowski (Polskie Radio)

Posłuchaj

4:33

Niezwykła wystawa Yoko Ono w Londynie (Zapraszamy do Trójki)

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

Czytaj też: 

• Yoko Ono: daj szansę pokojowi
• Yoko Ono i John Lennon. Skandaliści muzyki

***

Tytuł audycji: Zapraszamy do Trójki
Prowadzi: Piotr Łodej
Autor materiału reporterskiego: Adam Dąbrowski
Data emisji: 15.02.2024
Godzina emisji: 16.48

kc/kormp