Zagadka chemicznej nieśmiertelności. Czy można stworzyć baterię idealną?
2024-02-13, 13:02 | aktualizacja 2024-02-13, 13:02
Naukowcom nie udało się jeszcze stworzyć "nieśmiertelnej" baterii, ale wiedzą już, że można znacznie opóźnić proces jej zużycia. Jak przekonują, proces starzenia się baterii litowo-jonowej jest podobny do procesu starzenia się ludzkiej skóry. Na czym polegają obserwacje i jak można zastosować je w praktyce? - O tym opowiedział profesor Krzysztof Fic, kierownik badań z Politechniki Poznańskiej.
- – Chcielibyśmy stworzyć baterię "nieśmiertelną", ale na razie wiemy tylko tyle, że z bateriami jest jak z ludzką skórą: muszą się starzeć. Dzięki badaniom podstawowym wiemy jednak, że można je tak zaprojektować, żeby się starzały wolniej – podkreśla profesor Krzysztof Fic, kierownik badań z Politechniki Poznańskiej.
- W ramach badań naukowcy z Politechniki Poznańskiej sprawdzają, czy bateria z ulepszonym procesem magazynowania energii może być atrakcyjna komercyjnie.
- – Zależy nam, żeby zbadać ten proces, by cały czas chemicznie ulepszać baterię. Gdybyśmy mogli wyciągnąć z ogniwa taką samą ilość energii, jaką do niego wkładamy, moglibyśmy mówić o "nieśmiertelności baterii" – zaznaczał w rozmowie gość Trójki.
Telefony komórkowe, radia, laptopy, samochody – to tylko niewielka część urządzeń wykorzystujących baterie. Niegdyś niezbyt wydajne i mocno toksyczne, dzisiaj są coraz mniejsze i coraz bardziej efektywne. Naukowcom nie udało się jeszcze stworzyć "nieśmiertelnej" baterii, ale wiedzą już, że można znacznie opóźnić proces jej zużycia. Na czym polegają obserwacje i jak można zastosować je w praktyce?
Jak "starzeją się" baterie?
Proces starzenia się baterii nadal nie został w pełni poznany. Badacze chcą wiedzieć, czy da się stworzyć baterię "nieśmiertelną", czyli taką, która się nie zużywa. – Baterie niestety się nie starzeją. Baterie mają też takie parametry jak "czas życia na półce". Każda bateria jest układem chemicznym, w którym zachodzą procesy, nawet gdy bateria nie pracuje. To tak jak u ludzi. Nawet gdy odpoczywamy, procesy życiowe nadal zachodzą w naszym organizmie. Z tego powodu baterie również mają określony czas, który mogą przeleżeć na półce - wyjaśniał profesor Krzysztof Fic, kierownik badań z Politechniki Poznańskiej.
Czytaj także
- Telefon naładowany w 8 minut? Rzeszowscy naukowcy prezentują baterię cienkowarstwową
- Bateria z ogórka? Tak, to możliwe!
Bateria "nieśmiertelna"
– "Nieśmiertelna bateria" to ciekawe zagadnienie zarówno z filozoficznego, jak i chemicznego punktu widzenia. Bardziej zależy nam jednak nad tym, żeby zbadać ten proces, by cały czas chemicznie ulepszać baterię. Gdybyśmy mogli wyciągnąć z ogniwa taką samą ilość energii, jaką do niego wkładamy, moglibyśmy mówić o "nieśmiertelności baterii" – zaznaczył w rozmowie.
Posłuchaj
Historia baterii:
- W okolicach Bagdadu znaleziono prymitywne ogniwo elektryczne z III w. p.n.e. Służyło ono jednak nie do wytwarzania prądu, lecz do galwanizacji, czyli pokrywania niewielkich przedmiotów metalowych cienką warstwą złota.
- Pod koniec lat 80. XVIII wieku włoski anatom Luigi Galvani zaobserwował i opisał zjawisko pobudzenia elektrycznego nogi martwej żaby. Przypisał to, całkowicie błędnie, tzw. elektryczności zwierzęcej.
- Dzisiaj baterie litowo-jonowe, których wydajność wciąż rośnie, są wykorzystywane powszechnie nie tylko w urządzeniach elektronicznych, a naukowcy wciąż pracują nad ulepszeniem baterii: ich miniaturyzacją, a zarazem zwiększeniem mocy.
Baterie/ Ministerstwo Klimatu i Środowiska
***
Tytuł audycji: Trójka przed południem
Prowadzi: Witold Lazar
Gość: prof. Krzysztof Fic (kierownik badań z Politechniki Poznańskiej)
Data emisji: 13.02.2024
Godzina emisji: 9.18
mat.pras./zch/wmkor