Jerzy Kosiński – kontrowersyjny kreator samego siebie. Tym razem na wystawie w Łodzi.

• Jerzy Kosiński urodził się 14 czerwca 1933 roku w Łodzi, zmarł śmiercią samobójczą 3 maja 1991 roku
• Do jego najbardziej znanych powieści należą "Malowany ptak" (1965), "Kroki" (1968) oraz "Wystarczy być" (1970), "Pustelnik z 69 ulicy" (1988)

Jerzy Kosiński: czy napisał "Malowanego ptaka"?

– Kontrowersyjna postać: skomplikowany człowiek o wielu osobowościach. Właściwie człowiek nieustająco podejmujący żonglerkę tożsamościową, który nieustanni kreował siebie w przestrzeni swojego sztuki, na scenie życia, na scenie pisma – mówi o Jerzym Kosińskim Magdalena Skrzypczak, kuratorka wystawy "Kosiński. Re/kompozycje. Ja" w Muzeum Miasta Łodzi. – Myślę, że kontrowersje wynikają również z tego, że był celebrytą. Bywał w towarzystwie amerykańskich artystów, obracał się wśród śmietanki towarzyskiej. Nieustannie kreował siebie: mówił o tym, że "nosi wiele przebrań" – tłumaczy.

Największe kontrowersje dotyczą jego pierwszej powieści, wydanego w 1965 roku, "Malowanego ptaka". Wiele sporów dotyczy kwestii autorstwa: zarzucano mu, że to nie on go napisał, gdyż wtedy nie znał jeszcze tak dobrze języka angielskiego. – Nie ulega wątpliwości, że miał nerw pisarski, był pisarzem. Natomiast ta pierwsza powieść prawdopodobnie miała wielu redaktorów i edytorów – zastanawia się.

Czy "Wystarczy być" Jerzego Kosińskiego było plagiatem?

Powieść "Wystarczy być", sfilmowana w roku 1979 przez Hala Ashby’ego ze znakomitym Peterem Sellersem w roli głównej, przyniosła Kosińskiemu nominacje do Złotego Globu i filmową nagrodę BAFTA za scenariusz. Jednak zarzucono mu, że jest to plagiat "Kariery Nikodema Dyzmy" – popularnej przedwojennej powieści Tadeusza Dołęgi-Mostowicza. – Mniej lub bardziej intencjonalnie: jest to kwestia sporna. Jest to kwestia, którą powinni, i nawet podejmują, niektórzy literaturoznawcy – stwierdza rozmówczyni Radosława Nałęcza. – Kosiński nie funkcjonuje zbyt dobrze w polskim literaturoznawstwie. Myślę, że warto by było prześledzić jeszcze raz jego drogę pisarską i jego drogę twórczą – sugeruje.

Jerzy Kosiński: teoretyk sztuki i filozof kultury?

– Komponując tę wystawę, starałam się wraz z całym wspaniałym zespołem Muzeum Miasta Łodzi, eksponować wartość procesu twórczego Kosińskiego, jako takiego bardzo wielopoziomowego i wielowarstwowego aktu stwarzania się siebie wciąż od nowa. Rewindykowania własnej tożsamości i podmiotowości twórczej – tłumaczy. – Myślę, że udało nam się pokazać Kosińskiego nietuzinkowego: pisarza, fotografa, artystę wizualnego, może nawet teoretyka sztuki i filozofa kultury – wskazuje.

– W przestrzeni wystawienniczej umieściliśmy jego wypowiedzi dotyczące teorii fotografii i praktyki pisania – dodaje.

Przeczytaj także

• "Miasto – Moda – Maszyna": fascynująca historia Łodzi, fabryk włókienniczych i mody
• "Łódź filmowa", czyli wystawa o stolicy polskiej kinematografii
• Cyfrowa wystawa z okazji 600-lecia nadania praw miejskich Łodzi

Posłuchaj

7:15

Wystawa "Kosiński. Re/kompozycje. Ja" w Muzeum Miasta Łodzi (Trójka do trzeciej)

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

***

Tytuł audycji: Trójka do trzeciej
Prowadzi: Radosław Nałęcz
Gość: Magdalena Skrzypczak (kuratorka wystawy "Kosiński. Re/kompozycje. Ja")
Data emisji: 19.06.2023
Godzina emisji: 14.30

pr