Rozmowa z Tomaszem Dziewickim z domu aukcyjnego DESA Unicum (Trójka do trzeciej)
"Wieczór letni" – odnalezione dzieło Chełmońskiego zawisło w warszawskim domu aukcyjnym
2023-06-05, 17:06 | aktualizacja 2023-06-06, 12:06
W jednym z warszawskich domów aukcyjnych pojawił się "Wieczór letni", czyli zaginiony 133 lata temu obraz czołowego przedstawiciela realizmu, Józefa Chełmońskiego. Dotychczasowi właściciele postanowili wystawić go na sprzedaż, gdy zorientowali się, jak cenne dzieło mają w swej domowej kolekcji.
"Wieczór letni" powstał na poddaszu Hotelu Europejskiego w Warszawie, gdzie Józef Chełmoński urządził sobie pracownię podczas pobytu w stolicy w połowie lat 70. XIX wieku. Wystawiony w Zachęcie w 1875 roku wywołał ogromną krytykę. Od pierwszych dekad XX wieku obraz znajdował się w prywatnych zbiorach pewnej warszawskiej rodziny, która w ubiegłym roku postanowiła wystawić dzieło na licytację.
– Niezwykłą ciekawostką jest to, że prześwietlenie obrazu w promieniach rentgenowskich pokazało, że Chełmoński namalował to dzieło na ukończonym obrazie innego ważnego polskiego malarza, swojego przyjaciela Antoniego Piotrowskiego. Pod spodem widać scenę w małym miasteczku, z końskim zaprzęgiem – opowiadał w Trójce Tomasz Dziewicki z domu aukcyjnego DESA Unicum, gdzie wystawiony jest obraz.
Jak wykazała analiza rentgenowska, Chełmoński namalował swój obraz właśnie na szkicu kolegi, Antoniego Piotrowskiego. Artyści bowiem nie tylko wspólnie mieszkali w swojej pracowni, ale też wymieniali się płótnami i zamalowywali je wielokrotnie. Robili tak, by zaoszczędzić na materiałach. Posłuchaj
2:55
Dodaj do playlisty
Przez ostatnie lata "Wieczór letni" wisiał w jednym z domów w podwarszawskim Komorowie, a jego właściciele nie do końca zdawali sobie sprawę z wartości, jaką przedstawia obraz. Przekonali się o tym dopiero, gdy zdecydowali się poddać go fachowym badaniom. – Okazało się, że jest to dzieło bardzo znaczące dla polskiej historii sztuki i polskiej kultury, które spowodowało prawdziwą rewolucję w warszawskim środowisku artystycznym lat 70. XIX wieku – mówił gość "Trójki do trzeciej".
Józef Chełmoński, wraz ze Stanisławem Witkiewiczem, Adamem Chmielowskim i Antonim Piotrowskim, współtworzyli awangardę artystyczną swoich czasów. Wystawiony publicznie po raz pierwszy od ponad 130 lat "Wieczór letni" do 15 czerwca można oglądać w siedzibie domu aukcyjnego DESA Unicum przy ul. Pięknej 1A w Warszawie.
Posłuchaj
2:47
Rozmowa z Tomaszem Dziewickim z domu aukcyjnego DESA Unicum, cd. (Trójka do trzeciej)
Dodaj do playlisty
Czytaj też:
- Józef Chełmoński. Mistrz polskiego pejzażu
- Unikatowe zbiory muzealne z platformy Cyfrowe Muzeum Narodowe w Warszawie trafią na portal KRONIK@
***
Tytuł audycji: Trójka do trzeciej
Prowadzi: Katarzyna Cygler
Gość: Tomasz Dziewicki (ekspert z domu aukcyjnego DESA Unicum w Warszawie)
Data emisji: 5.06.2023
Godziny emisji: 13.34, 13.41
kc