Sfinks z Gizy – starożytna skała pełna sekretów
2023-04-05, 14:04 | aktualizacja 2023-04-05, 14:04
Choć od tysięcy lat strzeże grobowce egipskich faraonów, do dziś pozostaje jedną z najbardziej tajemniczych pozostałości po czasach starożytnych – słynny Sfinks spod piramid w Gizie niechętnie dzieli się swoimi sekretami.
Sfinks to jeden z najbardziej znanych symboli starożytnego Egiptu. Wysoki na 20 i długi na 73 metry posąg, przedstawiający lwa z ludzką głową, stoi przed piramidami w Gizie. Mimo że istnieje wiele teorii na temat wieku i pierwotnego przeznaczenia sfinksa, parę jego tajemnic zostało już rozwikłanych.
Prof. Leszek Zinkow z Instytutu Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych Polskiej Akademii Nauk mówi, że "współcześnie badacze są zgodni co do tego, że wielki Sfinks z Gizy pochodzi z epoki towarzyszących mu piramid". Chodzi mniej więcej o połowę trzeciego tysiąclecia p.n.e., a więc okres panowania IV dynastii, kiedy powstały trzy wielkie piramidy: Cheopsa, Chefrena i Mykerinosa.
Chefren czy Cheops?
– Długo twierdzono, że jest to przedstawienie władcy Chefrena, czyli właściciela drugiej piramidy, tej bardzo charakterystycznej, którą turyści kojarzą z taką "czapą". Później były spory, czy to oblicze nie przedstawia Cheopsa, czyli właściciela największej piramidy – mówił gość "Trójki przed południem". Kłopot polega na tym, że po Cheopsie pozostał zaledwie jeden wizerunek w postaci mikroskopijnego posążka, z którego trudno odczytać rysy twarzy i porównać je ze sfinksowymi.
Sfinks był ważnym symbolem w starożytnym Egipcie i miał kilka funkcji. Jego pojawienie się w centrum miasta lub na drodze prowadzącej do miasta miało na celu podkreślenie władzy faraona. Miał on też za zadanie strzec grobowców faraonów. Sfinksa z Gizy prof. Zinkow nazywa "skalnym ostańcem". – Był formacją geologiczną, z którą nie wiadomo było, co zrobić podczas budowy tej nekropolii. A jako że najprawdopodobniej przypominał sylwetkę leżącego zwierzęcia, postanowiono go obrobić do takiej postaci.
Posłuchaj
Czytaj też:
- Cud starożytnej architektury. Jakie tajemnice skrywa piramida Cheopsa?
- Polscy badacze odkryli w Egipcie grób urzędnika odpowiedzialnego za tajne dokumenty faraona
***
Tytuł audycji: Trójka przed południem
Prowadzi: Witold Lazar
Gość: prof. Leszek Zinkow (Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych Polskiej Akademii Nauk)
Data emisji: 5.04.2023
Godzina emisji: 11.43
kc