Reklama

Odtworzona suka biłgorajska czyli drugie życie instrumentu

2023-03-26, 16:03 | aktualizacja 2023-03-28, 08:03

– W XVI wieku teoretyk muzyki niemieckiej Martin Agricola, napisał, że w Polsce używa się skrzypiec brzuchowych, czyli takich, które stawia się w pozycji pionowej i gra się stawiając palce między strunami, co sugerowało technikę paznokciową. Już wtedy, w XVI wieku, było to traktowane jako instrument polski, czyli inny niż ówczesny niemiecki – mówiła w "Leniwym popołudniu" prof. Maria Pomianowska.

Rozmówczyni Anny Popek, to nie tylko wybitny muzykolog, profesor Akademii Muzycznej w Krakowie, badacz muzyki, ale rekonstruktora instrumentów. Gość "Leniwego popołudnia" z powodzeniem odtworzył dwa instrumenty, które zaginęły. Jednym z nich jest suka biłgorajska. Nazwa nawiązuje to Biłgoraju, z którego okolic pochodził ostatni artysta, który grał na suce na początku XX wieku. – Udało mi się odtworzyć technikę wykonawczą wraz z prof. Ewą Dalik i nieżyjącym już lutnikiem Andrzejem Kuczkowskim, który tę sukę, wykonał. Zajęłam się m.in. tym, jakich strun używać, jaki repertuar wykonywać. Adaptowałam do grania na niej utwory ludowe, z muzyki dawnej, ale też komponować własną muzykę – opowiada gość Trójki.

Przeczytaj także:

Jak znikają instrumenty?

Jak doszło do zniknięcia tego muzycznego elementu? Już pod koniec XIX wieku postrzegano sukę biłgorajską, jako instrument wymarły. – Wszelki informacje detaliczne mamy dzięki malarzowi Wojciechowi Gersanowi, który namalował ten instrument prezentowany wówczas na wystawie. Narysował także muzyka, w jakiej pozycji się gra. Była tam nawet miarka, dzięki której można obliczyć, ile ten instrument mierzył. Był wielkości skrzypiec – wyjaśnia prof. Maria Pomianowska.

Posłuchaj

51:51

Suka biłgorajska, instrument ocalony od zapomnienia (Leniwe przedpołudnie/Trójka)

Dodaj do playlisty

Suka biłgorajska odtworzona przez nią jest nieco większa, bo rozmiaru altówki. Po II wojnie światowej nie udało się odnaleźć żadnego z oryginalnych instrumentów.