Zabytki to pożyczka od naszych dzieci: nowa akcja skierowana do młodzieży. Czy będzie skuteczna?
2022-11-21, 17:11 | aktualizacja 2022-11-22, 08:11
"Zabytki pożyczyliśmy od przyszłych pokoleń. Nie odcinaj się od przeszłości" to skierowana do młodzieży kampania Narodowego Instytutu Dziedzictwa. Mówi o zabytkach w zupełnie inny sposób – filmowo, krótko, językiem młodych, wykorzystując kody przekazu takie jak kolaż, nowoczesny montaż i przenośnię. A zwraca uwagę na to, że zabytki dostaliśmy w swoisty depozyt i musimy zrobić co w naszej mocy, aby zachować je dla przyszłych pokoleń.
- Tegoroczna kampania "Zabytki pożyczyliśmy od przyszłych pokoleń. Nie odcinaj się od przeszłości" to kolejny etap prowadzonej od kilku lat akcji "Zabytki to Twoje dziedzictwo. Nie pozwól niszczyć – reaguj".
- Badania wskazują, że ponad 80 procent Polaków jest przekonanych o konieczności ochrony zabytków, jednak zaledwie 40 procent uważa, że może w tej sprawie coś zrobić.
Zabytki: nośnik pamięci społecznej
– O zabytkach mówi się, że stanowią nie tyle to, co odziedziczyliśmy po naszych dziadkach, ile to, co pożyczyliśmy od naszych dzieci. Raz utracone, jako zasób nieodnawialny, bezpowrotnie zubażają naszą kulturę. Stanowią nośnik pamięci społecznej, stanowiącej podstawy naszej tożsamości. Dają poczucie przynależności, są budulcem wspólnot lokalnych, jak i narodowych – mówi przy okazji inauguracji tej akcji dr hab. Katarzyna Zalasińska, dyrektor Narodowego Instytutu Dziedzictwa. – Dlatego tak ważna jest dbałość o właściwy stan ich zachowania. Niestety zabytki są niszczone, wiele z nich bezpowrotnie znika. Zaniechanie opieki lub celowe działania, takie jak wyburzanie, nielegalne przebudowy lub akty wandalizmu doprowadzają do uszczuplenia zasobu zabytkowego, którego nie da się odzyskać – tłumaczy.
Zabytki pożyczyliśmy od przyszłych pokoleń
Młodzi ludzie są bardzo świadomi społecznie, chętnie pracują jako wolontariusze, a o klimacie mówią, że trzeba o niego dbać, bo "środowisko naturalne pożyczyliśmy od przyszłych pokoleń". Podobnie jest ze środowiskiem kulturowym, a więc zabytkami. – Chcieliśmy pokazać coś, co zainteresuje, przyciągnie wzrok młodego człowieka i pozwoli jemu samemu zastanowić się, jakby wyglądał ten krajobraz w momencie, kiedy te zabytki, które wydają mu się tak oczywiste, bo widzi je wszędzie: w podręcznikach, internecie, na wycieczce, znikną – wyjaśnia Anna Śmigielska z Narodowego Instytutu Dziedzictwa. – To wcale nie jest taka "oczywista oczywistość", gdyż zakusy inwestorów mogą sprawić, że te zabytki nie będą widoczne, znikną albo zostaną przebudowane. Albo jacyś jego mało rozsądni koledzy postanowią wyrazić słowa miłości, ryjąc jakieś graffiti – wskazuje.
– Chcemy budować poczucie, żeby ludzie identyfikowali się z tymi zabytkami. Z naszych badań wynika, że ponad 80 procent społeczeństwa deklaruje konieczność dbania o dziedzictwo, ale już tylko 40 procent uważa, że ma na to wpływ. A to nieprawda, bo każdy ma na to wpływ – dodaje.
Przeczytaj także
- Ukraińskie zabytki. Historyk sztuki: dziedzictwo często nie ma oczywistej narodowości
- Wakacje z zabytkami: pomysł na spędzanie urlopu
- Błękitna Tarcza, czyli ochrona dóbr kultury w zagrożeniu
Nasza wspólna przyszłość
Właśnie brak poczucia odpowiedzialności za dobro wspólne oraz brak wiedzy, jak właściwie chronić zabytki, to są najpoważniejsze zagrożenia dla przyszłości naszego dziedzictwa kulturowego. Tymczasem dziedzictwo kulturowe stanowi podstawę funkcjonowania społeczeństwa, mówi o naszej historii, pozwala lepiej ją zrozumieć. Jest świadectwem tego, jak dawniej żyli ludzie, jakie mieli wartości, jak toczyły się ich losy. Zachowuje pamięć o osobach i wydarzeniach z przeszłości, edukuje, jest źródłem wzruszeń, rozbudza ciekawość, inspiruje artystów i twórców. Dlatego należy je chronić – bo to nasza wspólna przyszłość.
"Zabytki pożyczyliśmy od przyszłych pokoleń. Nie odcinaj się od przeszłości" - kampania społeczna Instytutu Dziedzictwa Narodowego/YouTube Instytut Dziedzictwa Narodowego | TV NID
Posłuchaj
***
Tytuł audycji: Trójka do trzeciej
Prowadzi: Katarzyna Cygler
Gość: Anna Śmigielska (Narodowy Instytut Dziedzictwa)
Data emisji: 21.11.2022
Godzina emisji: 12.38
pr/kor