Manuskrypt Wojnicza. Co zawiera najbardziej tajemnicza księga świata?
2022-09-07, 11:09 | aktualizacja 2022-09-08, 16:09
Liczący sobie 600 lat manuskrypt Wojnicza to księga, o której tak naprawdę niewiele wiadomo. Nie wiadomo, kim jest jej autor ani gdzie powstała. Napisana została też tajemniczym językiem, który mimo wielu prób podejmowanych przez najlepszych specjalistów w dziedzinie szyfrów do dzisiaj nie został odczytany.
- Manuskrypt Wojnicza wziął swoją nazwę od nazwiska polskiego bibliofila i antykwariusza, który w roku 1915 po raz pierwszy publicznie go zaprezentował
- Jak wskazują przeprowadzone badania, manuskrypt Wojnicza powstał na początku XV wieku, a więc w czasach panowania Władysława Jagiełły
- Tajemnicza księga napisana jest językiem, którego, mimo podejmowanych przez lata prób, do dzisiaj nie udało się rozszyfrować
Skąd się wzięła?
Uznawany za "najbardziej tajemniczą księgę na świecie" manuskrypt Wojnicza zawdzięcza swoją nazwę polskiemu antykwariuszowi i kolekcjonerowi Michałowi Wojniczowi. Ten, prawdopodobnie w 1912 roku, odkupił ją od jezuickiej biblioteki uniwersyteckiej w Willa Mondragone we Frascati. W 1915 roku Wojnicz zaprezentował ją na wystawie swoich manuskryptów w Chicago. Wtedy księgę uznano za jeden z najważniejszych w zbiorze, jednak niektórzy posądzali antykwariusza o fałszerstwo.
Dopiero 12 lat temu amerykański Uniwersytet w Arizonie przeprowadził kompleksowe badania manuskryptu, które udowodniły, że księga jest autentyczna i powstała między rokiem 1404 a 1438. Jest to czas, kiedy na ziemiach polskich panował Władysław Jagiełło (zm. w 1434) i jego syn Władysław Warneńczyk.
W czym tkwi jej fenomen?
Manuskrypt Wojnicza to zbiór 120 kart (pierwotnie było ich 136), dwustronnie zapisanych tajemniczym językiem. Prawie na każdej stronie jest przynajmniej jedna ilustracja. Cały tekst ma około 35 tysięcy słów i składa się z sześciu sekcji (rozdziałów): zielarskiej, astronomicznej, biologicznej, kosmologicznej, farmaceutycznej oraz z przypisów. - W sekcji zielarskiej znajduje się kilkaset roślin – podkreśla Artur Sobolewski z wydawnictwa, które wydało faksymile manuskryptu Wojnicza. – Wiedza na temat tego manuskryptu jest dość powszechna na całym świecie. My staramy się poprawić rozpoznawalność tej księgi w Polsce – tłumaczy.
Tajemniczy język
Kilka lat temu firma IBM zatrudniła specjalistów, którzy za pomocą specjalnego programu i sztucznej inteligencji próbowali rozszyfrować manuskrypt Wojnicza. Porównano ją z 380 językami świata, ale nie znaleziono żadnych powiązań. – Natomiast, co ciekawe, IBM potwierdził, że jest to język, dlatego, że ma on strukturę, dynamikę, a częstotliwość powtarzania się prawdopodobnie tych samych słów jest taka sama w różnych częściach księgi. A więc bezsprzecznie jest to język, nie wiemy tylko jaki – dodaje Trójkowy gość.
Manuskrypt Wojnicza/YouTube Dom Emisyjny Manuscriptum
Posłuchaj
Tajemnicze księgi i szyfry
Domeną dawnych rękopisów jest ich tajemniczość. Najlepszym przykładem są rękopisy Leonarda da Vinci. – Wszelkie notatki, uwagi, które poczynił na marginesie swoich rysunków, zostały zapisane pismem lustrzanym: dawało się je odczytać tylko po przystawieniu lustra – mówi Arkadiusz Wagner, bibliolog z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Prawdopodobnie włoski uczony chciał w ten sposób utrudnić osobom trzecim odczytywanie jego notatek.
Posłuchaj
Przeczytaj także:
- Książnica Kopernikańska. Czy zabytkowy manuskrypt trafi na Węgry?
- Aztecki skarb w Krakowie. Co dokładnie znajduje się na manuskrypcie?
- Notatki Napoleona do kupienia za milion euro!
***
Tytuł audycji: Trójka przed południem
Prowadzi: Witold Lazar
Gość: Artur Sobolewski (Dom Emisyjny Manuscriptum)
Data emisji: 7.09.2022
Godzina emisji: 11.42
kt