Biblioteka Narodowa w Prisztinie – najbrzydszy budynek świata?
2022-08-26, 10:08 | aktualizacja 2022-08-26, 14:08
Gdy w wpisujemy w internetowych wyszukiwarkach hasło "Prisztina", jedną z pierwszych wyświetlających się grafik jest ta przedstawiająca dosyć osobliwy betonowo-metalowy gmach z kopułami. To siedziba Biblioteki Narodowej Kosowa "Pjetër Bogdani". Obiekt lubiany i chętnie fotografowany przez turystów, u niektórych architektów wywołuje uczucia wręcz przeciwne. Bibliotekę Narodową w Prisztinie zwiedzaliśmy z Pawłem Turskim.
Biblioteka Narodowa Kosowa "Pjetër Bogdani" – brutalizm w pełnej krasie
Bibliotekę Narodową Kosowa powołano do życia 25 listopada 1944 roku w Prizrenie, który wówczas pełnił funkcję stolicy Kosowa. Po latach z małego budynku księgozbiór przeniesiono do okazałego, zbudowanego w Prisztinie gmachu zaprojektowanego przez chorwackiego architekta Andrija Mutjakovica.
Misją biblioteki są gromadzenie, ochrona i promocja dokumentalnego oraz literackiego dziedzictwa Kosowa, jednak nie z tego słynie to miejsce. Wygląd wewnętrzny gmachu budzi kontrowersje – niektórzy uważają, że jest on piękny, ale zdecydowana większość ocenia go jako "najbrzydszy budynek świata".
– To wyjątkowy gmach – skomentował architekt Bekim Ramu z Kosowskiej Fundacji Architektury. – W sztuce brutalizmu Kosowo zaszło najdalej. Budynek składa się z kilkunastu nieregularnie ustawionych sześcianów. Bryła już jest ciężka – aby była jeszcze cięższa, ściany budynku pokryto metalową siatką. To symbol sieci rybackiej. Andrij Mutjakovic pomyślał jednak o dodaniu lekkości – dach pokrywa 99 kopuł stylizowanych na tradycyjne albańskie nakrycie głowy – opisał.
- "Trójka – jesteśmy połączeni". Z Trójkowym mikrofonem w Prisztinie
- Ruszają prace przygotowawcze przed odbudową Pałacu Saskiego
- Warszawa przyszłości - jak będzie wyglądać stolica w 2050 roku?
"Dlaczego nie zdjęto rusztowania"?
Odmienne zdanie na temat siedziby Biblioteki Narodowej Kosowa "Pjetër Bogdani" ma towarzysząca Pawłowi Turskiemu architekt. – Na takie budownictwo absolutnie nie ma miejsca. Jest zbyt ciężkie i tak bardzo dominuje w tej pustej przestrzeni. Gdy dygnitarze odbierali ten budynek, jeden z nich zapytał: "dlaczego nie zdjęto rusztowania?". Nie pudrujmy rzeczywistości. Nie mówmy, że ta bryła jest dobra, tylko dlatego, że jest nasza – skomentowała.
Dla jednych budynek kosowskiej Biblioteki Narodowej jest ładny, a dla drugich nie. Ważne, że jest funkcjonalny. – Mamy ponad 2 mln książek. Dla nas najważniejsze są nasze zbiory, np. ta książka obok nas – powiedziała pracownica instytucji Rudina Tahiraj, pokazując naszemu reporterowi XVI-wieczną, napisaną po łacinie kronikę Marina Barletiego. – Oczywiście przydałby się remont, ale ważne jest to, że możemy działać dla ludzi – dodała.
Posłuchaj
3 minuta - Biblioteka Kombëtare e Kosovës "Pjetër Bogdani"/Kosova 3 minuta
***
Tytuł audycji: Zapraszamy na weekend: Trójka – jesteśmy połączeni
Prowadzi: Piotr Firan
Autor materiału reporterskiego: Paweł Turski
Data emisji: 26.08.2022
Godziny emisji: 10.37
kr