Przyczyny i znaczenie Bitwy Warszawskiej (Klub Trójki)
Przyczyny i znaczenie Bitwy Warszawskiej
2022-08-16, 11:08 | aktualizacja 2022-08-16, 11:08
Sierpniowa operacja wojskowa z 1920 roku powstrzymała marsz bolszewików na Zachód Europy. O geniuszu strategicznym Józefa Piłsudskiego i jego dowódców, przyczynach i znaczeniu bitwy – nie tylko dla powstania i kształtowania się wolnej Polski, ale także dla społeczeństw Europy.
15 sierpnia uznawany jest za rocznicę polskiego zwycięstwa w Bitwie Warszawskiej. Ta ogromna batalia tocząca się na obszarze pomiędzy Dęblinem a granicą z Prusami Wschodnimi była sumą kilku starć, o których wyniku przesądziły determinacja polskiego dowództwa i żołnierzy oraz doskonale przygotowany plan działań.
Gośćmi "Klubu Trójki" byli: doktor Adam Buława, historyk z Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego oraz Jarosław Stryjek, historyk, regionalista. Jak przypomnieli goście Trójki, wojna polsko-bolszewicka rozpoczęła się krótko po odzyskaniu przez Polskę niepodległości. Armia Czerwona stopniowo zajmowała obszary opuszczane przez siły niemieckie. Pod koniec grudnia 1918 roku po raz pierwszy starła się z oddziałami polskiej samoobrony w Wilnie. Celem działań bolszewików nie było jednak wyłącznie przywrócenie granic imperium rosyjskiego sprzed marca 1918 roku, lecz przede wszystkim udzielenie pomocy komunistom, którzy w tym samym okresie próbowali rozpocząć rewolucję w Niemczech i w krajach powstałych z rozpadu Austro-Węgier. Moskwa dążyła więc do przeniesienia ognia rewolucji na zachód. Na jej drodze stała odrodzona Polska.
Bitwa Warszawska – zobacz serwis specjalny Polskiego Radia
15 sierpnia
Jednym z ważnych momentów Bitwy Warszawskiej było zdobycie 15 sierpnia przez kaliski 203 Pułk Ułanów sztabu 4 Armii sowieckiej w Ciechanowie, a wraz z nim – kancelarii armii, magazynów i jednej z dwóch radiostacji służących bolszewikom do utrzymywania łączności z dowództwem w Mińsku. Szybko podjęto decyzję o przestrojeniu polskiego nadajnika na częstotliwość sowiecką i rozpoczęciu zagłuszania nadajników wroga, dzięki czemu druga z sowieckich radiostacji nie mogła odebrać rozkazów. Warszawa bowiem na tej samej częstotliwości nadawała przez dwie doby bez przerwy fragmenty Pisma Świętego i inne przypadkowo dostępne teksty. Brak łączności praktycznie wyeliminował więc 4 Armię z bitwy o Warszawę.
Bitwa Warszawska 1920 - film animowany / IPNtvPL
Ogromne straty
W wyniku Bitwy Warszawskiej straty strony polskiej wyniosły: ok. 4,5 tysięcy zabitych, 22 tysiące rannych i 10 tysięcy zaginionych. Straty zadane Sowietom nie są znane. Przyjmuje się, że ok. 25 tysięcy żołnierzy Armii Czerwonej poległo lub było ciężko rannych, 60 tysięcy trafiło do polskiej niewoli, a 45 tysięcy zostało internowanych przez Niemców w Prusach Wschodnich.
Bitwa Warszawska została uznana za osiemnastą przełomową batalię w historii świata. Zadecydowała o zachowaniu niepodległości przez Polskę i zatrzymała marsz rewolucji bolszewickiej na Europę Zachodnią. "Jeszcze kilka dni zwycięskiej ofensywy Armii Czerwonej, a nie tylko Warszawa byłaby zdobyta […] lecz rozbity byłby pokój wersalski". Zniszczenie układu wersalskiego pozostało celem Związku Sowieckiego, ale aż do września 1939 r. reżim nie zdecydował się na użycie w tym celu środków wojennych. Na niemal 25 lat komunizm stał się ustrojem istniejącym tylko w jednym państwie, a zwycięstwo nad Wisłą jednym z najważniejszych elementów pamięci historycznej II RP oraz legendy marszałka Piłsudskiego.
Posłuchaj
47:58
Dodaj do playlisty
***
Tytuł audycji: Klub Trójki
Prowadzi: Magdalena Drohomirecka
Goście: dr Adam Buława (historyk, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego), Jarosław Stryjek (historyk, regionalista)
Data emisji: 15.08.2022
Godzina emisji: 21.09
IAR