Bajka o Czerwonym Kapturku – najpopularniejsza na świecie?
2022-07-19, 13:07 | aktualizacja 2022-07-19, 21:07
Wśród różnych dziwnych i niezwykłych świąt jest także Dzień Czerwonego Kapturka, który przypada 19 lipca. Ta baśniowa postać wywodzi się z legend i podań ludowych, a jej przygody mają bardzo wiele wersji i zakończeń – wszystko zależy od czasu, w którym dana wersja powstała, kraju, a nawet kontynentu.
- Bajka o Czerwonym Kapturku ma być może starożytne korzenie. Znane są już XI-wieczne jej zapisy.
- Istnieje bardzo dużo wersji bajki o Czerwonym Kapturku, w których akcja ma różny przebieg i różne są także zakończenia.
Bajka ze starożytnym rodowodem
– Kiedy bajka o Czerwonym Kapturku powstała? Trudno powiedzieć, mamy przypuszczenia, że może ona sięgać czasów starożytnych, mamy też zapisy XI-wieczne i XIV-wieczne. A te najbardziej popularne, XX-wieczne przekazy ustne powielają motywy pochodzące z zapisu braci Grimm z pierwszej połowy XIX wieku – opowiada dr Agnieszka Przybyła-Dumin z Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny" w Chorzowie. – Mamy też do czynienia z bardzo licznymi wariantami. Jest to typowe dla opowieści rodem z folkloru, bowiem przechodząc z ust do ust, zmieniają się, przystosowując się do intencji opowiadającego – tłumaczy.
– Ta najpopularniejsza wersja kończy się pozytywnie, co u braci Grimm wcale nie jest tak częste. Zresztą u nich także mamy dwa warianty zakończenia – wskazuje.
Różne wersje, różne zakończenia
– Jeśli chodzi o motywy, z których ta baśń się składa, to mamy dziewczynkę, która od czasów XVII-wiecznego zapisu literackiego Charlesa Perraulta ma czerwoną czapeczkę, czerwony kapturek. Ale ta wersja baśni kończy się negatywnie po to, aby przestrzec panny przed zbaczaniem z dobrej drogi – wskazuje Trójkowy gość. – Z kolei w drugiej wersji braci Grimm Czerwony Kapturek oczywiście postanawia nie zbaczać więcej z drogi, ale któregoś dnia po raz kolejny spotyka wilka. Przybiega więc szybko do babci i obie zastawiają pułapkę: przygotowują wodę po kiełbasie w korycie i wilk, skuszony zapachem, topi się w tej wodzie – dodaje.
Przeczytaj także
- Krzysztof Gradowski, autor filmowej trylogii o panu Kleksie [POSŁUCHAJ]
- Niezwykły podręcznik zachowania dla dzieci
- Edukacja w teatrze. Jak rozmawiać o sztuce z najmłodszymi?
– Warto zaznaczyć, że w starszych wersjach bywa znacznie okrutniej. W zapisie XIV-wiecznym, gdzie dziewczynka nie nosi czerwonego kapturka, ale spotkanie z wilkiem następuje, jest zmuszona do uczestniczenia w... kanibalistycznej uczcie, podczas której podawane jest mięso i krew z babci! – opowiada Trójkowy gość. – Dziewczynka o tym nie wie, ale udaje jej się zbiec: mówi, że musi wyjść za potrzebą, i udaje się jej uciec.
Czerwony Kapturek na innych kontynentach
Okazuje się, że istnieją nie tylko europejskie warianty opowieści o Czerwonym Kapturku. Znane są także azjatyckie zapisy: koreańskie, japońskie czy chińskie. W nich zamiast wilka występuje tygrys bądź potwór. Z kolei w wersji afrykańskiej potwór posługuje się głosem brata dziewczynki, aby ją skusić...
Posłuchaj
***
Tytuł audycji: Trójka do trzeciej
Prowadzi: Katarzyna Cygler
Gość: dr Agnieszka Przybyła-Dumin (Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny" w Chorzowie)
Data emisji: 19.07.2022
Godzina emisji: 13.30
pr