157 lat Lewis Carroll opublikował "Alicję w Krainie Czarów". Anna Dworek gościem Trójki (Trójka do trzeciej)
Śladami Białego Królika. 157 lat temu wydano powieść "Alicja w Krainie Czarów"
2022-07-04, 14:07 | aktualizacja 2022-07-05, 08:07
Mija 157 lat od publikacji książki "Alicja w Krainie Czarów" – powieści, w której nic nie jest takie, jak nam się wydaje. Bowiem w Krainie Czarów, stworzonej przez Charlesa Lutwidge’a Dodgsona (tworzącego pod pseudonimem Lewis Carroll), nie obowiązują żadne reguły z realnego świata. Czy dzieło z 1865 roku jest odzwierciedleniem dziecięcej wyobraźni, czy może satyrą na świat dorosłych?
"Alicja w Krainie Czarów" – dwie książki w jednej
157 lat temu – 4 lipca 1865 roku – wydawnictwo Macmillan Publishers opublikowało powieść "Alicja w Krainie Czarów" Charlesa Lutwidge’a Dodgsona, napisaną pod pseudonimem Lewis Carroll. Jeszcze zanim opowieść o malej Alicji, podążającej śladem Białego Królika, trafiła do czytelników, została przekazana przez autora w formie ustnej trzem dziewczynkom – siostrom Lidell podczas podróży nad Tamizą. Jedna z nich – Alice Lidell, została pierwowzorem powieściowej Alicji.
"Alicja w Krainie Czarów" jest uznawana za powieść trudną do sklasyfikowania. Czy mimo wszystko da się takiej klasyfikacji dokonać? – Kwalifikacja "Alicji w Krainie Czarów" zależy od adresata – odpowiada Anna Dworek, doktorantka Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego. – Autor jednego z tłumaczeń "Alicji…" Robert Stiller pisał, że "jest to nie tylko wspaniała bajka dla dzieci, ale także arcydzieło zapisu ludzkiej podświadomości. Jest to zapewne jedyny wynalazek w dziejach piśmiennictwa, gdzie jeden tekst zawiera dwie zupełnie różne książki – jedną dla dzieci i drugą dla bardzo dorosłych" – cytuje.
Najczęściej czytane
- Lewis Carroll - matematyk w Krainie Czarów;
- Jacek Drewnowski: "Alicję w krainie czarów" tłumaczyłem całkiem na surowo;
- Alicja Lewisa Carrolla w niezwykłym tłumaczeniu Grzegorza Wasowskiego.
Alicja w krainie współczesnej popkultury
Charles Lutwidge Dodgson (1832-1898) za swojego życia był znany przede wszystkim jako matematyk i racjonalista. Jedna z teorii głosi, że "Alicję w Krainie Czarów" napisał pod pseudonimem, dlatego że wówczas pisanie dla dzieci było uznawane za coś niepoważnego. Mimo to o naukowych dokonaniach Dodgsona pamięta niewielu, a historię Alicji zna każde dziecko i dorosły – jeżeli nie bezpośrednio z kart powieści, to z licznych filmowych i serialowych adaptacji.
"Alicja w Krainie Czarów" wywarła ogromny wpływ na współczesną popkulturę. Słowo "wonderland" czy fraza "wpaść do króliczej nory" weszły już do naszego języka. Nawiązanie do powieści Lewisa Carrolla znajdujemy m.in. w pierwszej części "Matrixa" (gdzie Neo podąża za tatuażem przedstawiającym białego królika). Do tego możemy dodać liczne ekranizacje – disnejowską animację z 1951 roku, film fantasy w reżyserii Tima Burtona z 2010 roku czy seriale: "Alicja" (2009) czy "Wonderland" (2013).
– Ciekawym przykładem są powieści, które nawiązują do życia Dodgsona, ale też pierwowzoru powieściowej Alicji, czyli Alicji Lidell. Interesującym nawiązaniem jest też opowiadanie Andrzeja Sapkowskiego "Złote popołudnie", gdzie Alicja jest bohaterką drugoplanową, natomiast głównym bohaterem i narratorem jest kot z Cheshire – dodała Anna Dworek.
Posłuchaj
7:41
Dodaj do playlisty
Nauka czytania: Lewis Carroll, Alicja w Krainie Czarów/Copernicus
***
Tytuł audycji: Trójka do trzeciej
Prowadzi: Tomasz Miara
Gość: Anna Dworek (doktorantka na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego)
Data emisji: 04.07.2022
Godzina emisji: 14.39
kr