Tkanina ma moc! Wystawa "Dom odziany" w Muzeum Narodowym w Krakowie
2022-06-15, 09:06 | aktualizacja 2022-06-15, 14:06
Tkaniny, które w epoce przed upowszechnieniem się elektryczności wyznaczały pory dnia i nocy oraz pory roku – to główne bohaterki nowej wystawy pt. "Dom odziany. Dostrajanie się do sezonowej wyobraźni" w Muzeum Narodowym w Krakowie".
Wystawa "Dom odziany. Dostrajanie się do sezonowej wyobraźni" w Muzeum Narodowym w Krakowie
Wystawa "Dom odziany. Dostrajanie się do sezonowej wyobraźni" to powrót do przeszłości, w której współczesne udogodnienia, bez których nie wyobrażamy sobie codziennego życia, nie były dostępne za pstryknięciem włącznika światła, a rytm ludzkiego życia wyznaczały pory roku oraz dnia i nocy.
– Ta wystawa jest bardzo poetycka i kolorowa – zwraca uwagę jej kuratorka Aleksandra Kędziorek. – Tkaniny, ale też barwy, które wykorzystaliśmy na tej wystawie, żeby zasygnalizować różne pory roku, mogą dogrzewać i ocieplać wnętrza. Za ich pomocą możemy kontemplować zmieniający się rytm pór roku. Wystawa pokazuje, jak tkaniny funkcjonowały przez stulecia. Odwołujemy się do różnych przykładów historycznych. Zanim zaproponowaliśmy nasze interpretacje tych tkanin, zrobiliśmy bardzo bogaty research historyczny w polskim malarstwie, fotografii i rysunkach, żeby zobaczyć, jak te tkaniny trwały w chłopskich chatach przez stulecia – opisuje w rozmowie z Katarzyną Cygler.
- Odkryj na nowo polską rzeźbę nowoczesną w Muzeum Narodowym w Krakowie;
- Łódź. Miasto tkanin, murali i designu;
- Tapicerowane meble - wygodne by usiąść wiele tysięcy razy.
Podpinki, zaplecki, narzuty
Tkaniny prezentowane na wystawie "Dom odziany. Dostrajanie się do sezonowej wyobraźni" zostały wykonane w warsztatach w Opocznie, Bobowej i we Lwowie. W miejscach tych wciąż kultywuje się i stosuje tradycyjne techniki, a obiekty tworzone przez tkaczy i tkaczki pozwoliły przełożyć tradycję na współczesny język wizualny, który - w zamierzeniu twórców - ma przemówić do odbiorców. Przy wyrobie tkanin wykorzystano naturalne przędze; tkaniny wełniane, czyli "zimowe" miały zapobiegać utracie ciepła w chłodne dni, zaś te wykonane z lnu regulować dopływ światła i ciepła oraz zapewniać domownikom przewiew. Goście sami będą mieli możliwość sprawdzenia ich faktury – gładkich i szorstkich, ciężkich i zwiewnych, lejących się i napiętych.
Na ekspozycji zobaczmy m.in. podpinkę, dzięki której w zimie obniżano wysokość pomieszczenia, czym zmniejszano konieczną do ogrzania powierzchnię i zapobiegano ucieczce ciepła do góry. Wśród eksponatów jest też narzuta, która w dawnych domach chłopskich, oprócz "otulania" mebli i podłóg, służyła do narzucenia na plecy przy wyjściu z domu. Z kolei zaplecek w chłodne dni wykorzystano do ocieplenia ścian, o które opierali się domownicy. Prezentowane tkaniny to odzwierciedlenia tych, które pomagały ludziom przed upowszechnieniem się elektryczności reagować na zmieniające się temperatury czy natężenie światła słonecznego. – Bardzo ważny był dla nas związek tkaniny z ciałem. Widać go samych nazwach, które tutaj przywołaliśmy – podkreśla Aleksandra Kędziorek.
Dom odziany. Dostrajanie się do sezonowej wyobraźni/Muzeum Narodowe w Krakowie
Z Londynu przez Kraków do Lublany
Zanim wystawa trafiła pod dach Muzeum Narodowego w Krakowie, była częścią pawilonu polskiego na London Design Biennale 2021.
– Wystawa została wybrana przez międzynarodowe jury w konkursie, który zorganizował Instytut Adama Mickiewicza, na pawilon polski w ramach London Design Biennale 2021. Tematem konkursu był rezonans, to, w jaki sposób projektowanie rezonuje ze światem i jego współczesnymi problemami. Ta wystawa bardzo mocno pasowała do tego rozumienia, ponieważ pokazuje, w jaki sposób człowiek używał tkaniny do bliższego odczuwania świata – tłumaczy gość Trójki.
Teraz ekspozycja pojedzie ona na siostrzaną imprezę w Lublanie, a później na Triennale Architektury w Lizbonie.
Wystawę "Dom odziany" odwiedzać można do 28 sierpnia w Muzeum Narodowym – Kamienicy Szołayskich na placu Szczepańskim.
Posłuchaj
Posłuchaj
***
Tytuł audycji: Trójka przed południem
Prowadzi: Katarzyna Cygler
Gość: Aleksandra Kędziorek (kuratorka wystawy "Dom odziany. Dostrajanie się do sezonowej wyobraźni" w Muzeum Narodowym w Krakowie)
Data emisji: 15.06.2022
Godzina emisji: 9.32, 9.40
IAR/kr