12 kwietnia to Dzień Czekolady. Słodko-gorzka historia

• Jako pierwsi w celach spożywczych czekolady zaczęli używać Majowie i Aztekowie. W XVII wieku ziarna kakaowca, z których produkuje się czekoladę, trafiły do Europy. 
• Pierwszą tabliczkę czekolady w XIX wieku uzyskał brytyjski przedsiębiorca Francis Fry.
• Popularność czekolady wpłynęła na ceny jej skupu i to, jak traktowani są pracownicy odpowiedzialni za zbieranie ziaren kakaowca. Dlatego czekolada została objęta systemem Fairtrade (Sprawiedliwy Handel).

Historia czekolady – od napoju z roztartych ziaren kakaowca do pierwszej tabliczki

Kakaowiec właściwy to roślina pochodząca z wilgotnych lasów tropikalnych Ameryki Południowej i Środkowej. Jako pierwsi w celach spożywczych zaczęli używać jej Majowie i to ci najbardziej zamożni. Z nasion kakaowca, miodu i kukurydzy lub chilli przyrządzali napój Xococalit ("gorzka woda") i wykorzystywali go podczas rytuałów. Na podobny pomysł wpadli Aztekowie, którzy do rozdrobnionych ziaren kakaowca dodawali wanilię i suszone płatki kwiatów. W XVII wieku za sprawą Krzysztofa Kolumba ziarna kakaowca trafiły do Europy, gdzie rozcierano je i zalewano ciepłą wodą z dodatkiem cukru. 

W 1828 roku duński chemik Casparus van Houten senior podjął udaną próbę sproszkowania nasion kakaowca, a jego syn wynalazł proces alkalizowania czekolady (dutching). Pierwszą tabliczkę słodkiego przysmaku uzyskał jednak dopiero brytyjski przedsiębiorca Francis Fry, wlewając do formy mieszankę kakao, cukru i rozpuszczonego tłuszczu.

• Manufaktura Czekolady. Kręta droga do prostych przyjemności;
• Gorzka czekolada poprawia nastrój;
• Wedlowie. Życie pisane czekoladą.

Jak czekolada, to tylko z certyfikatem Fairtrade

Dziś czekolada jest produkowana w niemal każdym kształcie i w niezliczonych wariantach smakowych. Niestety popularność czekolady wpłynęła na ceny jej skupu i to, jak traktowani są pracownicy odpowiedzialni za zbieranie ziaren kakaowca. Dlatego czekolada została objęta systemem Fairtrade (Sprawiedliwy Handel).

– Kiedyś ceny skupu ziarna kakaowca były znacząco niższe. Dotyczyło to nie tylko ziarna kakaowca, ale też kawy i innych produktów importowanych z Południa. To wiąże się w dużej mierze z tym, że z czasem do głosu dochodziły coraz większe, międzynarodowe koncerny, które mogą narzucać ceny skupu, a te są często mało korzystne – wyjaśnia Zbigniew Szalbot z Fundacji Fairtade Polska.

– Proszę zwrócić uwagę, że na wielu opakowaniach czekolady mamy znak Fairtrade. Ten certyfikat daje gwarancję, że osoby, które uprawiały kakao do produkcji tej czekolady, dostają wynagrodzenie, że na plantacjach nie są zatrudniane dzieci, a płaca dla kobiet i mężczyzn jest równa. Jeżeli kupujemy produkty Fairtrade, a czekolada należy do tego rodzaju produktów, to nie ma obawy, że ona zniknie z naszych półek i sklepów – mówi.

Dzień Czekolady można celebrować na różne sposoby. Można ją pić, jak robili to Majowie i Aztekowie, jednak najłatwiej ją po prostu zjeść. I to dużo.

Posłuchaj

3:54

Dzień Czekolady. Jaka jest historia czekolady i dlaczego jest objęta certyfikatem Faitrade? (Pora na Trójkę)

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

Historia czekolady/Muzeum Archeologiczne w Gdańsku

***

Tytuł audycji: Pora na Trójkę
Prowadzi: Piotr Firan
Autor materiału reporterskiego: Aleksander Piotrkowicz
Data emisji: 12.04.2022
Godzina emisji: 7.36

kr