"Zbiór dla kuchmistrza". Dawna polsko-ukraińska sztuka kulinarna w księdze wydanej przez Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie (Trójka przed Południem)
6:18Polsko-ukraińskie dziedzictwo kulinarne w zbiorze Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie
Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie od lat publikuje w serii "Monumenta Poloniae Culinaria" najstarsze polskie przepisy kulinarne. Właśnie ukazał się najnowszy, ósmy już tom pt. "Zbiór dla kuchmistrza", który wypełniły pochodzące z XVI i XVII wieku przepisy, odnalezione w Bibliotece Narodowej Ukrainy w Kijowie.
"Zbiór dla kuchmistrza" to ponad tysiąc przepisów. Obejmuje wszystkie działy sztuki kulinarnej, w tym m.in. dziczyznę, ryby, słodycze, ciasta, potrawy dietetyczne (zdjęcie ilustracyjne)
Foto: shutterstock.com
"Zbiór dla kuchmistrza" – polsko-ukraińskie przepisy sprzed kilkuset lat
W ramach regularnie wydawanej przez Muzeum Pałacu Króla Jana III serii "Monumenta Poloniae Culinaria" powstał już ósmy tom zatytułowany "Zbiór dla kuchmistrza" – ogromne źródło wiedzy na temat staropolskiej sztuki kulinarnej. Kolekcja pochodzących z różnych źródeł receptur i porad została spisana w XVIII wieku dla Rozalii z Zahorowskich Pociejowej, właścicielki Uściługa na Wołyniu oraz znajdujących się dziś w Polsce Strzyżowa, Włodawy i Różanki.
Opracowania zamieszczonych w wydawnictwie przepisów podjęli się dr Switłana Bułatowa z Biblioteki Narodowej Ukrainy w Kijowie oraz prof. Jarosław Dumanowski z Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie. Ten drugi był gościem Katarzyny Cygler w audycji "Trójka przed południem".
– Ta kolekcja różnych przepisów spisana w połowie XVIII wieku, ale zawierająca o wiele starsze przepisy – przede wszystkim z XVI i XVII wieku, pochodzi z Biblioteki Narodowej w Kijowie. Odnaleźli ją ukraińscy bibliotekarze. Ten tom to ponad tysiąc przepisów. Jest niezwykły, bo obejmuje wszystkie działy sztuki kulinarnej – dziczyznę, ryby, słodycze, ciasta, potrawy dietetyczne – wymieniał prof. Jarosław Dumanowski.
Dodaj do playlisty
Kontrasty smaków
Zredagowany w 1757 r. tekst zawiera m.in. kopię zaginionego "Kuchmistrzostwa" z ok. 1540 r., receptury kuchmistrzowej koronnej z 1633 r. oraz przepisy sąsiadów, przyjaciół i lekarzy pań Zahorowskich. Opisom leczniczych właściwości jedzenia i wyrobu domowych medykamentów towarzyszą różnego typu porady gospodarskie dotyczące dobrostanu zwierząt, ogrodnictwa, sadownictwa i pszczelarstwa.
Najczęściej czytane
- Wśród szlachetnych polskich mięs;
- Wigilia i świąteczne tradycje na Kresach Wschodnich;
- Zupa z braku. O daniach, które zaklinają rzeczywistość.
Kucharze Villa Intrata, kulinarnego działu Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie, mieli już okazję odtworzyć jeden z przepisów zawartych w zbiorze. – Nie tak dawno Maciej Nowicki, mój kolega i szef Villa Intrata, odtworzył jeden z najstarszych przepisów. Był to rodzaj placka z mąki i mięsa drobiowego – opowiadał gość Trójki. – Smak czasami różni się od naszego współczesnego, bo oparty jest na kontraście smaków, dużej ilości ostrych, egzotycznych przypraw. Do przygotowania mięs i ryb używano też słodyczy – wyjaśnił.
Zbiór dla kuchmistrza. Spotkanie z Jarosławem Dumanowskim/Miejska Biblioteka Publiczna w Szczecinie
***
Tytuł audycji: Trójka przed południem
Prowadzi: Katarzyna Cygler
Gość: prof. Jarosław Dumanowski (redaktor naukowy serii "Monumenta Poloniae Culinaria", Uniwersytet Mikołaja Kopernika)
Data emisji: 15.03.2022
Godziny emisji: 10.39
mat.promocyjne/kr