Dywany kwiatowe ze Spycimierza na liście UNESCO
2021-12-21, 10:12 | aktualizacja 2021-12-28, 14:12
Tradycja dywanów kwiatowych na procesje Bożego Ciała została wpisana na listę UNESCO. Dywany kwiatowe są trzecim polskim wpisem na Listę Reprezentatywną Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego Ludzkości.
W 2018 roku, jako pierwszy polski element dziedzictwa, Międzyrządowy Komitet ds. Ochrony Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego w Port Louis na Mauritiusie uznał szopkarstwo krakowskie, zaś w grudniu 2020 roku na listę UNESCO dodano kulturę bartniczą.
Tradycja od dwóch wieków
Spycimierz to wyjątkowe miejsce na mapie Polski – wieś z bogatą tradycją i wyjątkowym dorobkiem kulturowym. – Tradycja kwietnych dywanów sięga 200 lat wstecz, już wielokrotnie została doceniona na arenie polskiej i międzynarodowej. Przez współpracę z różnymi organizacjami, między innymi z Włoch, możemy pokazywać nasz wyjątkowy dorobek, który kultywują depozytariusze, mieszkańcy Spycimierza. W 2018 roku zostaliśmy wpisani na Krajową Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego i rozpoczęliśmy starania o to, żeby dostać się na listę UNESCO. Udało się w ostatnim tygodniu. To trzeci wpis z Polski, pierwszy z województwa łódzkiego. To dodaje skrzydeł i pokazuje, że mała miejscowość w centrum Polski może zaoferować światu coś naprawdę wyjątkowego – mówi dr Jędrzej Kałużny z Centrum Spycimierskie Boże Ciało.
Tak się "ubiera drogi"
Jak w Spycimierzu wygląda proces przekazywania z pokolenia na pokolenie umiejętności tworzenia dywanów kwiatowych na procesje Bożego Ciała? – Ludzie trwają przy tym, co przekazali im dziadkowie i rodzice. Myślę, że nikt nie zastanawiał się, czy zostaniemy wpisani na tę listę. Przychodziło Boże Ciało, każdy w ciągu trzech-czterech dni zbierał kwiaty. Głównym elementem na pewno są kwietne dywany, ale sami często powtarzamy, że w Boże Ciało idziemy "ubierać drogi", ponieważ na to wszystko składają się jeszcze takie elementy, jak bramy stawiane na drodze, młode brzózki i podwieszane na tym wstążki – podkreśla Maria Pełka, mieszkanka zaangażowana od lat w podtrzymywanie tradycji dywanów kwiatowych, prezes Parafialnego Stowarzyszenia Spycimierskie Boże Ciało.
Posłuchaj
Tylko przekaz ustny
Ile trwa przygotowanie dywanu kwiatowego, jakie kwiaty są do tego stosowane i czy wzory, które się tam pojawiają, są ugruntowane przez tradycję przekazywaną z pokolenia na pokolenie? – Nie mamy żadnych zapisów, tylko przekaz ustny. Posłużę się wypowiedzią mojej babci, która urodziła się w 1901 roku. Zawsze mówiła, że sprzątało się drogi i wysypywało je białym piaskiem, kładło się kilka liści kasztanów i do tego kwiaty, które również przysypywało się białym piaskiem. Kwiaty były różne, mieszało się je i wysypywało na środek drogi – opowiada Maria Pełka i zaznacza, że ta tradycja nawiązuje do Biblii i postaci Jezusa, któremu pod nogi rzucano kwiaty.
Kwiatowe Dywany. Boże Ciało 2021. Spycimierz / ITSnews
Ulotna tradycja
Co zrobić, aby dywany kwiatowe można było oglądać dłużej niż kilka dni? – To rzeczy ulotne, dlatego czynimy starania, żeby o tej tradycji opowiadać nie przez jeden dzień, ale przez 365 dni w roku. Już w tej chwili w Spycimierzu budowany jest niezwykły obiekt, w którym przez cały rok będziemy opowiadali o dywanach kwietnych i prowadzili poświęcone im warsztaty. Obiekt ten będzie łączył polskie tradycje ze światowymi, ponieważ kompozycje kwiatowe są popularne na wszystkich kontynentach – podsumowuje dr Jędrzej Kałużny.
***
Tytuł audycji: Trójka przed południem
Prowadzi: Katarzyna Cygler
Goście: Maria Pełka (mieszkanka zaangażowana od lat w podtrzymywanie tradycji dywanów kwiatowych, prezes Parafialnego Stowarzyszenia Spycimierskie Boże Ciało), dr Jędrzej Kałużny (Centrum Spycimierskie Boże Ciało)
Data emisji: 21.12.2021
Godzina emisji: 10.31
mk/kr