Literacka Nagroda Nobla. Abdulrazak Gurnah – pisarz czasu postkolonializmu i transkulturowości

  • Facebook
  • Twitter
  • Wykop
  • Mail
Literacka Nagroda Nobla. Abdulrazak Gurnah – pisarz czasu postkolonializmu i transkulturowości
Abdulrazak Gurnah Foto: Steve Parsons / PA Images / Forum

– To jest pisarz znajdujący się w bardzo szerokim nurcie współczesnej literatury podejmującej temat transkulturowości, wykluczenia, zanikania kultur lokalnych pod wpływem globalizacji oraz nowych form kolonializmu. Widzę to trochę jak nagrodę dla pewnego typu wrażliwości, która w literaturze jest obecna, ale którą być może Komitet Noblowski chciał, żebyśmy lepiej dostrzegli – ocenia profesor Roman Chymkowski z Uniwersytetu Warszawskiego.


Abdulrazak Gurnah 1200.jpg
"Abdulrazak Gurnah opisuje ludzi, którzy są wyrzutkami historii"

Jak zaznaczył rozmówca Mateusza Drozdy, nazwisko Abdulrazaka Gurnaha nie pojawiało się listach tworzonych przez bukmacherów. Dlatego jedną z reakcji na wybór Komitetu Noblowskiego może być zaskoczenie. Nie powinniśmy jednak patrzeć na tę decyzję tylko w ten sposób. 

Posłuchaj

8:18
Kim jest Abdulrazak Gurnah, laureat literackiej Nagrody Nobla 2021? (Trójka do trzeciej)
+
Dodaj do playlisty
+

 

Komitet Noblowski zdecydował się nagrodzić tanzańskiego pisarza za "za bezkompromisowe i pełne empatii zgłębianie skutków kolonializmu i losu uchodźcy w międzykulturowej i międzykontynentalnej przestrzeni". – Rozumiem to uzasadnienie werdyktu nie tyle jako uzasadnienie przyznania nagrody tej konkretnej osobie. To uzasadnienie pewnej perspektywy patrzenia na współczesną literaturę i współczesną sztukę – mówi gość "Trójki do trzeciej". 


noblisci1.jpg
Literackie Nagrody Nobla w Polsce. Kim są polscy nobliści?

Zwracając uwagę na warsztat tegorocznego laureata Literackiej Nagrody Nobla, profesor Roman Chymkowski podkreślił, że nie jest on naturszczykiem, ale osobą świetnie wykształconą, grającą kontekstami literackimi, pochodzącymi z różnych kultur. – Kształcimy się w sposób hybrydowy, w tym znaczeniu, że na nasze dziedzictwo intelektualne składa się nie tylko kontekst lokalny, ale też czytanie autorów literatury pięknej, filozofów i różnych twórców, którzy niekoniecznie pochodzą z naszego kręgu kulturowego – zaznacza. 

Czytaj też:

Profesor Roman Chymkowski mówił również o pewnym podobieństwie pisarstwa Abdulrazaka Gurnaha do twórczości Salmana Rushdiego – To jest pisarstwo w tym sensie postkolonialne, że ono posługuje się często schematem narracyjnym polegającym na tym, że w biografii głównego bohatera lub bohaterki skupiają się, odbijają przemiany społeczne, dotykające szerszej społeczności. To bohaterowie osadzeni na pograniczu kultur – opisuje. Ten styk kultur i ich mieszanie się nie zawsze oznaczają, że to bohaterowie wędrujący w sensie fizycznym. – Czasem ta inna kultura do nas przychodzi – ocenia. 

Abdulrazak Gurnah: “As if there isn’t enough to go around”/Nobel Prize

Tegoroczny laureat urodził się w 1948 roku na Zanzibarze. Do Wielkiej Brytanii przybył jako student w 1968 roku. Musiał wyjechać ze swojego kraju, uciekając przed rewolucją, która wymierzona była w Tanzańczyków o arabskich korzeniach. Do dziś uczy literatury postkolonialnej na University of Kent.

Jego pierwsze trzy powieści: "Memory of Departure" (1987), "Pilgrims Way" (1988) i "Dottie" (1990) dokumentują doświadczenie imigrantów w Wielkiej Brytanii z różnych perspektyw. Czwarta powieść pt. "Paradise" (1994) osadzona jest w realiach Afryki Wschodniej w czasach I wojny światowej. Pozycja znalazła się na krótkiej liście Nagrody Bookera. "Admiring Silence" (1996) przedstawia historię młodego Zanzibarczyka, który emigruje do Wielkiej Brytanii, gdzie zakłada rodzinę i zostaje nauczycielem. "By the Sea" (2001) to kolejna powieść, której narratorem jest stary Saleh Omar, szukający schronienia na brytyjskim wybrzeżu. Żadna z powieści Gurnaha nie została przetłumaczona na język polski. 

Refugee Tales: The Arriver’s Tale as told to Abdulrazak Gurnah | Canterbury Cathedral/Canterbury Cathedral

***

Tytuł audycji: Trójka do trzeciej
Prowadzi: Mateusz Drozda
Gość: dr hab. Roman Chymkowski (Instytut Kultury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego)
Data emisji: 7.10.2021
Godzina emisji: 14.30

gs

Polecane