Do czego dzisiaj przydaje się fizyka?

W drugim dniu „tygodnia noblowskiego” ogłoszono nazwiska osób, które zostały uhonorowane za osiągnięcia w fizyce. Tym razem było to trzech naukowców: - Syukuro Manabe i Klaus Hasselmann stworzyli podstawy naszej wiedzy o klimacie Ziemi i o wpływie ludzkości na niego. Giorgio Parisi odkrył oddziaływania wzajemne nieporządku i fluktuacji w układach fizycznych od skali atomowej do planetarnej – podała w komunikacie Królewska Szwedzka Akademia Nauk.

Posłuchaj

7:06

Przyznano Nagrodę Nobla za rok 2021 z fizyki (Trójka do trzeciej)

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

Nagroda za próby uporządkowania chaosu

– Idea, która za tym stoi jest taka: mimo, ze mamy do czynienia z układami chaotycznymi, czyli takimi, które zmieniają się w nie wiadomo jaki sposób, to jednak w tym szaleństwie jest metoda. Czyli można dla układów chaotycznych podać pewne reguły, jak one się de facto rozwijają. Oczywiście nie możemy ściśle przewidzieć, co się będzie działo, ale że pewne stany będą realizowane częściej, a inne rzadziej – tłumaczy prof. Krzysztof Meissner z Wydziału Fizyki UW. – To ma zastosowanie m.in. przy badaniach nad klimatem, który jest właśnie układem chaotycznym – dodaje

Giorgio Parisi, laureat Nagrody Nobla za rok 2021 w dziedzinie fizyki

Klimatem zajmują się dwaj pozostali laureaci: Syukuro Manabe i Klaus Hasselmann. – Manabe już w latach 80. próbował pisać kody, które próbowały symulować atmosferę. Były jeszcze jednowymiarowe, bardzo prymitywne, ze względu na rozwój komputerów bardzo wtedy ograniczony – opowiada prof. Meissner. – I to szło razem: ich rozwój był zależny od siebie. I rozwijała się sieć czujników nie tylko na ziemia, ale także w górę, ponad nią – opisuje.

Syukuro Manabe, laureat Nagrody Nobla za rok 2021 w dziedzinie fizyki

– Doszliśmy do tego, że nasze zaufanie do klimatycznych obliczeń jest taki, że mając maksymalnie pesymistyczny i maksymalnie optymistyczny scenariusz, wiemy, że prawdziwe zachowanie będzie gdzieś pomiędzy nimi – dodaje Trójkowy gość.

Klaus Hasselmann, laureat Nagrody Nobla za rok 2021 z dziedziny fizyki

Fizyka nasza codzienna

W powszechnym mniemaniu fizyka wydaje się jednak być nauką oderwaną od życia. Tymczasem jest zupełnie inaczej: opisuje to życie dokładnie i wręcz determinuje. Więcej, może stać się naprawdę intratnym zawodem! – Fizyka jest moją pasją. Zachęciła mnie moja nauczycielka – deklaruje wybitny naukowiec i fizyk prof. Krzysztof Meissner. – Chciałem rozwiązywać jakieś problemy. A potem okazało się, że korzystając z wiedzy fizycznej mam możliwość rozwiązywać problemy, które są ważne dla ludzi – wskazuje.

Posłuchaj

4:08

Czy fizyka przydaje się nam w życiu? (Zapraszamy do Trójki)

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

Jednak wydaje się, że obecnie w szkole fizyka nie cieszy się popularnością: – Nic totalnie nie pamiętam. Graliśmy, gadaliśmy: tak to wyglądało – przyznaje szczerze jeden z uczniów. – Chodziło tylko o to, aby zaliczyć przedmiot i iść dalej – dodaje jego koleżanka.

Czy więc zajmowanie się fizyką to dobry pomysł? Czy to jest opłacalny zawód? – Jeżeli większość naszych absolwentów nie zajmuje się karierą naukową, tylko idą do pracy w firmach różnego rodzaju, bankach, agencjach reklamowych, to tam wykorzystują tę nabyta tutaj umiejętność rozwiązywania problemów – wskazuje prof. Meissner.

– Jest ileś kierunków w których fizycy podążają, ale dzisiejsza Nagroda Nobla pokazuje, że bardzo dużo jest do zrobienia w dziedzinie fizyki stosowanej – dodaje Rafał Domkiewicz-Dobrzański, fizyk kwantowy z Uniwersytetu Warszawskiego. – To, że potrafimy przewidywać klimat, przewidzieć, co się stanie z naszą planetą jest czymś bardzo praktycznym. Można powiedzieć, że to jedna z najważniejszych rzeczy, które fizyka może nam dać.

Announcement of the 2021 Nobel Prize in Physics/YouTube Nobel Prize

***

Tytuł audycji: Trójka do trzeciej, Zapraszamy do Trójki
Prowadzą: Witold Lazar, Piotr Łodej
Autor materiału reporterskiego: Józef Niewiarowski
Data emisji: 5.10.2021
Godziny emisji: 13.31, 16.45

pr