Obława augustowska (Klub Trójki)
Największa zbrodnia komunistyczna w powojennej Polsce
2021-07-13, 23:07 | aktualizacja 2021-07-14, 12:07
Od 10 do 25 lipca 1945 roku oddziały Armii Czerwonej, osłaniane i wspomagane przez wydzielone oddziały UB i LWP, przeprowadziły szeroko zakrojoną akcję pacyfikacyjną na terenie Puszczy Augustowskiej i jej okolic. Ofiarami tzw. obławy augustowskiej, zwanej także obławą lipcową, byli działacze podziemia niepodległościowego i miejscowa ludność sprzyjająca partyzantom.
Nurt rewizjonistyczny w debacie historycznej. Alternatywne losy Polski w II wojnie światowej
W ramach tej akcji 1945 zatrzymano ponad 7 tysięcy osób, które więziono w ponad pięćdziesięciu miejscach. Około 600 osób narodowości polskiej zostało wywiezionych w nieznanym kierunku i wszelki ślad po nich zaginął. Podejrzewa się, że zostały one wywiezione w okolice Grodna i zamordowane na terenie tzw. Fortów Grodzieńskich. Jako możliwe miejsce egzekucji wskazywano też wieś Naumowicze w obwodzie grodzieńskim na Białorusi, rejon jeziora Gołdap lub okolice wsi Rominty w Puszczy Rominckiej (obecnie miejscowość nazywa się Krasnolesje i znajduje się na terenie obwodu kaliningradzkiego).
Posłuchaj
53:56
Dodaj do playlisty
– Zainteresowanie obławą augustowską jest owocem moich wcześniejszych książek i badań na temat zbrodni katyńskiej. Kiedy spotkania autorskie w Augustowie i Suwałkach, miejscowi społecznicy i historycy poprosili mnie, aby napisała o "ich" Katyniu – mówi dr Teresa Kaczorowska, autorka m.in. książek "Obława augustowska" oraz "Dziewczyny obławy augustowskiej". – Mimo że pochodzę z Suwalszczyzny, wtedy na ten temat nie wiedziałam nic. I długo się zastanawiałam, czy zająć się tym tematem. Osiem lat temu stwierdziłam, że powinnam oddać hołd swojej ziemi rodzinnej – opowiada.
– Wiedziałam, że nie ma dokumentów na ten temat, a archiwa, gdzie mogą one być – w Moskwie i Mińsku – są zamknięte. Znane są listy ofiar, ale nieznane są miejsca, gdzie zakopano ich ciała. W swoich książkach mogłam się oprzeć jedynie na spotkaniach z rodzinami – opisuje początek swojej pracy.
Obława Augustowska – Lipiec 1945 – Sesja 1 (PL)/YouTube IPNtv Konferencje
– Pierwszy raz o obławie augustowskiej dowiedziałem się w domu nieżyjącego już prof. Andrzeja Strumiłły, artysty, filozofa, podróżnika, osoby niezwykle zasłużonej dla tej ziemi. To było spotkanie pierwszego komitetu poszukiwań ofiar obławy augustowskiej. Przez kolejne lata docierały do mnie kolejne informacje o tym, co się stało – tłumaczy genezę swojego filmu "To był lipiec 1945" reżyser i scenarzysta Waldemar Czechowski. – Jednak decyzję podjąłem dopiero jakieś pięć-sześć lat temu. I muszę podziękować obecnej tu dr Teresie Kaczorowskiej za inspirację tematem i impuls – dodaje.
– Suwalszczyzna jest moją przybraną ojczyzną, od 30 lat mam tutaj kawałek ziemi. Postanowiłem więc opowiedzieć o niej w inny sposób – kontynuuje. – Tak, jak o Katyniu nie mówiło się przez lata, bo panowała zmowa milczenia, tak o obławie augustowskiej, nie mówiono, bo ludzie się bali. Tymczasem w wioskach położonych w trójkącie pomiędzy Augustowem, Sejnami i Suwałkami wciąż żyją ostatni już świadkowie tej historii, kilkanaście osób. I to oni mówią, są bohaterami filmu – wskazuje.
To był lipiec 1945. Jedna z największych zbrodni. Film dokumentalny/YouTube Retrowizja – filmy dokumentalne
***
Tytuł audycji: Klub Trójki
Prowadzi: Arkadiusz Gołębiewski
Goście: dr Teresa Kaczorowska (autorka m.in. książek "Obława augustowska" oraz "Dziewczyny obławy augustowskiej"), Sławomir Ciok (reżyser i producent m.in. filmu "Dywizjon 303. Historia prawdziwa"), Waldemar Czechowski (reżyser i scenarzysta filmu "To był lipiec 1945").
Data emisji: 13.07.2021
Godzina emisji: 22.05
pr