Wystawa poświęcona obiektom z Listy Krajowej UNESCO w warszawskiej Kordegardzie
2021-06-09, 12:06 | aktualizacja 2021-06-14, 14:06
Od kilku dni informujemy o wpisaniu na Listę Krajową UNESCO 93 oryginalnych stalowych płyt gramofonowych z nagranymi we wrześniu 1939 roku w Polskim Radiu przemówieniami m.in. Stefana Starzyńskiego i Józefa Becka. Jednak to nie jedyne obiekty, które trafiły na tę listę. Poświęcona im wystawa zostanie otwarta w środę, 9 czerwca, w warszawskiej Kordegardzie.
Obecnie jest realizowana czwarta już edycja Listy Krajowej programu "Pamięć świata, pamięć Polski" nadzorowanego przez UNESCO. Obejmuje ona 15 nowych obiektów, absolutne perły i unikaty z tzw. zasobów A12 instytucji pamięci z całego kraju. Reprezentują one właściwie wszystkie epoki historyczne.
Posłuchaj
– Na tej liście z dokumentów średniowiecznych znajdują się m.in. przywilej lokacyjny dla Torunia i Chełmna z roku 1251, rotulusy z klasztoru premonstratensów we Wrocławiu, unikatowy dokument króla Przemysła II z roku 1295, do którego przywieszona jest równie unikalna pieczęć, na której po raz pierwszy pojawia się wizerunek orła w koronie – wylicza Anna Krochmal, kurator wystawy poświęconej obiektom z listy UNESCO. – Czyli jest to prototyp herbu państwa polskiego – tłumaczy.
– Mamy też bardzo ważny dokument biskupa ormiańskiego Grzegorza we Lwowie z zasobu Archiwum Akt Dawnych w Warszawie, który jest fundamentem osadnictwa ormiańskiego na ziemiach polskich – dodaje. – Zapoczątkowuje tym samym spotkanie dwóch kultur i dwóch narodów na naszych terenach – wskazuje.
Na tej prestiżowej liście znalazły się również 93 stalowe płyty, na których są zarejestrowane we wrześniu 1939 roku w Polskim Radiu nagrania. To pierwszy przypadek, kiedy na listę trafiają materiały dźwiękowe.
– Jest to unikat z kilku powodów. Po pierwsze mają ogromną wartość historyczną: zostały nagrane w bardzo dramatycznym momencie. Po drugie są to dokumenty chwili: dokumentują napięcia emocjonalne mówców – opisuje płyty Anna Krochmal. – Postacią sztandarową, która występuje na tych nagraniach, jest prezydent Warszawy, Stefan Starzyński. Jednak z punktu widzenia historycznego, ważne jest także to, że zachowały się tam wystąpienia i relacje innych osób, m.in. korespondentów zagranicznych – wyjaśnia.
W chwili wybuchu II wojny światowej Warszawa była miastem bardzo dobrze zradiofonizowanym: na 10 rozgłośni, które działały w Polsce, dwie znajdowały się właśnie w stolicy. Obie odegrały ogromną rolę w informowaniu ludności cywilnej, ale były też wykorzystywane do celów militarnych: radio zostało włączone w system obrony przeciwlotniczej.
– Wystawa w Kordegardzie towarzyszy uroczystemu ogłoszeniu Listy Krajowej programu "Pamięć świata, pamięć Polski" i jest poświęcona wszystkim 15 obiektom na nią wpisanym. Znajduje się tam bardzo atrakcyjny materiał ilustracyjny, również komentarze historyczne – zachęca kurator wystawy Anna Krochmal.
W Warszawie wystawę będzie można obejrzeć do końca czerwca. Potem rusza ona w objazd po Polsce, a pierwszym miastem, do którego trafi, będzie Lublin.
***
Tytuł audycji: Trójka do trzeciej
Prowadzi: Piotr Łodej
Data emisji: 09.06.2021
Godzina emisji: 12.19
pr/kr