Czy kolonizacja Marsa będzie możliwa? Jakie trudności musimy pokonać?

Do historycznego lądowania doszło w czwartek 18 lutego. Amerykański łazik planetarny Perseverance osiadł na powierzchni Czerwonej Planety. Misja „NASA Mars 2020” wzbudza zainteresowanie na całym świecie. Jej celem jest poszukiwanie śladów potencjalnego, dawnego życia marsjańskiego oraz zbadanie warunków i możliwości, jakie niesie planeta. Czy kolonizacja Marsa jest możliwa? Jakie trudności trzeba będzie przezwyciężyć?

Łazik został dostarczony na powierzchnię Marsa przez specjalną platformę lądującą, która na wysokości 21,3 metra wypuściła go na linach i łagodnie osadziła na gruncie marsjańskim. / Watch NASA's Perseverance Rover Land | Video from Mars! / NASA

Łazik Perseverance na Marsie. Astronom: misja może potrwać znacznie dłużej niż zaplanowano

Przyszłość kształtuje się dziś

– Możliwe, że ludzie dotrą na Marsa już w latach czterdziestych naszego wieku. Nie dysponujemy jeszcze rakietami, które mogłyby wynieść statek załogowy na planetę, ani osłonami, które zapewniłyby bezpieczeństwo podczas kilkumiesięcznego lotu. Należy również zastanowić się nad wyżywieniem załogi. Staramy się hodować rośliny w stanie nieważkości, ale to może nie wystarczyć. Problematyczny może okazać się również powrót na Ziemię. Do tej pory z powierzchni Marsa nie wystartowała ani jedna rakieta – opowiada dr Piotr Witek z Centrum Badań Kosmicznych Polskiej Akademii Nauk w Warszawie.

Posłuchaj

3:19

Człowiek na Marsie. Jakie problemy napotka? (Pora na Trójkę)

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

Miejsce do życia

Przelot oraz wyżywienie nie są jedynymi kwestiami, nad którymi trzeba się zastanowić. – Kolejnym, równie ważnym z punktu widzenia człowieka zagadnieniem, jest budowa schronienia. Zapewne będzie ono wykonane techniką druku 3D z materiałów, które dostępne są na Marsie. Tego typu technologie dopiero powstają. Podobnie zapotrzebowanie na tlen, będzie musiało zostać zaspokojone poprzez pozyskiwanie z lokalnych surowców. Łazik Perseverance ma na swoim pokładzie aparaturę, która pozwala pobierać go z dwutlenku węgla dostępnego w marsjańskiej atmosferze. Mimo że Mars jest planetą pustynną, można znaleźć na nim wodę w postaci lodu. Czapy lodowe znajdują się na biegunach, a grunt składa się z wiecznej zmarzliny. Należy zastanowić się, w jaki sposób wydobywać lód i jak go topić – kontynuuje Witek. 

Panorama of Mars from Perseverance Rover / NASA

Polskie akcenty

Polscy uczeni również biorą udział w programach przygotowujących do wyprawy na Marsa. – Naukowcy uczestniczą m.in. w misjach analogowych, które symulują przebieg wydarzeń. Badają również planetę za pomocą sztucznego satelity. Każde z tych działań zbliża nas do poznania procesów pogodowych i warunków panujących na Marsie – dodaje. 

"Kolonizacja Marsa pozwoli wejść w kolejną erę postępu". Nowy etap podboju kosmosu

Wyzwanie dla psychiki 

Mimo trudności technicznych kolonizacja Marsa wydaje się ogromnym wyzwaniem, głównie dla ludzkiej psychiki. – Największym problemem będzie praca ciągle w tych samych zespołach ludzkich, bez możliwości spotkania z innymi osobami. Świadomość, że załoga skazania jest tylko i wyłącznie na siebie i własne możliwości, może przytłaczać. Poza tym astronauci poddani będą ekstremalnej izolacji – mówi Jakub Falaciński, psycholog kosmosu. 

– Dla zdrowia psychicznego trudny będzie także brak słońca. Występujące na Marsie burze piaskowe, mogą na całe miesiące zasłonić dane obszary. Z oczywistych względów uniemożliwi to astronautom wyjście poza schronienie. Pozostanie w zamknięciu przez tak długi czas, będzie rodzić wśród załogi oczywiste sympatie i antypatie – prognozuje dr Witek. – Receptą może okazać się ścisła organizacja dnia. Zaplanowanie zadań nie pozwoli popaść uczestnikom misji w monotonię. Wielu astronautów stara się ściśle trzymać czasu przeznaczonego na wykonanie przydzielonych czynności. W planowaniu nie należy zapominać o wypoczynku i dostarczaniu zróżnicowanych bodźców – dodaje. 

Badania na Marsie i sukces SpaceX, czyli kosmiczne podsumowanie 2020 roku

W poszukiwaniu dawnych śladów 

 – Wiemy już, że miliardy lat temu Mars był planetą zdolną podtrzymać życie w formie, jaką znamy na Ziemi. Nie wiemy jednak, czy ono w ogóle istniało. Zadaniem łazika Perseverance jest szukanie miejsc, w których kiedyś mogły istnieć warunki sprzyjające rozwojowi organizmów. W dalszej kolejności będzie sprawdzać, czy w depozytach skał ilastych lub węglanowych mogły zostać zachowane dowody na dawne istnienie życia – mówi Rafał Grabiański z czasopisma "Urania", opisującego badania kosmosu. Jak podkreślała w rozmowie z portalem PolskieRadio24.pl Agata Kołodziejczyk z Advanced Concepts Team, Europejskiej Agencji Kosmicznej, życie na Marsie jest możliwe, o ile sami o nie zawalczymy. Kolonizacja Czerwonej Planety da nam poczucie bezpieczeństwa i pozwoli wejść w kolejną erę postępu ludzkości. 

W czasie dwuletniej misji zadaniem łazika Perseverance będzie poszukiwanie śladów dawnego życia, badanie pyłu marsjańskiego oraz próba wykorzystania dwutlenku węgla z atmosfery do produkcji tlenu.

Zaawansowana technologia jutra

Przeszukujący Marsa Perseverance to najbardziej zaawansowany technologicznie pojazd agencji kosmicznej NASA. Urządzenie wyposażone w kamery, mikrofony, nadajniki i siedem specjalistycznych instrumentów, jest w stanie zobrazować skład chemiczny powierzchni planety, wyprodukować niewielkie ilości tlenu oraz wykrywać związki organiczne. Co więcej, przez cały czas prowadzi pomiary temperatury, prędkości wiatru, ciśnienia i wilgotności.

***

Tytuł audycji: Pora na Trójkę
Prowadzi: Łukasz Ciechański
Autor materiału reporterskiego: Lucjan Ołtarzewski
Data emisji: 24.02.2021
Godzina emisji: 7.23

zch