Dr Adrian Kuźniar z Uniwersytetu Warszawskiego o postrzeganiu czasu przez filozofów (Zapraszamy do Trójki - ranek)
Trójka|Zapraszamy do Trójki - ranek
Czy od czasu do czasu myślimy o zmianie czasu?
2016-10-29, 18:10 | aktualizacja 2016-10-29, 18:10
Kto wymyślił zmianę czasu? Co o tym sądzą filozofowie i fizycy? I które państwa nie przestawiają już zegarków?
Posłuchaj
Dodaj do playlisty
Dziś rozróżnienie na czas zimowy i letni stosuje się w około 70 krajach na całym świecie. Zmiana czasu obowiązuje niemal w całej Europie. Wyjątkami są Islandia, Białoruś. W 2014 roku na stałe na czas zimowy przeszła też Rosja, dzięki czemu teraz Rosjanie nie muszą przestawiać już swoich zegarków. Ze zmiany czasu zrezygnowały ostatnio m.in. Turcja, Azerbejdżan czy Urugwaj.
W USA, Kanadzie i Meksyku czas zimowy i letni stosuje się z wyjątkiem pewnych regionów. Z kolei w Ameryce Południowej zegarki przestawia się w Chile, Paragwaju i niektórych regionach Brazylii. Większość krajów na tym kontynencie zmieniała dawniej czas na letni, ale już z tego zrezygnowała. W Afryce czas letni stosują m.in. Maroko, Libia i Namibia. W Azji zmiany czasu obowiązują tylko w niektórych krajach Bliskiego Wschodu, m.in. w Izraelu i Iranie. W większości krajów azjatyckich, w tym w Japonii, Indiach i Chinach, czasu letniego nie stosuje się.
Choć pierwszym, który wspominał o potrzebie rozróżnienia czasu zimowego i letniego był Benjamin Franklin, to pionierami we wdrożeniu zmiany czasu byli Niemcy. Podczas I wojny światowej, 30 kwietnia 1916 r., przesunęli wskazówki zegara o godzinę w przód, a 1 października 1916 r. o godzinę w tył. Wkrótce potem Anglicy zaadaptowali ten pomysł w swoim kraju. 19 marca 1918 r. Kongres Stanów Zjednoczonych ustalił podział na strefy czasowe w USA i wprowadził na czas trwania wojny obowiązek stosowania czasu letniego w celu oszczędności paliwa służącego do produkcji energii elektrycznej. W Polsce zmiana czasu została wprowadzona w okresie międzywojennym, następnie w latach 1946-1949 i 1957-1964; obecnie obowiązuje ona nieprzerwanie od 1977 roku.
Co o zmianie czasu myślą filozofowie, pisarze i fizycy? Zapraszamy do wysłuchania dołączonych materiałów, które wyemitowaliśmy w porannym paśmie "Zapraszamy do Trójki". Przypominamy też, że w związku ze zmianą czasu audycja "Tony z betonu" będzie wydłużona - potrwa dwie godziny.
***
Tytuł audycji: Zapraszamy do Trójki - ranek
Prowadzi: Katarzyna Pruchnicka
Autorka materiałów: Paulina Kozion
Data emisji: 29.10.2016
Godziny emisji: 6.20, 6.33, 8.15, 7.35
PAP/IAR/Trójka/mk