W Muzeum Sztuki w Łodzi wielka retrospektywa Jerzego Trelińskiego

To pierwsza w historii tak obszerna, retrospektywna prezentacja twórczości Jerzego Trelińskiego, którego bogaty dorobek wpisuje się w tradycję łódzkiej awangardy i polską sztukę konceptualną. Treliński jest także profesorem Akademii Sztuk Pięknych im. Władysława Strzemińskiego w Łodzi. Jako m.in. dziekan Wydziału Grafiki i Malarstwa i rektor uczelni w latach 1992-1999 wykształcił wiele pokoleń artystów.

Trzy części pokazujące drogę twórczą artysty

Na ekspozycję składają się trzy moduły odzwierciedlające kluczowe etapy biografii twórczej Trelińskiego. W opinii twórców wystawy, której kuratorką jest Milena Romanowska, układ ten pozwoli zobaczyć drogę artystyczną twórcy jako proces pełen zwrotów, radykalnych decyzji i zmiany środków wyrazu – od wczesnych prac graficznych i malarskich, przez performansy i akcje w przestrzeni publicznej, po powrót do syntetycznej, geometrycznej formy.

Centralna część wystawy została poświęcona latom 70. XX wieku, zdominowanym u Trelińskiego przez działania performatywne i konceptualne, przede wszystkim projekt Autotautologii, którego znakiem rozpoznawczym stało się nazwisko artysty, multiplikowane i umieszczane w rozmaitych kontekstach – od tkanin i przedmiotów codziennego użytku po interwencje w pejzaż i przestrzeń miejską.

W tym okresie jednym z najbardziej spektakularnych gestów był udział Trelińskiego w pochodzie pierwszomajowym w 1974 roku, podczas którego artysta niósł transparent z własnym nazwiskiem. Pozostali uczestnicy pochodu nieśli nazwy swoich zakładów pracy czy ideologiczne hasła. Artysta swoim gestem kwestionował sens zbiorowych rytuałów i sondował granice indywidualnej sprawczości.

Posłuchaj audycji w Trójce:

• Wszystko o Władysławie Hasiorze w "Terra Kultura"
• Między Nowym Jorkiem a Breslau we "Wszystko Wszędzie Teraz"

Na ekspozycji widzowie zobaczą oryginalny transparent, dokumentację fotograficzną i film z tej akcji, prezentowany w sposób wciągający ich w odwrócony kierunek marszu.

Prace współczesne, odręczne zapiski i wiersze

Wystawa przypomni również działalność Jerzego Trelińskiego w ramach galerii 80x140, którą współtworzył wraz z Andrzejem Pierzgalskim w Klubie Plastyków w Łodzi przy ul. Piotrkowskiej 86 – jednej z najważniejszych przestrzeni konceptualnych w Polsce. Ostatnia część ekspozycji obejmie prace od lat 80. ubiegłego stulecia po współczesne – obrazy i grafiki o surowej estetyce geometrii, analizujące problemy percepcji i iluzji przestrzennej, a także wybór odręcznych zapisków, sentencji i wierszy artysty.

Retrospektywie Trelińskiego towarzyszy opracowana w duchu modernistycznego projektowania graficznego identyfikacja wizualna, nawiązująca do obecnej w twórczości artysty estetyki Bauhausu, opracowana i przygotowana przez Katarzynę Jasińską.

Wystawę w siedzibie głównej Muzeum Sztuki w Łodzi będzie można oglądać do 22 lutego 2026 roku.