"Czekając na barbarzyńców" to hasło 18. Festiwalu Boska Komedia

Tradycyjnie krakowski festiwal podzielony jest na trzy sekcje. Na konkursowe Inferno, składa się dziewięć spektakli, które ocenia międzynarodowe jury. Purgatorium jest pełne różnorodnych form: oprócz teatru jest tu miejsce na performance i nową choreografię. Natomiast Paradiso pozwala przyjrzeć się najnowszym twórcom i twórczyniom polskiego teatru. 

Artyści - ostatni sprawiedliwi dzisiejszego świata

- Od zawsze ludziom kultury towarzyszy idea, że doczekamy świata, w którym nikt nie będzie dzielił ludzi na tych cywilizowanych i tych barbarzyńskich. Nasza praca zwykle sprowadza się do pokazywania potencjału takiej utopii, w której miarą wartości człowieka jest nieprzynależność do takiej czy innej kultury, bogactwo czy władza, ale nagi fakt bycia człowiekiem wolnym i godnym. Niestety żyjemy w czasach oddalających takie nadzieje. Bardziej niż kiedykolwiek definiują nas podziały i hierarchie. Rozczarowanie światową polityką anihilującą dotychczasowy porządek demokratycznych wartości jest ogromne. Oddaliśmy sprawczość w ręce narcystycznych starców, zniewalających miliony. Wdarli się w nasze głowy, zaczadzili serca.

Dla mnie festiwal jest światłem w tunelu, miejscem gdzie oddaję głos wrażliwości artystycznej, bo to artyści dzisiaj mają siłę głosu ostatnich sprawiedliwych, upominających się o to, o czym zapomnieli liderzy współczesnego świata. Nie chodzi tylko o diagnozy, ale o proces oczyszczenia naszych zainfekowanych nienawiścią i strachem organizmów - pisze dyrektor festiwalu Bartosz Szydłowski o idei, jaka przyświecała mu w kreowaniu myśli przewodniej tegorocznej Boskiej Komedii.

Barbarzyńca - straszny, ale i potrzebny

Hasło przewodnie 18. edycji festiwalu - "Czekając na barbarzyńców" - nawiązując do wiersza Kawafisa, oddaje niepokoje współczesności, specyficzny stan zawieszenia między przeczuciem, a wydarzeniem, które może radykalnie i ostatecznie zmienić rzeczywistość. Barbarzyńca to ten, który jest inny i obcy, może groźny, a może wywrotowy - to ktoś, kogo się boimy, ale kogo jednocześnie potrzebujemy, żeby otrząsnąć się z marazmu.

- Kawafis w wierszu "Czekając na barbarzyńców" zawiesza głos, wątpiąc w ich istnienie. Mieszkańcy cesarstwa czekają, jedni w strachu przed możliwym końcem własnego świata, inni z nadzieją na świat nowy. A może barbarzyńcy są tylko opowieścią, mitem, który pobudzić ma do działania uśpione królestwo? Może warto wpuścić siebie samych w labirynt festiwalu, wytrącić się na tych 12 dni z nudnej przewidywalności skojarzeń i myśli? Teatr to przecież wyprawa w nieznane, to ­potencjał wielkiej Negacji tego nieporządku na świecie, który uważa się za porządek. Niech przemówią barbarzyńcy! - zachęca dyrektor Szydłowski.

Koniec świata na początek Boskiej Komedii

Festiwal rozpocznie polska prapremiera "Roku, w którym nie było lata" Florentiny Holzinger. Ten monumentalny, odważny spektakl pokazuje, że artystka kreuje nowy język teatru, który gwałtownie wyrywa publiczność z wygodnych przyzwyczajeń. Opiera się on na efektownych środkach, przełamywaniu kulturowych tabu i przede wszystkim bezkompromisowym performansie. W koprodukowanym przez Boską Komedię spektaklu Holzinger bezbłędnie namierza lęki nawiedzające zbiorową wyobraźnię: te hodowane przez stulecia - jak lęk przed kobiecym ciałem i jego mocą - i te nowsze, związane z ekspansją technologii. Koniec świata, którego tak się obawiamy, austriacka artystka każe oglądać z szeroko otwartymi oczami.

W spektaklach konkursowych zgrupowanych w sekcji Inferno wrą aktualne polityczne i społeczne problemy, ale nie brakuje też propozycji kameralnych, osobistych opowieści. Znalazły się tam również spektakle będące świeżymi odczytaniami klasycznych tekstów literackich. Oceniać je będzie międzynarodowe jury reprezentujące instytucje i festiwale z Tajwanu, Niemiec, USA, Meksyku i Estonii.

Purgatorium z kolei pokazuje wachlarz współczesnych środków performatywnych, ale też zróżnicowane perspektywy polityczne i tożsamościowe. Publiczność będzie miała szansę zobaczyć między innymi spektakle z Ukrainy, Chile, Łotwy i Niemiec, a także kilka produkcji skoncentrowanych na tożsamości śląskiej. T również pięć festiwalowych premier.

Sekcja Paradiso jak co roku pozwala przyjrzeć się najnowszym twórcom i twórczyniom polskiego teatru. Tym razem w sposób wyjątkowy, bo obok produkcji szkół teatralnych w tej sekcji znalazły się spektakle realizowane w teatrach repertuarowych

18. Międzynarodowy Festiwal Teatralny Boska Komedia odbędzie się w Krakowie w dniach 4-14 grudnia. Szczegółowe informacje można znaleźć na stronie festiwalu i w mediach społecznościowych.

Piotr Radecki