Nominacje do Nagrody Literackiej im. Juliana Tuwima. Na liście same kobiety

Nazwisko laureatki Nagrody im. Tuwima, która w tym roku zostanie wręczona w Łodzi po raz trzynasty, zostanie ogłoszone w grudniu podczas gali Festiwalu "Puls Literatury". Nagroda przyznawana jest za "twórczość literacką o wysokich walorach artystycznych, która powinna otwierać nowe obszary dialogu oraz charakteryzować się ambicją diagnozowania i zmieniania rzeczywistości, wrażliwością społeczną i humanistyczną". To wyróżnienie za całokształt twórczości.

Posłuchaj audycji w Trójce:

• Darko Cvijetić o powieści "Winda Schindlera" w audycji "Wszystkie Książki Świata"
• Joanna Gierak-Onoszko napisała "o kobietach w zmianie". Rozmowa w "Ludziach"
• Zyta Rudzka we "Wszystkich Książkach Świata" o jej nowej powieści "Tylko durnie żyją do końca"

Rok temu nagrodę odebrał Artur Domosławski. Laureatami zostali też Magdalena Tulli, Hanna Krall, Jarosław Marek Rymkiewicz, Michał Głowiński, Ewa Lipska, Izabela Filipiak, Małgorzata Szejnert, Wojciech Nowicki, Ewa Kuryluk, Jerzy Jarniewicz i Marek Bieńczyk.

Literacka Nagroda im. Juliana Tuwima - nominowane

Jedną z nominowanych jest Magdalena Grzebałkowska - reporterka i biografka. W najnowszej publikacji "Dezorientacje. Biografia Marii Konopnickiej" (2024) Grzebałkowska pokazuje narodową poetkę jako kobietę walczącą o własną pozycję, twórczość i prawa, związaną przez lata z malarką Marią Dulębianką.

Nominowana została również Weronika Kostyrko - dziennikarka i pisarka, która w opinii kapituły łączy literacki kunszt z historycznym namysłem. Po sukcesie "Tancerki i Zagłady. Historii Poli Nireńskiej" (nominacja do Nagrody Nike) powróciła z książką "Róża Luksemburg. Domem moim jest cały świat" (2024).

Kandydatką do Nagrody im. Tuwima jest także Weronika Murek - prozaiczka i dramatopisarka i, jak zaznaczono w uzasadnieniu decyzji kapituły, autorka o niezwykłej wrażliwości językowej. Jej "Dziewczynki. Kilka esejów o stawaniu się" przyniosły nominację do Nagrody Literackiej Gdynia, a w 2025 roku wydała "Urodziny", którą jurorzy nazwali "powieścią, która dojrzewa razem z czytelnikiem".

Nagroda Translatorska im. Ireny Tuwim

Po raz drugi wręczona zostanie także ustanowiona rok temu Nagroda Translatorska im. Ireny Tuwim. Jej pierwszą laureatką była tłumaczka literatury bułgarskiej Magdalena Pytlak. Do nagrody translatorskiej - podobnie jak do literackiej - też nominowano trzy kobiety.

Jest wśród nich Elżbieta Kalinowska - tłumaczka z języka niemieckiego, redaktorka, wydawczyni. Studiowała germanistykę na Uniwersytecie Jagiellońskim i Universitat zu Koln. Jako tłumaczka debiutowała przekładem "Mniejszej połowy świata" Alissy Walser (2000). Od tamtej pory opublikowała tłumaczenia ponad 40 książek. Szczególne miejsce w jej dorobku zajmują przekłady twórców z tłem migracyjnym, m.in. Zsuzsy Bank, Olgi Grjasnowej, Sherko Fataha, Feriduna Zaimoglu czy Terezii Mory, a ostatnio literatury faktu, m.in. Floriana Klenka i Wolfganga Bauera. Ostatnio przetłumaczyła powieść osoby niebinarnej Kim de l'Horizont "Drzewo krwi".

Tłumaczeniami z języka angielskiego zajmuje się Kaja Gucio - absolwentka filologii angielskiej na Uniwersytecie Łódzkim, tłumaczka ponad 60 książek, w tym wielu głośnych w ostatnich latach tytułów, m.in. "Argonautów" Maggie Nelson, "Esejów" Adrienne Rich, "Rzeźnika" Joyce Carol Oates, "Jamesa" Percival Everetta, nagrodzonego Pulitzerem "Demona Copperheada" Barbary Kingsolver, wyróżnionej nagrodą Bookera "Pieśni proroczej" Paula Lyncha czy "Orbity" Samanthy Harvey. W dorobku ma także przekłady twórczości kilkorga laureatów literackiej nagrody Nobla.

Nominowana jest też Joanna Kornaś-Warwas - tłumaczka i lektorka języka rumuńskiego. Ukończyła filologię rumuńską na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Jest autorką przekładów najbardziej cenionych pisarzy rumuńskich, jak Max Blecher, Mircea Cartarescu, Dan Lungu, Ioan Es. Pop, Matei Visniec, Varujan Vosganian. W jej przekładzie w tym roku ukazały się m.in. "Nostalgia" Cartarescu (przekład z Ireneuszem Kanią) czy "Dzieła zebrane" Blechera.

Ewelina Kołaczek, PAP