Kto otrzyma literacką Nagrodę Nobla? We czwartek poznamy nazwisko laureata
Węgierski pisarz László Krasznahorkai, Australijczyk Gerald Murnane a może znajdujący się już od lat na liście faworytów Japończyk Haruki Murakami czy norweski pisarz Karl Ove Knausgård? Bukmacherzy obstawiają, kto otrzyma tegoroczną Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury. Werdykt Akademii Szwedzkiej poznamy w czwartek.
Laureatką literackiej Nagrody Nobla w 2024 roku została koreańska pisarka Han Kang
Foto: Pontus Lundahl/PAP
W związku z tym, że od ponad dekady Nobel przyznawany jest naprzemiennie kobietom i mężczyznom, faworytami list powinni być tym razem mężczyźni. W ubiegłym roku literacką Nagrodę Nobla otrzymała koreańska pisarka Han Kang.
W tegorocznym Komitecie Noblowskim zasiadają: Anders Olsson (krytyk literacki, przewodniczący jury), Mats Malm (sekretarz nagrody), dziennikarz i historyk Steve Sem-Sandberg oraz pisarki Ellen Mattson, Anne Swärd i Anna-Karin Palm.
W zakładach bukmacherskich firm Ladbrokers i Coral listę tegorocznych faworytów otwiera węgierski pisarz László Krasznahorkai, znany polskim czytelnikom jako autor "Szatańskiego tanga” czy "Melancholii sprzeciwu”. Ostatnią wydaną w Polsce powieścią węgierskiego pisarza jest "Wojna i wojna”, która ukazała się w 2011 roku.
W przyszłym roku ukażą się nominowany w 2018 roku do Międzynarodowego Bookera "A świat trwa” oraz „Szatańskie tango później”. Na podstawie dzieł Krasznahorkaiego, m.in. "Szatańskiego tanga”, powstały filmy wyreżyserowane przez przyjaciela pisarza Bélę Tarra.
Michał Nogaś rozmawia Geraldem Murnane w Trójce: "To jak sen"
Na szczytach list zakładów noblowskich lokuje się po raz kolejny 86-letni australijski pisarz Gerald Murnane, którego "New York Times” nazywa "największym żyjącym pisarzem anglojęzycznym, o którym większość ludzi nigdy nie słyszała”. Pierwszy w Polsce wywiad z pisarzem przeprowadził Michał Nogaś. Nie było to łatwe zadanie, bo 86-latek mieszka w niewielkim miasteczku w Australii i nie używa komputera Murnane udzielił wywiadu podczas rozmowy telefonicznej.
- Żadna z moich książek nie odniosła sukcesu poza Australią, dopóki nie skończyłem 70 lat - mówił pisarz w rozmowie z Michałem Nogasiem. - Dziś rozmawiam z kimś z Europy, dostaję listy ze Stanów Zjednoczonych, a niemal co tydzień ktoś pisze do mnie, że szukał takiego pisarza jak ja. To naprawdę jak sen. Miałem 20 lat, gdy zacząłem pisać powieści, wcześniej tworzyłem poezję. Uznałem, że będę szczęśliwy, jeśli uda mi się napisać jedną czy dwie książki, które zostaną docenione i wydane. Trudno mi uwierzyć w to, co spotyka mnie dziś, ale daje mi to ogromną satysfakcję - mówił pisarz w Trójce.
Pierwsza powieść Geralda Murnane'a "Równiny” ukazała się w polskim przekładzie dopiero w tym roku. To powieść z 1982 roku, jej bohaterem jest anonimowy filmowiec, który podróżuje po środku Australii, gdzie, korzystając z pieniędzy bogatych właścicieli ziemskich, próbuje sfilmować tamtejsze równiny.
Irańczyk Salman Rushdie czy norweski pisarz Karl Ove Knausgård?
Nagrodą Nobla mógłby wreszcie zostać uhonorowany Salman Rushdie, weteran rankingów noblowskich od lat, obłożony fatwą za "Szatańskie wersety”. Pisarz, na którym ciąży wyrok śmierci za rzekomą obrazę Mahometa. Pisarz przez wiele lat się ukrywał, ale w końcu postanowił wrócić do normalnego życia. Trzy lata temu w Nowym Jorku Rushdie został zaatakowany przez nożownika, przeżył, ale stracił oko. Krytycy przypominają, że jest jednym z najlepszych żyjących pisarzy.
Podobnie jak rok temu wysoko oceniane są szanse chińskiej pisarki Can Xue, która ma 73 lata, w ojczyźnie jest krytykowana przez władze, ale jej twórczość jest doceniana na świecie. Powieści Can Xue dwukrotnie znalazły się na liście Międzynarodowego Bookera, a jedna została przełożona na szwedzki, co w kwestii Nobla zawsze dobrze rokuje. Z bogatego dorobku Can Xue polski czytelnik mógł poznać opowiadania "Chatka na górze” i "Pył” w tłumaczeniu Zofii Jakubów.
Portal Literary Hub na liście faworytów umieszcza również norweskiego pisarza Karla Ove Knausgårda, autora monumentalnej, sześciotomowej autobiografii "Moja walka", która została wydana w kilkudziesięciu językach i zdobyła popularność również w Polsce.
Na liście portalu są również nazwiska Kanadyjki Margaret Atwood, dwukrotnej laureatki Bookera, Paula Simona i Stephena Kinga.